Betonarme Binalardaki Döşeme Boşluğu Konumu ve Büyüklüğünün Deprem Davranışı ve Kaba İnşaat Maliyetine Etkisi
Yıl 2020,
, 1407 - 1422, 30.04.2020
Şenol Gürsoy
,
Samet Oğuzhan Doğan
Öz
Betonarme binalarda mimari ve mekanik nedenlerle farklı boyut ve konumlarda döşeme boşlukları bulunmaktadır. Ancak Türkiye’de meydana gelen depremler sonucu betonarme binalarda kabul sınırlarının ötesinde yapısal hasarların oluştuğu görülmüştür. Maruz kaldıkları depremlerde betonarme binalarda oluşan söz konusu yapısal hasarların çoğunun deprem yönetmeliğinde belirtilen yapı düzensizlikleri nedeniyle meydana geldiği görülmektedir. Bu çalışmada betonarme binalarda bulunan döşeme boşluklarının konumlarının ve büyüklüğünün bina deprem davranışı ve kaba inşaat maliyetine etkileri karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Bu amaçla örnek olarak seçilmiş betonarme bina modellerinde farklı konumlarındaki ve büyüklükteki döşeme boşluklarının bina kaba inşaat maliyetine (beton ve demir metrajları) ve deprem performansına etkileri 2007 Türkiye Deprem Yönetmeliğinde önerilen zemin sınıflarına göre Sta4-CAD programı yardımıyla elde edilmiştir. Bina modellerinin yapısal çözümlemelerinden elde edilen bulgular irdelendiğinde, betonarme binalardaki döşeme boşluklarının, özellikle döşeme boşluğu oranı arttığında, bina deprem davranışını olumsuz olarak etkilediği ve kaba inşaat maliyetlerini artırdığı görülmüştür.
Kaynakça
- [1] H. Sezen, A. S. Whittaker, K. J. Elwood ve K. M. Mosalam, “Performance of Reinforced Concrete Buildings During the August, 17, 1999 Kocaeli, Turkey Earthquake, and Seismic Design and Construction Practise in Turkey,” Engineering Structures, c. 25, s. 1, ss. 103–114, 2003.
- [2] A. Doğangün, “Performance of Reinforced Concrete Buildings during the May 1, 2003 Bingöl Earthquake in Turkey,” Engineering Structures, c. 26, s. 6, ss. 841–856, 2004.
- [3] A. Durmuş, A. Doğangün, M. Hüsem ve S. Pul, “17 Ağustos 1999 Kocaeli Depreminin Mühendislik Açısından Öndeğerlendirme Raporu”, TMMOB İnşaat Mühendisler Odası Trabzon Şubesi, 53s, 1999.
- [4] TMMOB, “13 Mart 1992 Erzincan Depremi Mühendislik Raporu,” İnşaat Mühendisleri Odası Ankara Şubesi, Ankara, 1993.
- [5] TMMOB, “13 Mart 1992 Erzincan Depremi,” İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi, İstanbul, 1993, 48s.
- [6] Ş. Gürsoy, “Comparative investigation of the costs and performances of torsional irregularity structures under seismic loading according to TEC,” Computers and Concrete, c. 14, s. 4, ss. 405-417, 2014.
- [7] Ş. Gürsoy ve R. Öz, “Yumuşak Kat Düzensizliğinin Betonarme Binaların Deprem Davranışına ve Kaba İnşaat Maliyetine Etkisinin İncelenmesi,” Uluslararası Doğal Afet ve Afet Yönetimi Sempozyumu (DAAYS’16), Karabük, Türkiye, 2016, ss, 243–250.
- [8] Gürsoy, Ş., Öz, R. and Baş, S., “Investigation of the effect of weak-story on earthquake behavior and rough construction costs of RC buildings,” Computers and Concrete, c. 16, s. 1, ss.141-161, 2015.
- [9] Z. Ş. Garip, E. Eren, F. Erdem ve M. N. Bozdoğan, “Deprem Etkisindeki Betonarme Binalarda Yumuşak Kat Düzensizliğine Perde Duvar Etkisi,” 5th International Symposium on Innovative Technologies in Engineering and Science (ISITES2017), Baku-Azerbaijan, 2017, ss. 449-556.
- [10] ABYYHY, “Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik,” Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Ankara, 1998.
- [11] TDY-2007, “Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik,” Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Ankara, 2007.
- [12] TBDY, “Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği,” Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Ankara, 2018.
- [13] TS-500, “Betonarme Yapıların Tasarım ve Yapım Kuralları,” Türk Standartları Enstitüsü, Ankara, 2000.