Kadına Yönelik Şiddetle Mücadelede Kullanılan Mobil Uygulamaların Kamu Değeri Perspektifinden Değerlendirilmesi

Yıl 2023, , 341 - 364, 25.01.2023

Tülay Demir , Fatma Nalbant

https://doi.org/10.25295/fsecon.1150319

Öz

Dijital çağ olarak adlandırılan bu dönemde e-devlet uygulamaları içerisinde mobil teknolojiler kamu hizmetlerinin sunumunda önemli bir araç haline gelmiştir. Mobil uygulamaların, dijitalleşme sürecinin olağan bir sonucu olarak küresel ve toplumsal bir sorun olan kadına yönelik şiddetin önlenmesini amaçlayan kamu politikaları arasında da ön plana çıktığı görülmektedir. Bu uygulamalar, kadına yönelik şiddet riskinin ve tehdit oluşturabilecek durumların önüne geçilmesinde olumlu sonuçlar doğurmaktadır. Ayrıca kamu hizmetinin önemli bir parçası olan bu uygulamalar her alanda, yalnızca hizmetten yararlananlar için değil tüm toplum için değer yaratmaktadır. Devletin; hizmetleri, yasal düzenlemeleri ve diğer eylemleri aracılığıyla yarattığı bu değer ise literatürde kamu değeri olarak tanımlanmaktadır. Bu kapsamda çalışmada kadına yönelik şiddetle mücadelede kamu politikası aracı olarak gerçekleştirilen mobil uygulamaların, kamu değeri ortaya koyma başarısının değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda kamu politikası aktörlerinden İçişleri Bakanlığı ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı bünyesinde kadına yönelik şiddetle mücadelede geliştirilen Kadın Destek Uygulaması (KADES) ve ALO 183 Sosyal Destek Hattı projeleri, kamu değeri perspektifinden ele alınmıştır. Bu uygulamaların literatürde kamu değerinin ölçülmesinde kullanılan “sonuç başarısı”, “güven ve meşruiyet”, “hizmet sunumu kalitesi” ve “etkinlik-verimlilik” ölçütleri bakımından doküman analizi yöntemiyle değerlendirilmesi sonucunda ilgili politikaların kamu değeri yaratma başarısını kısıtlayan nedenler olduğu tespit edilmiştir. Çalışma, politika uygulayıcılarının kadına yönelik şiddetle mücadele politikalarında değer odaklı bakış açısıyla hareket etmelerine yönelik tavsiyelere yer verilerek sonlandırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kadına Yönelik Şiddet, Kamu Politikası, Kamu Değeri Yönetimi

An Evaluation of Mobile Applications Used to Struggle Violence Against Women from a Public Value Perspective

Öz

In this period, which is called the digital age, mobile technologies have become an important tool in the delivery of public services within e-government applications. It is seen that mobile applications also come to the forefront among public policies aiming to prevent violence against women, which is a global and social problem as a normal result of the digitalization process. These practices have positive results in preventing the risk of violence against women and situations that may pose a threat. In addition, these practices, which are an important part of the public service, create value in every field, not only for those who benefit from the service, but also for the whole society. This value created by the state through its services, legal regulations and other actions is defined as public value in the literature. In this context, it is aimed to evaluate the success of mobile applications, which are implemented as a public policy tool in the fight against violence against women, to reveal public value. For this purpose, the Women's Support Application (KADES) and ALO 183 Social Support Line projects, developed within the body of the Ministry of Interior and Ministry of Family and Social Policies, which are public policy actors, are discussed from the perspective of public value. As a result of the evaluation of these practices in terms of "result success", "trust and legitimacy", "quality of service delivery" and "efficiency-efficiency" criteria used in the measurement of public value in the literature, it has been determined that the relevant policies are the reasons that limit the success of creating public value. The study was concluded by giving recommendations for policy practitioners to act with a value-oriented perspective in policies to combat violence against women.

