Türkiye’de Ekonomik Öneme Sahip Yumuşak Çekirdekli Meyvelerin Üretim Projeksiyonu (Elma, Armut, Ayva Örneği)

Yıl 2023, , 31 - 34, 31.03.2023

Mehmet Yaman , Ercan Yıldız

https://doi.org/10.55257/ethabd.1239343

Öz

Türkiye, sahip olduğu iklimin farklılık göstermesi sebebiyle çoğu bitki türünün yetişmesine imkân sağlayan ülkeler arasındadır. Bu bitki türleri arasında yer alan ve ekonomik öneme sahip olan elma, armut ve ayva türü üzerine yapılan bu çalışmada TÜİK verilerine bağlı olarak projeksiyon durumlarının hesaplanması amaçlanmıştır. Çalışmada incelenen elma türünde projeksiyon katsayısı -20,71 ile 19,58 arasında değişirken ortalama projeksiyon katsayı değeri 5,70 olarak belirlenmiştir. Armut türünde projeksiyon katsayıları -2,78 ile 6,51 arasında, ayva türünde ise -23,01 ile 37,68 arasında değişim gösterirken bu türlerde ortalama projeksiyon katsayıları sırasıyla 2,05 ile 4,87 olarak belirlenmiştir. Bu projeksiyon katsayılarına bağlı olarak üç meyve türünün gelecek yıllarda üretim değerlerinin (biyotik ve abiyotik koşulların etkisi göz ardı edilmek kaydıyla) artış göstereceği öngörülmektedir.

Anahtar Kelimeler

elma, ayva, projeksiyon, armut

Production Projection of Economically Important Pome Fruits in Turkey (Apple, Pear, Quince Example)

Öz

Turkey is one of the countries that allow the cultivation of most plant species due to the different climate. In this study on apple, pear and quince species, which belong to these plant species and have economic importance, the projection status is to be calculated based on the data from TUIK. For the apple species in the study, the projection coefficient ranged from 20.71 to 19.58, while the average value of the projection coefficient was found to be 5.70. While the projection coefficients for pear species varied from - 2.78 to 6.51 and for quince species from - 23.01 to 37.68, the average projection coefficients for these species were determined to be 2.05 and 4.87, respectively. Depending on these projection coefficients, the production values of the three fruit species are predicted to increase in the coming years (without considering the effects of biotic and abiotic conditions).

Anahtar Kelimeler

apple, pear, quince, projection

Kaynakça

• Ağaoğlu YS, Çelik H, Çelik M, Fidan Y, Gülşen Y, Günay A, Halloran N, Köksal Aİ, Yanmaz R, 2015. Genel Bahçe Bitkileri (Güncelleştirilmiş 7. Baskı). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Kitabı, Yayın No: 1630, 369 s, Ankara-Türkiye.
• Demir, B., 2013. Mersin İlinin Tarımda Teknoloji Kullanım Projeksiyonu. Alınteri, 24 (B) – 29-34.
• Demir, B., ve Kuş, E., 2016. İç Anadolu Bölgesinin Tarımda Teknoloji Kullanım Projeksiyonu. Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi TARGİD Özel Sayı, 89-95.
• Gökkür, S., & Şahin, M. (2020). İklim Değişikliğinin Meyve Ağaçlarında Soğuk Zararı Üzerine Etkileri. Meyve Bilimi, 7(1), 10-16.
• Güvenç, İ., Purlu, G., 2022. Türkiye’nin 2020-2045 döneminde ceviz üretim ve gereksinim projeksiyonu. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi 25(1): 57-65.
• Mertoğlu, K., & Evrenosoğlu, Y. (2019). Bazı elma ve armut çeşitlerinde fitokimyasal özelliklerin belirlenmesi. Ziraat Fakültesi Dergisi, 14(1), 11-20.
• Öztürk, A., & Serttaş, S. (2021). Karadeniz Bölgesinin Yumuşak Çekirdekli Meyve Üretiminde Mevcut Durumu ve Potansiyeli. Journal of the Institute of Science and Technology, 11(3), 1671-1685.
• Sümbül, A. Yıldız, E., 2022. Türkiye’de yetiştiriciliği yapılan sofralık, kurutmalık ve şaraplık üzümlerin üretim projeksiyonu. Erciyes Tarım ve Hayvan Bilimleri Dergisi 5(1): 17-22
• Uzun, A., Yaman, M., Pinar, H., Çetin, N., Say, A. (2018) Türkiye' de ekonomik olarak yetiştiriciliği yapılan sert çekirdekli meyvelerin üretim projeksiyonu. Bahçe, 47. 79-83.
• Uzunoğulları, N., İlbağı, H. (2009). Güneydoğu Marmara Bölgesinde Yumuşak Çekirdekli Meyvelerde Apple mosaic ilarvirus (ApMV)’un Saptanması. Bahçe, 38(1), 9-14.
• Yaman, M. (2021) Evaluation of genetic diversity by morphological, biochemical and molecular markers in sour cherry genotypes. Mol Biol Rep Mol Biol Rep 49, 5293–5301.
• Yaman, M., Uzun, A., Çetin, N., ve Say, A., 2018. Türkiye’de yetiştiriciliği yapılan bazı üzümsü meyvelerin üretim projeksiyonu. Erciyes Tarım ve Hayvan Bilimleri Dergisi, 1(1), 19-24.
• Yaman, M., Uzun, A., Yıldız, E., & Pınar, H., (2021). The Effect of Dıfferent Pollınators on Fruıt Set and Some Fruıt Characterıstıcs In Apple. Current Trends In Natural Sciences, vol.10, no.19, 170-174.