Rumelili Bir Şair Aile Üzerine Düşünceler: Nehârî, Sa’yî, Mü’min, Sûzî

Yıl 2018, Cilt: 20 Sayı: 20, 269 - 282, 01.07.2018

Tuba Işınsu Durmuş

Öz

Osmanlı şair/yazar biyografilerine dair yapılan çalışmalar değerlendirildiğinde genellikle şair/yazarlar hakkında tekil bilgilerin öne çıktığı görülmektedir, bu isimler hakkında elimizdeki bilgiler müstakil olarak haklarında bilgi sunan kaynaklardan elde edebildiklerimiz kadardır. Oysa aileye dayalı çalışmalar söz konusu olsa bu ailelerin biyografik bilgilerine yönelik birisinde ortaya konan orijinal bir bilgi diğerleri için de kaynak olabilir. Dönem kaynaklarında hakkında yeterli bilgiye ulaşamadığımız şairleri/yazarları bir ailenin parçası olarak değerlendirdiğimizde ve onlara ait bazen noksan denebilecek bilgileri bir araya getirdiğimizde, müstakil olarak ortaya konan bu veriler bazen o kişinin hayatına bazen de üslubuna dair bize daha tamamlayıcı bilgiler sunabilmektedir. Bunun karakteristik örneklerinden birini 16. yüzyılda yaşamış Prizrenli bir aile göstermektedir. Bu makalede, aynı coğrafyada ve aynı yüzyılda yaşamış şairlere dair yapılacak biyografik değerlendirmeler aile ilişkileri bağlamında bir araya getirildiğinde ve bir arada değerlendirildiğinde birbirine katkı sunan bilgiler ortaya çıkarabileceği gösterilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Prizren, Sûzî, Mümin, Sa’yî, Nehârî

Thoughts on A Family of Rumelian: Nehârî, Sa'yî, Mü’min, Sûzî

Öz

The latest works on Ottoman poet / writer biographies reveal that there are more or less biographical data about them at hand. However, the information we have about these names is only as far as we can obtain from the sources laid out independently about them. The fact that there are no monographic studies on the families of the poets / authors, however, offers only a single evaluation of them. Whereas family-based studies can be obtained, however, an original knowledge put forward in their biographical information may be a source for others. The fact that family monograph studies about the poems which were found in production in Ottoman literature has not been done is a deficiency in this subject. When we consider poets / writers as part of a family we can not have much information about in the period sources, and when we bring together some of the information that can sometimes be missed, which is set aside independently, can sometimes provide us with more complementary information about the life of that person. One of the characteristic examples of this is a family of Prizren from 16th century. In this article, biographical evaluations of poets lived in the same geographical region and the same century will be tried to be shown together in the context of family relations, and to show that they can provide mutually beneficial information when evaluated together.

Anahtar Kelimeler

Prizren, Sûzî, Mü’min, Sa’yî, Nehârî

Kaynakça

• AÇIKGÖZ, Namık 2017 Haz. , Riyâzî, Riyâzü’ş-Şuarâ, http://ekitap. kulturturizm.gov.tr/TR,191371/riyazi-riyazus-suaratezkiretus- suara.html [erişim tarihi: 20.03.2018].
• AKBAYAR, Nuri 1996 Haz. , Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmani, C. 5, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
• CANIM, Rıdvan 2000 Haz. , Latîfî, Tezkiretü’ş-Şuarâ ve Tabsıratü’n-Nuzemâ İnceleme-Metin , Ankara: AKM Yay.
• İPEKTEN, Haluk vediğer. 2017 Haz. , Sehî, Heşt Bihişt, http://ekitap. kulturturizm.gov.tr/Eklenti/56165,hest-bihistpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 20.03.2018].
• İSEN, Mustafa 1994 Haz. , Künhü’l-Ahbâr’ın Tezkire Kısmı, Ankara: AKM Yay.
• İSEN, Mustafa 1994 Haz. , “Tezkirelerin Işığında Divan Edebiyatına Bakış- lar, Osmanlı Kültür Coğrafyasına Bakış”, Osmanlı Divan Şiiri Üzerine Metinler, Ed. Mehmet Kalpaklı, İstanbul: YKY, 302-305.
• KILIÇ, Filiz hzl. 2010 , Âşık Çelebi, Meşâirü’ş-Şuarâ İnceleme-Metin , İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.
• KÖKSAL, M. Fatih 2006 , “Nehârî”, Türk Dünyası Edebiyatçılar Yazarlar ve Şairler Ansiklopedisi, C. 6, Ankara: AKM Yay., 581.
• LEVEND, Agah Sırrı 2000 , Gazavatnameler ve Mihaloğlu Ali Bey’in Gazavatna- mesi, Ankara: TTK Yay.
• RECEPOĞLU, Altay Suroy 2000 , “Sûzî’nin Kardeşleri”, Prizrenli Sûzî’nin 500. Yılı Bildiriler, Bilgiler, Belgeler , Hzl. Altay Suroy Recepoğlu, Prizren: Türk Yazarlar Derneği Yay., 43-45.
• “Sa’yî, Sa’î Mustafa Çelebi”, http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com/ index.php?sayfa=detay&detay=6554 [erişim tarihi: 20.03.2018].
• SUNGURHAN, Aysun 2017 Haz. , Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şuarâ, http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/TR,194494/kinalizade-hasan- celebi-tezkiretus-s-uara.html [erişim tarihi: 20.03.2018].
• _________ 2017 , Beyânî, Beyânî Tezkiresi, http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/ TR,194494/kinalizade-hasan-celebi-tezkiretus-s-uara.html [erişim tarihi: 20.03.2018].
• OLESNİCKİ, Aleksije 1934 , Suzi çelebi iz Prizrena Turkski Pesnik-İstorik XV- XVI veka, Glasnik Skopskog Nauçnog Drustva, Skopje.
• _________ 2000 , “XV-XVI Yüzyıl Şair-Tarihçi Prizrenli Sûzî Çelebi’nin Özgeçmişi”, Prizrenli Sûzî’nin 500. Yılı Bildiriler, Bilgiler, Belgeler , Hzl. Altay Suroy Recepoğlu, Prizren: Türk Yazarlar Derneği Yay., 92-100.
• ÖZCAN, Abdülkadir 1989 Haz. , Mecdî Mehmed Efendi, Hadâiku’ş-Eş- Şakâiku’n-Nu’mâniyye, İstanbul: Çağrı Yay.
• TUMAN, Mehmet Nâil 2001 , Tuhfe-i Nâilî, Divan Şairlerinin Muhtasar Biyog- rafileri, Haz. C. Kurnaz, M. Tatçı, C. II, Ankara: Bizim Büro Yay.