Anahtar Kelimeler

Violance Against Women, Public Policy, Public Value Management

Kaynakça

• Aksakaloğlu, Y. ve Akçakaya, M. (2021). Kamu Değeri Yaklaşımı’nın Eleştirel Kuram Temeli: Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 56(1), 272-289.
• Alford, J. and Hughes, O. (2008). Public Value Pragmatism as the Next Phase of Public Management: The American Review of Public Administration, 38(2), 130-148.
• Blaug, R. vd. (2006). Public Value, Politics and Public Management. London: Work Foundation.
• Bozeman, B. (2007). Public Values and Public Interest: Counterbalancing Economic Individualism. Washington DC: Georgetown University Press.
• Çaha, Ö. (2010). Sivil Kadın. Ankara: Savaş Yayınevi.
• DeForest Molina, A. and McKeown, L. C. (2012). The Heart of the Profession: Understanding Public Service Values: Journal of Public Affairs Education, 18(2), 375-396.
• Derosia, M. (2010). The Five Core Values Of Public Administration. https://www.govloop.com/community/blog/the-five-core-values-of-public-administration/.
• Dobash, R. E. and Dobash, R. P. (1998). Cross-Border Encounters: Challenges and Opportunities. Rethinking Violence Against Women, California USA: SAGE Publications 1-21.
• Düğmeci, F. ve Gürsel, E. (2019). Kadına Yönelik Aile İçi Şiddetin Önlenmesi Hususunda Devletin Yükümlülükleri ve Sorumluluğu: Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 21 (2), 843 – 873.
• Erten, Ş. (2021). Kamu Değeri: Tanımı ve Ölçülmesi Üzerine Bir İnceleme: Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14 (2), 104-125.
• Faulkner, N. and Kaufman, S. (2017). Avoiding theoretical stagnation: A systematic review and framework for measuing public value: Australian Journal of Public Administration, 77(1), 69–86. https://doi.org/10.1111/ 1467-8500.12251.
• Gençosman, F. (2018). Kamu Değeri Yönetimi Bağlamında Kamu-Özel Ortaklıkları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Hills, D. and Sullivan, F. (2008). Measuring Public Value 2: Practical Approaches. London: Work Foundation.
• Işıkçı, Y.M. (2017). E-Devlet Uygulamalarının Hukuk Devletine Etkisi: Yeni Kamu İşletmeciliği Paradigması Üzerinden Bir Değerlendirme: Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22, (Kayfor15 Özel Sayısı), 1893-1913.
• Karkın, N. (2015). Kamu Değeri Kavramı ve Kamu Değeri Yönetiminin Kamu Yönetimi Kuramı Bağlamındaki Yeri. Ö. Köseoğlu ve M. Z. Sobacı (Der.), Kamu Yönetiminde Paradigma Arayışları: Yeni Kamu İşletmeciliği ve Ötesi. Bursa: Dora Yayıncılık (249-272).
• Kernaghan, K. (2003). Integrating Values into Public Service: The Values Statement as Centerpiece: Public Administration Review, 63(6), 711-719.
• Kesgin, B. (2012). Kamu Sorumluluğunda Sosyal Hizmet. İstanbul: Açılım Kitap.
• Köseoğlu, Ö. ve Tuncer, A. (2014). Kamu Yönetiminde Yeni Bir Yaklaşım Olarak Kamu Değeri : Kavramsal ve Kuramsal Açıdan Bir Tartışma: Yönetim Bilimleri Dergisi, 12(24), 145-170.
• Meynhardt, T. vd. (2017). Public Value Performance: What Does It Mean to Create Value in the Public Sector?. R. Andeßner et al. (Eds.), Public Sector Management in a Globalized World. Wiesbaden: Springer (135-160).
• Moore, M. H. (1995). Creating Public Value: Strategic Management in Government. USA: Harvard University Press.
• Moore, M. H. (2003). The Public Value Scorecard: A Rejoinder and an Alternative to "Strategic Performance Measurement and Management in Non-Profit Organizations" by Robert Kaplan. Harvard University: Working Paper.
• Parlak, B. (2011). Kamu Yönetimi Sözlüğü. İstanbul: Marmara Kitap Merkezi.
• Sevinç Çubuk, E. B. (2021). Bilişim ve İletişim Teknolojileri Bağlamında Kamu Değeri ve Kamuda İnovasyon: Sistem Tasarım Modeli. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Soyocak Özalp, S. (2020). Yönetim Tartışmalarında Kamu Yararından Kamu Tercihine ve Kamu Değerine: Akademik Hassasiyetler, 7(13), 241-265.
• Spano, A. (2009). Public Value Creation and Management Control Systems: International Journal of Public Administration, 32 (3-4), 328- 348.
• Spano, A. (2014). How Do We Measure Public Value? From Theory To Practice. Public value Management. Measurement and Reporting, Studies in Public and Non-Profit Governance, (3), 353-373. doi: 10.1108/S2051-663020140000003015.
• Talbot, C. (2017). Measuring Public Value A Competing Values Approach. London: Work Foundation.
• Uçar Kocaoğlu, B. ve Saylam, A. (2015). Kamu Değeri ve Yerel Yönetimler. H. Bircan ve B. Dilmaç (Ed.) Değerler Bilançosu. Konya: Çizgi Kitabevi (143-165).
