Assessment of perceived stress levels and stress factors in pregnant women

Yıl 2020, Cilt: 45 Sayı: 1, 170 - 180, 31.03.2020

Gonca Karataş Baran Sevil Şahin Dilek Öztaş Pervin Demir Raziye Desticioğlu

https://doi.org/10.17826/cumj.633534

Cited By: 15

Öz

Purpose: This study was conducted to review and compare perceived stress levels and stress factors in pregnant women at high risk and no risk.
Materials and Methods: Study sample consisted of 312 pregnant women (156 high-risk/156 normal) who presented to the Gynecology and Obstetrics Polyclinic of two Ministry of Health-affiliated hospitals in Ankara from August 2017 to February 2018. A “Questionnaire” and “Perceived Stress Scale” (PSS) were used as data collection tool in the study.
Results: Median PSS score was 24.0 in pregnant women at high risk and 21.0 in normal pregnant women. PSS score was significantly higher in high-risk pregnant women than normal pregnant women. While stress factors such as having diagnosis of high-risk pregnancy, presence of danger signs in pregnancy, adverse events developed during pregnancy and uncertainties regarding pregnancy were more common in pregnant women at high risk, stress due to pregnancy fears was more common in normal pregnant women in our study.
Conclusion: In our study, PSS the scores of pregnant women in both groups were moderate. And the PSS score was found to be significantly higher in risky pregnant women than in normal pregnant women. It is believed that recognition of negative psychosocial reactions in pregnancy and improvement of health care would promote health outcomes in mothers and infants.

Anahtar Kelimeler

Stress, pregnancy, high-risk pregnancy

Gebelerin algılanan stres düzeylerinin ve stres nedenlerinin değerlendirilmesi

Öz

Amaç: Bu araştırma; riskli olan ve olmayan gebelerin algılanan stres düzeylerini ve stres nedenlerini incelemek ve karşılaştırmak amacıyla yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Çalışma örneklemini, Ağustos 2017-Şubat 2018 tarihleri arasında Ankara’da bulunan Sağlık Bakanlığı’na bağlı iki hastanenin Kadın Doğum Servisi ve Gebe Polikliniğine başvuran 312 gebe (156 riskli/156 normal) oluşturmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak “Anket Formu” ve “Algılanan Stres Ölçeği (ASÖ)" kullanılmıştır.
Bulgular: Riskli gebelerde ASÖ puanı ortancası 24.0, normal gebelerde 21.0 olarak tespit edilmiş ve riskli gebelerde ASÖ puanı normal gebelerde elde edilen değerlerden anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. Çalışmamızda riskli gebelik tanısının konmuş olması, gebelikte tehlike belirtilerinin varlığı, gebelikte olumsuz durumların ortaya çıkmış olması ve gebelik süreci ile ilgili belirsizlikler gibi stres nedenleri riskli gebelerde daha fazla oranda görülürken, doğum ile ilgili korkular nedeni ile stres yaşama durumu normal gebelerde fazla görülmektedir.
Sonuç: Çalışmamızda her iki gruptaki gebelerin ASÖ puanı orta düzeydedir ve riskli gebelerde ASÖ puanı normal gebelerde elde edilen değerlerden anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. Gebelikte olumsuz psikososyal reaksiyonların tanınması ve koruyucu sağlık hizmetlerinin geliştirilmesinin, anne ve bebeğin sağlık sonuçlarının iyileştirilmesine katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Algılanan stres, gebelik, riskli gebelik

