Türkiye’de Bütçe Açıkları ve Dış Borç Sorunu Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 2, 1 - 12, 01.07.2016

Sinan Çukurçayır

Öz

Türkiye’de son dönemlerde en çok tartışılan ekonomik sorunlardan birisi de şüphesiz ki, bütçe açıkları ve kamu borçları konusu olmaktadır. Süreklilik kazanmış olan bu sorun, bütçe açıklarındaki miktarın artmasına paralel olarak, kamu borç stoklarındaki yüksek artışları da gündeme getirmeye başlamıştır. Sonuçta meydana gelen bu derece yüksek bütçe açıklarını kapatabilmek adına, yüksek bir finansman ihtiyacına gereksinim duyulmaktadır. İşte bu noktada, gerek gelişmiş ve gerekse gelişmekte olan çoğu ülkede olduğu gibi, Türkiye’de de dış borçlar; hem bütçe açıklarını azaltmak için ve hem de diğer ekonomik amaçların gerçekleştirilebilmesi için, son derece önemli bir finansman kaynağı olmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye’de bütçe açıkları ve kamu borçları arasındaki etkileşimin belirlenmesi ve dış borç sorununun ayrıca ortaya konulması amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Bütçe Açıkları, Kamu Borçları, Dış Borçlar, Türkiye

An Investigation on Budget Deficits, Public Debt and External Debt Issues in Turkey

Öz

In Turkey, one of the most fiercely debated economic issues is undeniably budget deficit together with public debts. In parallel with increasing budget deficit, this prolonged issue has brought the discussion of public debt stocks forward. For sake of closing the gap in public debt stocks, huge financial need is required. In this sense, alike in most of the both developed and developing countries, external debts constitute financial sources in order to close the budget deficit and to realize other economic goals in Turkey. In this paper, determination of interactive relations between budget deficit and public debts in Turkey and external debt issues are being analysed

Anahtar Kelimeler

Budget Deficits, Public Debts, External Debts, Turkey.

Kaynakça

• Arıcan, E. (2005), “Doç. Dr. Ricardocu Denklik Teoremi ve Teorilerde Kamu Açıklarına İlişkin Yaklaşımlar: Türkiye Ekonomisine İlişkin Bir Uygulama”, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt:20, Sayı:1.
• Aslan, A. (2009), “Bütçe Açığı Sürdürülebilirliğinin Dinamik Analizi: Türkiye Örneği”, Maliye Dergisi, Sayı:157, Ankara.
• Barışık, S. & Kesikoğlu, F. (2006), “Türkiye'de Bütçe Açıklarının Temel Makroekonomik Değişkenler Üzerine Etkisi (1987-2003 VAR, Etki- Tepki Analizi, Varyans Ayrıştırması)”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt:61 Sayı:4.
• Buchanan, J. M. & Flowers, M. R. (1987), The Public Finances An Introductory Textbook, Sixth Edition, Irwin, Illinois.
• Catao, Luis A.V. & Terrones, M.E. (2005), “Fiscal Deficits and Inflation”, Journal of Monetary Economics, Vol:52 No:3.
• Dileyici, D. & Özkıvrak, Ö. (2010), “Bütçe Anlayışındaki Değişim Süreci: Denk Bütçe İlkesinin Erozyonu ve Açık Bütçe Politikası”, Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, Cilt:2, No:1.
• Dornbush, R. & Fischer, S. (1994), Macroeconomics, Sixth Edition, McGraw Hill, Literatür Yayıncılık, Turkey.
• Easterly, W. & Schmidt-Hebbel, K. (1993), “Fiscal Deficits and Macroeconomic Performance in Developing Countries”, The World Bank Research Observer, Vol:8, No:2, Oxford University Press.
• Edwards, S. (2002), “Debt Relief and Fiscal Sustainability”, National Bureau of Economic Research, NBER Working Paper Series, No:8939.
• Fischer, S. & Easterly, W. (1990), “The Economics of The Government Budget Constraint”, The World Bank Research Observer, Vol:5, No:2, Washington.
• Geıthner, T. (2002), “Assessing Sustainability”, International Monetary Fund, Policy Development and Review Department. Göktaş, Ö. (2008), “Türkiye Ekonomisinde Bütçe Açığının Sürdürülebilirliğinin Analizi”, İstanbul Üniversitesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, Sayı:8.
• Hazine Müsteşarlığı (2016), https://www.hazine.gov.tr/tr-TR/Anasayfa, (Erişim Tarihi: 15.03.2016)
• İnce, M. (2001), Devlet Borçları ve Türkiye, Gazi Kitabevi, Ankara.
• Kirmanoğlu, H. (2009), Kamu Ekonomisi Analizi, Beta Yayımları, 2.Baskı, İstanbul.
• Karluk, R. (2002), Türkiye Ekonomisi, Beta Yayınları,7.Baskı, İstanbul.
• Oktayer, A. (2010), “Türkiye’de Bütçe Açığı, Para Arzı ve Enflasyon İlişkisi”, Maliye Dergisi, Sayı:158.
• Özsoylu, A.F. (2006), Türkiye’de Kamu Sektörü, Nobel Kitabevi, Adana.
• Selçuk, F. & Rantanen, A. (1996). Türkiye'de Kamu Harcamaları ve Kamu Borçlanması: Mali Disiplin Gereği Üzerine Gözlem ve Öneriler. TÜSİAD Yayınları, No:190, İstanbul.
• Serban, M. (2002), “Budget Deficit and Inflation”, Academy of Economic Studies, Doctoral School of Finance and Banking, Bucharest.
• Şimşek, M. (2005), “Türkiye’deki Bütçe Açıklarının Ulusal Tasarruflara Etkileri”, Cumhuriyet Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt:6, Sayı:2.
• TCMB (2016), http://www.tcmb.gov.tr/, (Erişim Tarihi: 15.03.2016)
• WB & OECD (1988), A Report By an International Working Group on External Debt Statistics of: The World Bank, IMF, BIS, OECD, External Debt: Definition, Statistical Coverage and Methodology, Paris, (Erişim Tarihi: 13.03.2016)