6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununda Toplu İş Sözleşmesinin Teşmili

Yıl 2013, Cilt: 4 Sayı: 39, 209 - 246, 01.01.2013

İbrahim Subaşı

Öz

Teşmil; yürürlükte bulunan bir işkolu veya işyeri Toplu İş Sözleşmesi uygulama alanının, o işkolunda yahut belirli işletme veya işyerlerinde çalışan ve o sözleşmenin taraflarını oluşturmayan diğer işçi ve işverenleri de içine alacak şekilde, işkolunda ve işyerlerindeki çalışma düzeninin yeknesak uyumlu hale getirilmesi amacıyla, Yasaların yetkili kıldığı organın kararı ile genişletilmesidir. Teşmil; bir işkolunda bir kısım işverenlerin Toplu İş Sözleşmesi dışında kalmalarının işverenler arasında yaratacağı haksız rekabet koşullarını giderecek, Toplu İş Sözleşmesinin uygulanmasını geniş bir alanda sağlayarak işçilerin hayat seviyesini yükseltecek, eşit işe eşit ücret ilkesinin gerçekleşmesine ve işkolunda benzer kuralların yerleşmesine yardımcı olacak bir yoldur. Böylece, bir işkolunda faaliyet gösteren işletmelerarası ücret ve çalışma koşullarındaki farklar azaltılacaktır. Bu nedenlerin her birinde, ekonomik ve sosyal sorunların toplum yararına çözümlenmesi amaçlanarak, kamu yararı, sosyal adalet ve toplumsal gelişmenin gerçekleşmesi hedeflenmiştir. Teşmil; hukuki, sosyal, ekonomik ve siyasi boyutları olan çok yönlü bir kurumdur

Anahtar Kelimeler

Teşmil, Toplu İş Sözleşmesinin Teşmili

The Extension of Collective Bargaining Agreement in Unions and Collective Bargaining Agreements Law No. 6356

Öz

The extension is that a valid line of work or workplace collective bargaining agreement’s implementation area which is extended such a way that other workers and their employers who are not contracting party of the agreement in the same industry or certain workplace or enterprise, in order to uniform the work order in a line of work or a workplace with the decision of an institution which is authorized by the laws. The extension is a way that in a line of work which some of employers who are out of the collective bargaining agreement and this situation generates unfair competition, with the way of the extension this unfair competition is prevented and the collective bargaining agreement is extended in a large area to increase the level of living, and to realize the principle of equal pay for equal work, in the meantime, it is a way that helps in the line of work to place the same rules. In this way, the differences among workplaces in the same line of work are decreased in terms of wage and work conditions. In every of these reasons is aimed the resolution of economic and social problems for the benefit of the society, targeted the realization of public benefit, social justice, and social development. The extension is a multi directional subject with legal, social, economic, and political dimensions