Kaynakça

• 1. Çoban A, Yanıkkeren UE. Gebelerde uyku kalitesi ve yorgunluk düzeyi. Ege Tıp Dergisi 2010;49(2):87-94.
• 2. Karataş T, Mete S. Gebelikte bulantı kusma sorunu yaşama durumu ile sosyal destek arasındaki ilişkinin incelenmesi. DEUHYO ED 2012;5(2):47-52.
• 3. Heaman M. Psychosocial impact of high- risk pregnancy : Hospital and home care. Clin Obstet and Gynecol 1998;41(3):626-39.
• 4. Hess C, Teti D, Hussey-Gardner B. Self-efficacy and parenting of high-risk infants: The moderating role of parent knowledge of infant development. J APPL DEV PSYCHOL 2004;25(4):423-37. doi:10.1016/j.appdev.2004.06.002
• 5. Dönmez S, Dağ H, Kazandı M. Amniyosentez öncesi gebelerde anksiyete ve depresyon risk düzeylerinin belirlenmesi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2012;3(4):255-61.
• 6. Gilbert E, Harmon J. Yüksek riskli gebelik ve doğum el kitabı (Çev. Taşkın L). Ankara: Palme Yayıncılık, 2011.
• 7. Akın G. İnsan Sağlığı ve Çevre Etkileşimi. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi 2014;54(1):105-16.
• 8. Ölçer Z, Oskay U. Yüksek Riskli Gebelerin Yaşadığı Stresörler ve Stresle Baş Etme Yöntemleri. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2015;12(2):85-92.
• 9. Dunkel Schetter C, Tanner L. Anxiety, depression and stress in pregnancy: implications for mothers, children, research, and practice. Curr Opin in Psychiatry 2012; 25:141-8. doi:10.1097/YCO.0b013e3283503680
• 10. Eskin M, Harlak H, Demirkıran F, Dereboy Ç. Algılanan Stres Olceğinin Turkceye Uyarlanması: Guvenirlik ve Gecerlik Analizi. New Symposium Journal 2013;51(3):132-40.
• 11. Polat Çorumlu E, Emel Ulupınar E. Prenatal Stres Maruziyetinin Nörobiyolojik Etkileri Osmangazi Tıp Dergisi 2016;38(Özel sayı 1):89-98.
• 12. Cohen S, Kessler RC, Lynn UG. Measuring Stress: A Guide for Health and Social Scientists. New York, Oxford Univeristy Press Inc,1995
• 13. Monroe SM. Modern approaches to conceptualizing and measuring human stress. Annual Review of Clinical Psychology 2008;4:33-52. doi:10.1146/annurev.clinpsy.4.022007.141
• 14. Taşkın L. Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği.10. Baskı. ISBN: 9759466104 Ankara, Akademisyen kitabevi, 2011;227-73.
• 15. Gümüşdaş M, Apay S, Özorhan E. Riskli olan ve olmayan gebelerin psiko-sosyal sağlıklarının karşılaştırılması. HSP 2014;1(2):32-42.
• 16. Cohen S, Kamarck T, Mermelstein R. A Global Measure of Perceived Stress. J Health Soc Behav 1983;24(4):385-96.
• 17. Aksay Y, Gülhan YB, Saygın N, Körükcü Ö. Gebelerin Psikososyal Sağlıkları Doğum Tercihini Etkiler mi? GÜSBD 2017;6(4):138-45.
• 18. Ertekin Pınar Ş, Arslan Ş, Polat K, Çiftçi D, Cesur B, Dağlar G. Gebelerde Uyku Kalitesi ile Algılanan Stres Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. DEUHYO ED 2014; 7(3):171-7.
• 19. Faramarzi M, Pasha H. The role of social support in prediction of stress during pregnancy. J Babol Univ Med Sci 2015;17(11):52-60.
• 20. Çelik F, Köken GN, Yılmazer M. Gebelikte depresyon semptomlarının sıklığı ve depresyon gelişimini etkileyen faktörler. Anatol J Clin Investig 2013;7(2):110-7.
• 21. Aksoy AN. Doğum Korkusu: Literatür Değerlendirmesi. Odu Tıp Derg/ Odu J Med 2015;2(3):161-5.
• 22. Çapık A, Ejder Apay S, Sakar T. Gebelerde Distres Düzeyinin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2015;18(3):196-203.
• 23. Talley L. Stress management in pregnancy. ICEA 2013;28:43-45.
• 24. Prady SL, Pickett KE, Croudace T, Fairley L, Bloor K, Gilbody S, et al. Psychological distress during pregnancy in a multi-ethnic community: fndings from the born in bradford cohort study. Plos One 2013; 8(4):e60693. doi:10.1371/journal.pone.0060693
• 25. Dağlar G, Nur N. Gebelerin stresle başa çıkma tarzlarının anksiyete ve depresyon düzeyi ile ilişkisi. Cumhuriyet Tıp Derg 2014;36:429-41. doi:10.7197/1305-0028.76793.
• 26. Bulut A, Yiğitbaş Ç. Gebelerde Depresyonla İlişkili Sosyo demografik Özellikler. Jinekoloji - Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi 2018; 15(1):5-9.
