KELAMi İSTİDLALİN PROBLEMATİGİ

Yıl 2001, Cilt: 5 Sayı: 2, 185 - 202, 15.12.2001

Metin Özdemir

Öz

Bu çalışmamızda, asıl amacımız keliiml problemierin çözümünde önerilen
ve kullanılan istidliil metodlarının, Keliiın'ın gaye ve hedeflerine ne derece uygun
düştüğünü ve bu hedeflerin gerçekleştirilmesinde ne ölçüde yararlı olduğunu
gösterıneye çalışıııaktır. Gerçekten de problem çözmek için ortaya konan metodların
bizzat kendilerinde bir problem olup olmadığının araştırılması, sözkonusu
problemierin bu metodlar ışığında ne kildar doğru ve tatminkar bir tarzda
çözülebildiklerini ya da çözülebileceklerini görebilmemiz açısından son derece
önemlidir. O halde, burada iki şeyin sorulması gerekir. Birincisi, kullanılan metodlar
Keliiın'ın gaye ve he<.letlerine ne derece uygundur? İkincisi, bu metodlar doğru olarak
kullanılmışlar mıdır?.
Bu nedenle bu çalışmaınıza, önceli~le Keliim'ın gaye ve bedetlerini kısaca
belirttikten sonra, İstidiiili ve istidliil yöntemlerini ortaya koyarak başlayacak ve
ardından mümkün olduğu ölçüde bu yöntemlerin problematik yönlerine değinıneye
çalışacağız.

Anahtar Kelimeler

İstidlfıl+yöntem, kıyas, şahid, giiib, problematik, bağlamsal okuma

Kaynakça

• 2 Bkz., t!l-lci, cl-Mcvfikıf Fi 'Ilmi'l-Kclfim, Beyruı, ıarihsiz, 8: Tafıazfini, ~.g.c., I, 175;
• Cün:ilni, Şcrhu'I-Mcvfikıf, Mısır. 1907, I, 51; lzıııirli Isınail Hakkı, Yeni Ilm-i KcHlııı,
• hazırlayan. Sabri Hizıııeıli. Ankara, 1981. 3-4; Mulıassalu'I-Kclilııı. istanbul, 1336H., 28-
• 2'). 3 T dıilııevi. Kcşşiifıı İslılalıilti'I-Fııniin. lahkik, Ali Dahruc, Mckıehclii Uihııaıı. birinci baskı, 1996,1. 151.
• 4 cl-Mcvsu'atu'I-Fclseliyyc ci-Arabiyyc. Ma'hcdu'l-inıııili'I-Anıbi. lıirin~i baskı. 1986, 1, 56.
• 5 Razi, Kclilm'a Giriş (t!l-Muhassal), çev., Hüseyin Atay, Anltara, 1978. 35: (Bundan sonra,
• bu eserden, Kclfıııı'a Giriş olarak söz edilecekıir.)