Anahtar Kelimeler

Extension, the extension of collective bargaining agreement

Kaynakça

• Akı E. (I975) Türk Hukukunda Toplu İş Sözleşmesinden Yararlanma, İzmir.
• Aktay A. N. (1990) Toplu İş Sözleşmeleri ve Toplu İş Uyuşmazlıklarının Çözüm Yolları, Ankara: Şeker-İş Sen. Yayını
• Akyiğit E. (2007) İş Hukuku, 6.Baskı, Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Berksun A., Eşmelioğlu İ. (1989) Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu, Ankara.
• Bigler, W. (1985) Die Allgemeinverbindlicherklârung von Gesamtarbeitsvertrâgen, in: Kommentar zum Gesamtarbeitsvertrag, 3.Ergânzte Auflage, Bern.
• Canbolat, T. (2013) “6356 sayılı Kanunun Toplu İş Sözleşmesine İlişkin Hükümleri”, İş Hukukunda Güncel Sorunlar 3 - 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununun Değerlendirilmesi, İstanbul: Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları – Seçkin Yayınları.
• Centel, T. (1988) İş Hukukunda Ücret, İstanbul: T. Denizciler Sen. Yayını.
• Çelik, N. (2013) (İş Hukuku) İş Hukuku Dersleri, 26.Bası, İstanbul: Beta Yayınevi.
• Çolakoğlu, H. S. (1971) Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Hukuku, Ankara.
• Demircioğlu, A. M. (1982) (Teşmil) “Türk İş Hukukunda Teşmil Uygulaması”, İÜİFM, C.39, S.1- 4, Temmuz 1980-Eylül 1981, İstanbul.
• Demircioğlu, A. M. (2009) “Ulusal ve Uluslararası Hukukta Teşmilin Hukuki Boyutları ve Uygulaması”, Sicil İHD, Eylül 2009.
• Demircioğlu, A. M., Centel T. (2012) İş Hukuku, 15.Bası, İstanbul: Beta Yayınevi.
• Egemen, E. (1992) (Teşmil) “Toplu İş Sözleşmesinin Teşmili”, Sosyal Siyaset D., C. I, S. 4, Nisan 1992.
• Egemen, E. (1992) (TİS) Toplu İş Sözleşmelerinin Teşmili, 4 Sorun 4 Yorum, İstanbul: Laspetkim-İş Sen. Yayını.
• Ekin, N. (1983) “Türk Toplu Pazarlık Düzeninde Teşmil ve Uygulamadan Doğan Sorunlar”, Münir Ekonomi 60. Yaş Günü Armağanı, Ankara.
• Ekonomi, M. (1974) (Teşmil) “Toplu İş Sözleşmelerinin Teşmili”, Tevfik Okyay Kabakçıoğlu Anısına, Ayrı Baskı, İstanbul.
• Ekonomi, M. (I985) “Toplu İş Sözleşmeleri”, Sendikal Mevzuat Eğitim Semineri, İstanbul: Basisen Yayını.
• Ekonomi, M. (1989) (3451 sayılı Kanun) “2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanununda 3451 sayılı Kanun ile Yapılan Değişiklikler”, Kamu - İş, C.1, S.7.
• Elbir, H. K. (1982) “Süresi Sona Eren Toplu İş Sözleşmesinin Sosyal Zorunluluk Hallerinde Yeniden Yürürlüğe Konulması Hakkında Kanun Üzerine Düşünceler”, İ.Ü.H.F. İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Enstitüsü 1981 Yılı Konferansları, İstanbul.
• Elbir, H. K. (1987) İş Hukuku, 9.Baskı, İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Erkul, İ. (1976) (275 sayılı Kanun) Türk İş Hukuku Dersleri, 275 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu ve Uygulaması, Eskişehir.
• Erkul, İ. (1991) (2822 sayılı Kanun) Uygulamalı Sosyal Politika Dersleri, Türk İş Hukuku, 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu ve Uygulaması, 3.Cilt, 2.Baskı, Eşkişehir.
• Esener, T. (1964) İş Hukuku Yönünden Toplu İş Sözleşmeleri, İstanbul.
• Esener, T. (1978) (İş Hukuku) İş Hukuku, 3. Bası, Ankara.
• Eyrenci, Ö., Taşkent, S., Ulucan, D. (1984) “Kollektif İş Hukukunda Yeni Düzenlemeler”, İktisat D., S.240, Kasım 1984.
• Giritli, İ., Bilgen P. (1979) İdare Hukuku Dersleri, İstanbul.
