Görünmeyen Göçmen Çocukların İşçiliği: Türkiye’deki Suriye’li Çocuklar

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 57, 715 - 732, 01.01.2018

Kuvvet Lordoğlu Mustafa Aslan

Öz

Bu araştırma, çalışma hayatına yeni dâhil olan Suriye’li göçmen çocuk işçilerin mevcut çalışma ve eğitim koşullarını kavramak ve bazı öneriler sunmak üzere planlanmıştır. Göçmen olmanın üstüne eklenen küçük yaşlarda çalışma hayatına girmek, bizzat göçmen çocuk ve aileleri için ciddi kırılganlıklar taşımaktadır. Özellikle son dönemde Suriye’den gelen göçmenlerin yüzde 45’i 18 yaşından küçük olanlardan oluşmaktadır. Bu gençlerin bir bölümü okula devam edebilirken, bir bölümü okul ve iş hayatını birlikte sürdürmekte, bir bölümünün ise okulla ilgisi olmayıp sadece çalışmaktadır. Okula gidemeyen çocukların hangi oranda iş piyasalarına katıldıklarını teyit edecek sayısal bir veriye sahip değiliz. Bu çalışma ile Suriye’li nüfusun yoğun olduğu üç kentte tamamen enformel alan içinde çalışan Suriye’li göçmen çocuklara ait bilgiler derlenmiştir. Bu araştırma 2017 yılı içinde öncelikle Urfa, Mardin ve son olarak da İstanbul’da yapılmıştır. Çalışma sadece çocuklarla değil, onlardan gelir beklentisi içindeki ailelerle de gerçekleştirilmiş ve bazı sorun alanları ortaya konmuş ve bazı öneriler getirilmiştir

Anahtar Kelimeler

Göçmen çocuk işçi, okul ve iş yaşamı, kayıp kuşaklar, gelir beklentisi, kayıtdışı istihdam

The Invisible Working Force of Minor Migrants: The Case of Syrian Children in Turkey

Öz

This research is planned to comprehend the current working and educational conditions of Syrian immigrant minor workers participating in the working life and to make some suggestions on this issue. Beside being immigrants, participating in the working life at a young age is a serious vulnerability for Syrian immigrant minor children and their families. As we know 45 percent of Syrian immigrants living in Turkey are younger than 18 years. While some of these young people can study, some of them continue to go to school and work at the same time and some others are not interested in school but work only. We do not have a numerical database to confirm at what rate the children who can’t go to school participate in the labor market. In this study we analyse the information collected during the field work released on Syrian immigrant minor workers in informal way in three provinces where the Syrian population is most concentrated. The field work is conducted during 2017 at first in Mardin and Şanlıurfa and then in Istanbul. The field work is carried out not only with children, but also with families who expect their children to earn the money by working. Thus we try to draw attention to the problems concerning the working conditions of Syrian immigrant minor workers and to make some suggestions

Anahtar Kelimeler

Immigrant minor workers, school and working life, lost generation, expecting of income, informal employment

Kaynakça

• Dedeoğlu S. (2016), Türkiye’de Mevsimlik Tarımsal Üretimde Yabancı Göçmen İşçiler Kalkınma Atölyesi, Ankara.
• DİSK/Genel-İş Sendikası (2017), Türkiye’de Çocuk İşçi olmak.
• Erdoğan M. (2017), Suriyeliler Barometresi: Suriyelilerle Uyum İçerisinde Yaşamanın Çerçevesi, Değerlendirme ve Politika Önerileri, HÜGO.
• Gümüş A. (2016), “Kayıp Kuşaklar: Adana'daki Sığınmacı Çocukların Durumu”, Türkiye’de Çocuk İsçiliği Sorunu: Suriye’den gelen mülteciler sonrası mevcut durum ve çözüm önerileri Konferans Raporu, Hayata Destek Derneği ve Bilgi Üniversitesi Göç Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi, ss. 35-42
• Gümüş A. ve Yıldırım N. (2014), Dünyada, Türkiye’de Ve Adana’da Çocuk İşçiliği Nedir? Nasıl Çözülür? Adana Büyükşehir Kent Konseyi Raporu
• Hayata Destek Derneği (2016), Göç Yolunda Geçen Çocukluk, E-Bülten TemmuzAğustos-Eylül ILO (2013), Marking Progress Against Child Labour: Global Estimates and Trends 2000-2012
• ILO (2017), Global Estimates of Child Labour: Results and Trends, 2012-2016
• IPSOS ve INGEV (İnsani Gelişme Vakfı) (2017), Suriyeli Mülteci Hayatlar Monitörü, Özet Değerlendirme.
• Kalkınma Atölyesi (2012), Mevsimlik Tarım Göçünden Etkilenen 6-14 Yaş Grubu Çocuklar İçin, Temel Araştırma, Ankara.
• ------------------------- (2014), Fındık Hasadının Oyuncuları: Batı Karadeniz İllerinde Fındık Hasadında Yer Alan Mevsimlik Gezici Tarım İşçileri, Tarım İşçilerinin Çocukları, Tarım Aracıları ve Bahçe Sahipleri Temel Araştırması, Ankara.
• Kaya A. ve Kıraç A. (2016), İstanbul’daki Suriyeli Mültecilere İlişkin Zarar Görebilirlik Değerlendirme Raporu, Hayata Destek Derneği.
• Lordoğlu K. ve Aslan M. (2016), “En Fazla Suriyeli Göçmen Alan Beş Kentin Emek Piyasalarında Değişimi: 2011-2014” Çalışma ve Toplum Sayı: 49, ss. 789- 808
• Soyalp İ. O. (2016), “Suriye’den Gelen Göç ve Çocukların mevcut durumu” Türkiye’de Çocuk İşçiliği Sorunu: Suriye’den Gelen Mülteciler Sonrası Mevcut Durum ve Çözüm Önerileri Konferans Raporu, Hayata Destek Derneği ve Bilgi Üniversitesi Göç Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi, ss. 11-14.
• Yalçın S. (2016), “Hatay ve Urfa’da yasayan Suriyeli çocukların eğitim ve çalışma durumları”, Türkiye’de Çocuk İsçiliği Sorunu: Suriye’den gelen mülteciler sonrası mevcut durum ve çözüm önerileri Konferans Raporu, Hayata Destek Derneği ve Bilgi Üniversitesi Göç Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi, ss. 31- 34.
• Yazıcı G. (2016), “Suriyeli mülteciler için değişen paradigma: Şimdi ne olacak?” Heinrich Böll Stiftung Derneği Türkiye'de Mülteciler, Değişen Paradigma Ve Güncel Durum: Lime Lime Edilen Hayatlar, İnsanlığın Çiğnenen Onuru, Alternatif Sayı: 2, ss. 8-11.