• 27. Suarez L, Cardarelli K, Hendricks K. Maternal stress, social support, and risk of neural tube defects among Mexican Americans. Epidemiology 2003;14(5):612-6. doi: 10.1097/01.ede.0000073270.39780.e9
• 28. Kulie T, Slattengren A, Redmer J, Counts H, Eglash A, Schrager S. Obesity and women's health: an evidence-based review. J Am Board Fam Med 2011;24(1):75-85. doi: 10.3122/jabfm.2011.01.100076
• 29. Yanıkkerem E, Mutlu S. Maternal obezitenin sonuçları ve önleme stratejileri. TAF Prev Med Bull 2012;11(3):353-64. http://dx.doi.org/10.5455/pmb.1- 1325850422.
• 30. Syed W, Kamathi VC. Maternal Short Stature: A risk factor for low birth weight in neonates. J. Med Allied Sciences 2012;2(2):62-5.
• 31. Baghianimoghadam MH, Baghianimoghadam B, Ardian N, Alizadeh E. Risk factors of low birth weight and effect of them on growth pattern of children up to sixth months of life: A cross-sectional study. J Educ Health Promot 2015;4:40. doi:10.4103/2277-9531.157226.
• 32. Han Z, Mulla S, Beyene J, Liao G, McDonald S, Knowledge Synthesis Group. Maternal under weight and risk of preterm and low birth weight: A systematic review and meta analysis. Int J Epidemiol 2011;40(1):65-101. doi: 10.1093/ije/dyq195
• 33. Sağlık Bakanlığı, Konya Halk Sağlığı Müdürlüğü Anne Ölümlerini Önlemede Doğum ve Acil Obstetrik Vakaya Yaklaşım Sempozyum Kitabı, 2013. https://www.tuseb.gov.tr/enstitu/tacese/yuklemeler/ekitap/anne_olumlerini_onlemede_dogum_ve_acil_obstetrik_vakaya_yaklasim_kitabi.pdf
• 34. Lowdemilk DL, Perry EP. Maternity&Women’sHealthCare. 9th ed, Philadelphia: Mosby Inc.2007.p.925-974.
• 35. Köksal HK, Karakus S. Impact of sociodemographic attributes on highrisk pregnancy. Cumhuriyet Medical Journal 2017;39(2):494-500.
• 36. Oskay ÜY. Nursing care in high risk pregnancy. Perinatoloji Dergisi 2004;12(1): 11-16. 2.
• 37. Lazarus RS, Folkman S. Stress, appraisal and coping. New York: Springer, 1984.
• 38. Vijayaselvi R, Beck MM, Abraham A ,Kurian S, Regi A, Grace Rebekah G. Risk Factors for Stress During Antenatal Period Among Pregnant Women in Tertiary Care Hospital of Southern India. JCDR 2015;9:QC01-QC05. doi: 10.7860/JCDR/2015/13973.6580.
• 39. Kingston D, Heaman M, Fell D, Dzakpasu S, Chalmers B. Factors Associated with Perceived Stress and Stressful Life Events in Pregnant Women: Findings from the Canadian Maternity Experiences Survey. Maternal and Child Health Journal. 2012;16(1):158-68. doi: 10.1007/s10995-010-0732-2.
• 40. Littleton HL, Breitkopf CR, Berenson AB. Correlates of anxiety symptoms during pregnancy and association with perinatal outcomes: A meta-analysis. Am J Obstet Gynecol 2007;196(5):424-32. doi:10.1016/j.ajog.2007.03.042
• 41. Johnson R.C, Slade P. Obstetric complications and anxiety during pregnancy: is there a relationship. J Psychosom Obstet Gynaecol 2003;24(1):1-14. doi:10.3109/01674820309042796
• 42. Eskici L, Demir Akca AS, Atasoy N, Arıkan İ, Harma M. Gebelerde depresyon ve anksiyete bozukluğunun obstetrik sonuçları ve yenidoğan üzerine etkileri. Anatol J Clin Investig 2012;6(1):10-6
• 43. Carolan-Olah M, Barry M. Antenatal stress: an ırish case study. Midwifery 2014; 30(3):310-6. doi: 10.1016/j.midw.2013.03.014
• 44. Harris LF, Roberts SCM, Biggs MA, Rocca CH, Foster DG. Perceived stress and emotional social support among women who are denied or receive abortions in the United States: a prospective cohort study. BMC Women's Health 2014;14:76. doi: 10.1186/1472-6874-14-76.
• 45. Lamarca GA, Leal M do C, Sheiham A, Vettore MV. The association of neighbourhood and individual social capital with consistent self-rated health: a longitudinal study in Brazilian pregnant and postpartum women. BMC Pregnancy Childbirth 2013;13:1. doi: 10.1186/1471-2393-13-1.
• 46. Razurel C, Kaiser B, Sellenet C, Epiney M. Relation between perceived stress, social support, and coping strategies and maternal well-being: a review of the literature. Women Health 2013;53(1):74-99. doi: 10.1080/03630242.2012.732681.
• 47. Thoits PA. Mechanisms Linking Social Ties and Support to Physical and Mental Health. J Health Soc Behav 2011;52(2):145–61. doi: 10.1177/0022146510395592.