Türkiye’nin 2001 - 2005 Genel Dışticaret Gerçekleşmeleri ve Türkiye - Mısır Arasında Ro/Ro Konteyner Hattı Talep Analizi

Yıl 2009, Cilt: 1 Sayı: 1, 45 - 60, 01.03.2009

Muzaffer Günay

Öz

Anahtar Kelimeler

-

TÜRKİYE’NİN 2001 - 2005 GENEL DIŞTİCARET GERÇEKLEŞMELERİ VE TÜRKİYE - MISIR ARASINDA RO/RO KONTEYNER HATTI TALEP ANALİZİ

Öz

Türkiye-Mısır Ro/Ro Konteyner Hattı Ekonomik Etüdü, 1989-2005 yılları arasında,
Türkiye’nin tüm dünya ülkeleri ve Serbest Bölgelerini kapsayan dış ticaret taşıma
gerçekleşmeleri bağlamında TÜİK verilerinden özel bir planlama çerçevesinde elde edilen
verilerden son 5 yıllık kısmı (2001–2005) kullanılarak analiz edilmiştir.
Analizler için dikkate alınan 2005 yılı verileriyle, 7 ülke bazlı araştırmada Ro/Ro Konteyner
nitelikli 4.000 Ton/Gün ihracat ve 2.000 Ton/Gün civarında ithalat miktar hareketi
saptanmıştır.
Bu durumda Türkiye’den İstanbul, İzmir ve Mersin limanlarından birinin esas
alınması halinde; İstanbul – Mısır için 6.000 – 7.000 DWT kapasiteli bir gemi ile haftada 1 tam
sefer, İzmir – Mısır için 2 haftada 3 tam sefer ve Mersin için haftada 2 tam sefer yapılabileceği
hesaplanmıştır.
Ro-Ro/Konteyner gemisi, taşıt ve konteyneri birlikte taşıyabilen gemidir. Otomobil
dışında TIR yüklerinin konteynerize edilebileceği varsayıldığında karşılıklı konteyner
kapasitesi; 7 ülke bazı için azami 300 konteyner/TIR/gün, 16 ülke bazı için azami 550
konteyner/TIR/gün olacaktır.
Araştırma konusu hat kapsamındaki ülkeler Türkiye’nin ihracatında giderek önemli yer tutan
ülkelerdir. Böyle bir pazarın ulaşım sorunu için hizmet oturana kadar devlet desteği talep
edilebilir. Zira, yapılan araştırmalar, taşıma(navlun) ödemelerinin uzaklıklara göre
değişmesine rağmen, ortalama toplam dış ticaret değerinin %12 ila %15’ine tekabül ettiğine
işaret etmektedir.
Buna göre, Türkiye ile Mısır Hattı Ülkeleri arasında 2005 yılında sadece Ro/Ro
Konteyner taşımaları kapsamında ve %10 navlun ödemesi varsayımıyla; 16 ülke bazında 636,
7 ülke bazında ise 360 milyon USD navlun ödemesi söz konusudur.
Bu meblağ, Türkiye’nin 2005 yılındaki 71,56 milyar dolarlık toplam ihracatının yaklaşık
%7’sidir.

Kaynakça

• Bu makalede 1989-2005 yıllarını kapsayan 17 yıllık gerçekleşmeler için sadece Türkiye İstatistik Kurumu verilerinden yararlanılmıştır. 2006-2007 ve 2008 verileri için henüz talepte bulunulmamıştır. Planlama ve düzenleme tümüyle bu makalenin yazarına aittir.