• Gladstone, A., Ozaki, M. (1975) “Trade Union Recognition for Collective Bargaining Purposes”, International Labour Review, Vol.112, No.2-3, August-September 1975.
• Gözübüyük, A. Ş. (1993) Yönetsel Yargı, 9.Bası, Ankara: Turhan Kitabevi. Hacıoğlu, M. (1992) Milliyet Gazetesi, 31.1.1992.
• Hamburger, L., (1939) “The Extension of Collective Agreements to Cover Entire Trades and Industries”, International Labour Review, Vol. XL, No.2, August 1939.
• ILO (1969) Collective Bargaining, A Workers’ Education Manual, Geneva.
• ILO (1984) Conciliation and Arbitration Procedures in Labour Disputes, A Comparative Study, Geneva.
• İnce, E. (1983) Toplu İş Hukuku, İstanbul.
• Kılkış, İ. (1993) Çeşitli Ülkelerde ve Türkiye'de Teşmilin Hukuki Boyutları ve Uygulamadaki Görünümü, Ankara: Kamu-İş Sen. Yayını.
• Kıral, Ş. (1988) 2822 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu, İstanbul: Basisen Yayını.
• Kutal M. (1976) (Teşmil) “Toplu Sözleşmelerin Bakanlar Kurulu Tarafından Teşmili”, İkt. ve Mal. D., C.XXIII, S.2.
• Kutal, M. (1988) “Toplu İş Uyuşmazlıklarının Çözümü ve Toplu İş Sözleşmesi Açısından Türk İş Hukukunun Elli Yılı”, Türk İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukukunun Elli Yılı, İstanbul: Basisen Yayını.
• Kutal, M. (1988) (3451 sayılı Yasa) “2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Yasasında Yapılan Değişiklikler (I)”, İkt. ve Mal. D., C.XXXV, S.9.
• Kutal, M. (1992) (Teşmil ve Sorunlar) “Teşmil ve Uygulamada Karşılaşılan Bazı Sorunlar”, Sosyal Siyaset D., C.I, S.11.
• Kutal, M. (1992) “İşletmelerin Toplu Pazarlık Uygulamasından Doğan Sorunları”, Tekstil Sektörünün Sorunları ve Çalışma Hayatımızdaki Gelişmeler, İstanbul: T.Tekstil San. İşv. Sen. Yayını.
• Kutal M. (1992) (Endüstri İlişkileri) “1992 Başlarında Türkiye'de Endüstri İlişkileri”, 30. Yılında Kiplas, İstanbul: Kiplas Yayını
• Kutal, M. (1993) “Evrensel Demokrasi Işığında İşçi-İşveren İlişkileri ve Türkiye’de Sendikacılık”, AT İle Gümrük Birliği ve Tekstil Sanayii Semineri, İstanbul: T. Tekstil San. İşv. Sen. Yayını.
• Mimaroğlu, S. K. (1965) Türk Hukukunda Toplu İş Sözleşmesi, 2.Baskı, Ankara.
• Narmanlıoğlu Ünal, “Süresi Sona Eren Toplu İş Sözleşmesi Hükümlerinin Hizmet Akdi Olarak Uygulanabilme Şartları”, İHU 1984/11, TSGLK. 6 (No. 2).
• Narmanlıoğlu Ünal, İş Hukuku II, Toplu İş İlişkileri, 2.Baskı, Beta Yayınevi, İstanbul 2013.
• Oğuzman M. Kemal, Hukukî Yönden İşçi-İşveren İlişkileri, 2.Bası, İstanbul 1978.
• Oğuzman M. Kemal, Toplu İş Sözleşmesinden Yararlanmaya İlişkin Sorunlar, Ü.Y. Doğanay'ın Anısına Armağan 1, İ.Ü.S.B.F. Yayını, İstanbul 1982.
• Oğuzman M. Kemal, (İlişkiler) Hukuki Yönden İşçi - İşveren İlişkileri, C.1, 4.Bası, İstanbul 1987.
• Okur Ali Rıza, (Sendika İşyeri Temsilciliği) Türk İş Hukukunda Sendika İşyeri Temsilciliği ve Güvencesi, M.Ü.İ.İ.B.F. Yayını, İstanbul 1985.
• Okur, A. R. (1992) İşyeri Sendika Temsilcileri İçin Hukuk Bilgileri, Ankara: Tes-İş Sendikası Yayını.
• Onar, S. S. (1966) İdare Hukukunun Umumî Esasları, III. Cilt, 3.Bası, İstanbul.
• Reisoğlu, S. (1967) (TİS) Türk Hukukunda ve Mukayeseli Hukukta Toplu İş Sözleşmeleri, Ankara.
• Reisoğlu, S. (1975) (275 Şerhi) Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu Şerhi, 2.Baskı, Ankara.
• Reisoğlu, S. (1986) (2822 Şerhi) 2822 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu Şerhi, Ankara.