• Van der Wal, Z. and Huberts, L. (2008). Value Solidity in Government and Business Results of an Empirical Study on Public and Private Sector Organizational Values: The American Review of Public Administration, 38(3), 264-285.
• Yıldız (2015). Impact Assessment of E-Government: an Empirical Study of Measuring the Public Value Created through E-İnitiatives. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• İnternet Kaynakları 2020 yılında ALO 183, ALO 144 ve ALO 170 hattı yaklaşık 33 milyon çağrı aldı, İLKHA, https://ilkha.com/guncel/2020-yilinda-alo-183-alo-144-ve-alo-170-hatti-yaklasik-33-milyon-cagri-aldi-149144, Erişim Tarihi: 15.05.2022.
• Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun, (20.03.2012). Sayı: 28239 Cilt: 52, https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.6284.pdf, Erişim tarihi: 18.07.2022.
• Beş Yıllık Kalkınma Planları, T.C. Başkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, https://www.sbb.gov.tr/kalkinma-planlari, Erişim Tarihi: 15.06.2022.
• Cumhurbaşkanı Kararı. (2021, 3 Mart) Resmi Gazete (Sayı : 31429), https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/03/20210320-49.pdf. Erişim Tarihi: 10.05.2022.
• Declaration on the Elimination of Violence against Women Proclaimed by General Assembly (December 1993). https://www.un.org/en/genocideprevention/documents/atrocitycrimes/Doc.21_declaration%20elimination%20vaw.pdf, Erişim Tarihi: 13.07.2022.
• Devlet Planlama Teşkilatı (2000). Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı 2001-2005. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2021/12/Sekizinci_Bes_Yillik_Kalkinma_Plani-2001-2005.pdf, Erişim Tarihi: 20.07.2022.
• İçişleri Bakanlığı (2020). Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Genelgesi. https://www.icisleri.gov.tr/81-ile-kadina-yonelik-siddetle-mucadele-genelgesi, Erişim Tarihi: 15.06.2022.
• KADES verileri açıklandı: Günde 566, saatte ise 23 kadın her an şiddet görmekten korkuyor, Eorunews, https://tr.euronews.com/2020/07/20/kades-verileri-ac-kland-gunde-566-saatte-ise-23-kad-n-her-an-siddet-gormekten-korkuyor, Erişim tarihi: 15.06.2022.
• Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Koordinasyon Planı 2020-2021, https://www.globalwps.org/data/TUR/files/Coordination%20Plan%20for%20Combating%20Violence%20against%20Women%20(2020-2021)%20(TR).pdf, Erişim Tarihi: 18.06.2022.
• Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi. (2011). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/03/20120308M1-1.pdf, Erişim Tarihi: 14.07.2022.
• Kadınların Yüzde 90’ı KADES uygulamasının kendilerine güven verdiğini düşünüyor, Hürriyet Gazetesi, https://www.hurriyet.com.tr/gundem/kadinlarin-yuzde-90i-kades-uygulamasinin-kendilerine-guven-verdigini-dusunuyor-41757145, Erişim Tarihi: 16.05.2022.
• Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı. (2021). Koronavirüs Salgını ve Kadına Yönelik Şiddet Raporu Kasım-Aralık 2020. https://morcati.org.tr/izleme-raporlari/koronavirus-salgini-ve-kadina-yonelik-siddet-mor-cati-kasim-aralik-2020-raporu/, Erişim tarihi: 15.07.2022.
• Şiddet Önleme Ve İzleme Merkezleri Hakkında Yönetmelik https://www.mevzuat.gov.tr/File/GeneratePdf?mevzuatNo=21457&mevzuatTur=KurumVeKurulusYonetmeligi&mevzuatTertip=5,Erişim Tarihi: 16.06.2022.
• TBMM Tutanak Dergisi. (2021). https://www.tbmm.gov.tr/Tutanaklar/DoneminTutanakMetinleri?Donem=27&YasamaYili=5, Erişim Tarihi: 15.05.2022.
• TBMM. (2022). Kadına Yönelik Şiddetin Sebeplerinin Tüm Yönleriyle Araştırılarak Alınması Gereken Tedbirlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu Raporu, https://www.tbmm.gov.tr/Yasama/KomisyonRaporlari, Erişim Tarihi: 15.07.2022.
• TÜİK Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Araştırması (2004-2021). https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2021-37437, Erişim Tarihi: 10.06.2022.
• TÜİK Yaşam Memnuniyeti Araştırması (2003-2020). https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Yasam-Memnuniyeti-Arastirmasi-2021-45832#:~:text=T%C3%9C%C4%B0K%20Kurumsal&text=Mutlu%20oldu%C4%9Funu%20beyan%20eden%2018,y%C4%B1l%C4%B1nda%20%16%2C6%20oldu.&text=Grafikteki%20rakamlar%C4%B1n%20toplam%C4%B1%2C%20yuvarlamadan%20dolay%C4%B1%20100'%C3%BC%20vermeyebilir, Erişim Tarihi: 10.06.2022.
• World Health Organization (WHO). (9 March 2021) https://www.who.int/health-topics/violence-against-women#tab=tab_1, Erişim Tarihi: 14.07.2022.