Gelenek ile modernite arasında bir sentez denemesi: Seyyid Süleyman Nedvi (1884-1953)

Yıl 2006, Sayı: 21, 115 - 126, 01.12.2006

Mehmet Özşenel

Öz

XIX. asır Hint Altkıtası, İslam düşüncesi açısından modernist anlayışların yanı
sıra gelenekçi düşüncelerin de ihyasına sahne olmuştur. Yüzyılın sonlarına
doğru bu anlayışlar arasında sentez arayışlarının da gündeme geldiği görülmektedir.
1898’de açılan Daru’l-Ulum Nedvetü’l-Ulema din eğitiminde gelenek
ile modernite arasında bir sentezi temsil eden eğitim kurumlarının başında gelmektedir. Daru’l-Ulum, mezhebî ihtilafları öne çıkarmadan temel
dinî ilimleri öğretmeyi hedeflemekte, aynı zamanda modern batılı ilimlere de
belli ölçülerde programında yer vermektedir. Nedve’nin ayrıca Arap dili ve
Edebiyatı’na özel önem verdiğini de burada vurgulamak gerekmektedir. Daru’l-Ulum
Nedvetü’l-Ulema’nın ilk mezunlarından olan Seyyid Süleyman
Nedvi (1884-1953) yetişme tarzı ve ortaya koyduğu eserlerle Nedve’nin bu
sentezci kimliğini temsil etmektedir. S. Süleyman Nedvi’nin şahsında tebellür
eden bu yeni alim modeli, temel İslamî ilimleri iyi bilen, bunun yanı sıra
modern dünyadan ve modern bilimlerden haberdar olan entellektüel alim
modelidir. Nedvi özellikle dil, tarih ve edebiyat alanlarında yoğunlaşan eserlerinde
derinlemesine incelemeleriyle dikkat çekmekte, kaynakları kullanmada
bazı eleştirel yaklaşımlar da sergilemektedir. Bütün bu özellikleriyle modernistten
selefi çizgideki şahsiyetlere kadar her kesimden takdir gören Nedvi’yi,
sentezci ama aynı zamanda mütebahhir alim tipinin son örneklerinden
biri olarak kabul etmek gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Gelenek, Modernite, Sentez, Nedve, Seyyid Süleyman Nedvi

An experiment of synthesis in between tradition and modernity: Seyyid Süleyman Nedvi (1884-1953)

Öz