• Subaşı, İ. (1994) “İş Hukukunda Toplu İş Sözleşmelerinin Teşmili”, (Yayımlanmamış Doktora Tezi) İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Hukuk Fakültesi), Kamu Hukuku Anabilim Dalı, İstanbul.
• Subaşı, İ. (1996) “Türk Toplu İş Hukukunda Teşmil”, Prof.Dr. Halit Kemal ELBİR’e Armağan, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayını.
• Sur, M. (1990) (Özerklik ve Teşmil) “Toplu İş Sözleşmesi Özerkliği ve Teşmil”, Cahit Talas’a Armağan’dan Ayrı Baskı, Ankara: Mülkiyeliler Birliği Yayını.
• Sur, M. (1991) (Teşmil) Toplu İş Sözleşmesi Özerkliği ve Teşmil, Ankara: D.E.Ü.H.F. Yayını.
• Sümer, H. H. (2010) İş Hukuku Uygulamaları, 4.Baskı, Konya: Mimoza Yayınları.
• Sümer, H. H. (2013) İş Hukuku, 17.Baskı, Konya: Mimoza Yayınları.
• Süral, A. N. (1992) (Labor Law) Labor Law, Basic Concepts, Principles and Institutions, Ankara: Middle East Technical University.
• Süral, A. N. (1993) (2822 sayılı Yasa) “2822 Sayılı Yasada Barışçı Çözüm Yolları”, İHD, C.III, S.l.
• Şafak, C. (1984) Yeni Toplu Sözleşme Düzeni, İstanbul.
• Şahlanan, F. (1992) Toplu İş Sözleşmesi, İstanbul.
• Şakar, M. (1991) (Teşmil) “Son Teşmil Kararları Hakkında Düşünceler”, İHD., C. I, S.4.
• Şakar, M. (1994) (Toplu Sözleşme) “Toplu Sözleşmenin Teşmili”, İş ve Hukuk D., Yıl.28, S.238.
• Talas, C. (1976) Sosyal Ekonomi, İkinci Kitap, 4.Bası, Ankara..
• Savaş, T. (1992) “İş Güvencesinin Çalışma Hayatındaki Önemi ve Mevcut Düzenlemenin Yarattığı Sorunlar”, Aktin Feshinde Yargı Denetimi Sempozyumu, Ankara: Türk-İş Yayını.
• Tekil, F. (1981) İş Hukuku, İstanbul.
• Tuncay, A. C. (1982) İş Hukukunda Eşit Davranma İlkesi, İstanbul.
• Tuncay, A. C. (1992) (Teşmil) Karar İncelemesi, Çimento İşveren D., C.6, S.3, Mayıs 1992.
• Tuncay, A. C. (1992) (Tebliğ) Türk Toplu İş Hukukunda Teşmil, Personel Yöneticileri Derneği İle Türk Endüstri İlişkileri Derneği tarafından 17 Nisan 1992 tarihinde İstanbul'da düzenlenen “Türk Endüstri İlişkilerinde Teşmil” konulu Seminere Sunulan Yayımlanmamış Tebliğ.
• Tuncay, A. C. (1992) “Karar İncelemesi”, Çimento İşveren D, Mayıs 1992.
• Tuncay, A. C., Centel T. (1984) Yeni Türk İş Hukuku Mevzuatı, İstanbul.
• Tuncay, A. C., Savaş, F. B. (2013) Toplu İş Hukuku, 3.Bası, İstanbul: Beta Yayınevi.
• Tunçomağ, K. (1980) İş Hukuku (İş Hukuku I980), C.II, Kırklareli.
• Tunçomağ, K. (1985) İş Hukuku, C. II (İş Hukuku I985), 2. Bası, İstanbul.
• Tunçomağ, K. (1989) İş Hukukunun Esasları (Esaslar), İstanbul
• Tunçomağ, K., Centel T. (2013) İş Hukukunun Esasları, 6.Baskı, İstanbul: Beta Yayınevi.
• Türkçe Sözlük (1988) Atatük Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, C. 2, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayını.
• Windmuller, J. P. (1987) Comparative Study of Methods and Practices, in: Collective Bargaining in Industrialised Market Economies: A Reappraisal, (John P. Windmuller et al.), International Labour Office, Geneva.
• Yüksel, N. (1992) Teşmil Uygulamasından Doğan Sorunlar Öneriler, Personel Yöneticileri Derneği İle Türk Endüstri İlişkileri Derneği tarafından 17 Nisan 1992 tarihinde İstanbul'da düzenlenen "Türk Endüstri İlişkilerinde Teşmil" konulu seminere sunulan yayımlanmamış tebliğ.
• Zöllner, W., Loritz, K. G. (1992) Arbeitsrecht, 4. Auflage, München.