FAHREDDİN DİVRİĞi'NİN HAYATI, İLMİ ŞAHSİYETİ ve ESERLERİ

Yıl 2005, Cilt: 9 Sayı: 2, 125 - 136, 15.12.2005

Yusuf Dogan

Öz

Sivas'ın Divriği ilçesinde 631/1234'de doğan Fahreddfn Divriğf, ilk
öğrenimini orada yaptı. Sonra ilmin ve medeniyelin altın çağının yaşandığı
ve Memlukların hakim olduğu Mısır'a gitti. Burada değerli ilim adamlarından
ders alarak kendisini hat, Kur'an kıraati, fıkıh, dil (özellikle Arapça ve
Farsça) ve şiir alanında yetiştirdi. Dille ilgili eserler yazmış, ancak onların çok
azı günümüze kadar gelmiştir. Günümüze kadar gelen en önemli eserlerden
birisi de aruzun kurallarını nazımlaştırdığı Şerf.ıu'/-/_(aş[deti'l-muteçfammine'dir,
Halen yazma olan bu eserde aruz hakkındaki geniş bilgisini ortaya
koymuştur. O böyle bilgi birikimi ile ei-Melikü'n-Naşır gibi devlet adamlarını
ve Ebü I:Iayyan ei-Endelus] gibi ilim adamlarını yetiştirmiş; ayrıca devlet
kademelerinde de görev almıştır.

Anahtar Kelimeler

Fahreddin Divriğf, Memluk, Arapça, kaside, aruz

The Life of Fahraddin Divrigi, His Personality and Scientific Works

Öz

 education. Then he went to Egypt where science and civilization
were living their golden age and which was under Mamluke dynasty.
Studying with leading schofars in Egypt, he specialised in calligraphy,
reading of the Qur'an (qiraa), fslamic jurisprudence (fıqh), language
(especially Arabic and Persian) as well as poem. He wrote books on Arabic
syntax, few of which have arrived to our time. One of the most important of
them is Şerh ai-Kasidat al-mutadammine which is stili preserved in its
original hand-wrillen form and in which he focused on prosody. With his
unique scholarship he contributed to educational training of the members of
the dynasty and other students in his time. Among them are King aiMeliku'n-Naşır
and Ebü f:layyan ei-Endelusl. He was alsa appointed to
various governmental duties.

Anahtar Kelimeler

Fahreddin Divriğf, Mamluke, Arabic Language, poem, prosody

Kaynakça

• Udfuvl, ei-Bedru's-saflr, Süleymaniye Ktp., Fatih, nr. 4201, ll, vr. 167•; eş-Şafedl, Ebu'ş-Şafü
• tJalll b. Aybek, ei-Vafl bi'l-vefeyat, neşr. Helmut Bayter, V, Wiesbaden, 1992, s. 31; I).ureşl,
• 'Abdull5-adir b. Mubammed b. Abm ed ei-Cevahiru'l-mugiyye tl !abali.ati'I-Şanefiyye, neşr.
• 'Abdulfettiil) Mul)ammed ei+Iulv, Kahire, 1393-1399/1973-1979, lll, 369-370; lbn tıacer,
• Ebu'I-Fagl Şilıabuddln AI.ımed b. 'Ali MUI)ammed el-' As~ alani, ed-Dureru'l·kamine, IV,
• Beyrut, tsz., s. 259; lbn Ku!luboğa, Tacu't-teracim, Kalıire, 1413/1992, s. 280; Şuyüıl.
• Bugyetu'l-vu'at, ı. Beyrut, tsz., s. 246; Leknevl, ei-Fevaidu'l-behiyye tl teracimi'lijanefiyye,
• Beyrut, tsz., s. 261; ei-Bagdiidl, lsml"i'll Başa, Hediyyetu'l-'arifln, ll, 142-143;
• Kahhale, Mu'cemu'l-muellitin, s. 720; ZirikJl, ei-A'Iam, VII, Beyrut, 1992, s. 99; Turan,
• Osman, Doğu Anadolu Türk Devletleri Tarihi, Istanbul, 1993, s. 69.