Okun Yasası’nda Asimetri: Türkiye Ekonomisi için Doğrusal Olmayan Yöntemlerle Analiz

Yıl 2024, , 399 - 416, 24.05.2024

Fatma Benli

https://doi.org/10.25295/fsecon.1402966

Öz

Bu çalışmada, 2005-2023 döneminde Türkiye için Okun Yasası'nda asimetrik davranışın varlığı incelenmiştir. Reel GSYH ile işsizlik oranı arasındaki ilişki doğrusal olmayan zaman serisi modelleri ile analiz edilmiştir. Doğrusal olmayan yöntemler, özellikle makroekonomik serilerin analizinde daha güçlü sonuçlar sunması sebebiyle tercih edilmektedir. Bu çalışmada, değişkenler arasında uzun dönemli bir ilişkinin varlığını test etmek için doğrusal olmayan KSS eşbütünleşme ve doğrusal olmayan asimetrik Hepsağ eşbütünleşme testleri kullanılmıştır. Değişkenler arasındaki nedensellik ilişkisini incelemek amacıyla ise Hatemi-j testinden yararlanılmıştır. Bulgular, değişkenler arasında eşbütünleşme olduğuna dair bir kanıt göstermemektedir. Öte yandan Hatemi-j testi sonuçları, negatif büyüme bileşenlerinden pozitif işsizlik bileşenlerine doğru bir nedensellik ilişkisinin varlığına işaret etmektedir. Buna göre, tüm negatif ve pozitif bileşenlerin karşılıklı nedensellik ilişkilerine bakıldığında yalnızca GSYH değişkenindeki bir azalmanın, işsizlik değişkenindeki bir artışın istatistiksel olarak anlamlı bir nedeni olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Okun Yasası, Asimetri, Doğrusal Olmayan Zaman Serileri, Türkiye

Assessing Asymmetry in Okun's Law: A Nonlinear Approach in the Turkish Economy

Öz

In this paper, the presence of asymmetric behavior in Okun’s Law for Turkey during the period 2005-2023 is analysed. The relationship between economic growth and the unemployment rate has been assessed in the context of nonlinear time series models. Nonlinear methods are typically favoured in macroeconomic series analyses as they generate more robust findings. In this paper, nonlienear symmetric KSS cointegration and nonlinear asymmetric Hepsağ cointegration tests were used to test for the existence of a long-run relationship between the variables, and the Hatemi-j test was used to test for nonlinear causality. Our findings demonstrate no evidence of co-integration between the variables. Hatemi-j test results, on the other hand, indicate the presence of a causality relationship from negative growth components to positive unemployment components. Specifically, a decrease in the growth was found to be the only one of all the components that was a statistically significant cause of an increase in the unemployment.

Anahtar Kelimeler

Okun’s Law, Asymmetry, Nonlinear Time Series, Turkey

Kaynakça

• Arabacı, Ö. & Arabacı, Y.R. (2018). A Flexible Nonlinear Inference to Okun’s Law for Turkish Economy in Last Decade. Panoeconomicus, 65(5), 569-586.
• Barışık, S., Çevik, E. İ. & Çevik, N. K. (2010). Türkiye’de Okun Yasası, Asimetri İlişkisi ve İstihdam Yaratmayan Büyüme: Markov-Switching Yaklaşımı. Maliye Dergisi, 159, 88-102.
• Boğa, S. (2020). Investigating the Asymmetry Between Economic Growth and Unemployment in Turkey: A Hidden Cointegration Approach. Journal of Economics, Finance and Accounting (JEFA), 7(1), 22-33.
• Ceylan, S. & Şahin, B. Y. (2010). İşsizlik ve Ekonomik Büyüme İlişkisinde Asimetri. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 11(2), 157-165.
• Dickey, A. D. & Fuller W. A. (1979). Distributions of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Journal of the American Statistical Association, 74(366), 428-429.
• Harris, R. & Silverstone B. (2001). Testing for Asymmetry in Okun's Law: A Cross-Country Comparison. Economics Bulletin, 5(2), 1-13.
• Harvey, D. I. & Leybourne, S. J. (2007). Testing for Time Series Linearity. Econometrics Journal, 10, 149-165.
• Harvey, D. I., Leybourne, S. J. & Xiao, B. (2008). A Powerful Test for Linearity When the Order of Integration is Unknown. Studies in Nonlinear Dynamics &Econometrics, 12(3), 1-24.
• Harvey, D. I. & Mills, T. C. (2002). Unit Roots and Double Smooth Transitions. Journal of Applied Statistics, 29(5), 676-681.
• Hatemi-J, A. (2012). Asymmetric Causality Test with An Application. Empirical Economics, 43, 447-456.
• Hepsağ, A. (2021). Testing for Cointegration in Nonlinear Asymmetric Smooth Transition Error Correction Models. Communications in Statistics-Simulation and Computation, 50(2), 400-412.
• Hepsağ, A. (2022). Ekonometrik Zaman Serileri Analizlerinde Güncel Yöntemler. İstanbul: Der Yayınları.
• Holmes, M. J. & Silverstone, B. (2006). Okun’s Law, Asymmetries and Jobless Recoveries in the United States: A Markov-Switching Approach. Economics Letters, 92, 293-299.
• Kapetanios, G., Shin, Y. & Snell, A. (2006). Testing for Cointegration in Nonlinear Smooth Transition Error Correction Models. Econometric Theory, 22(2), 279-303.
• Keynes, J. M. (1936). The General Theory of Employment, Interest, and Money. London.
• Leybourne, K., Newbold, P. & Voguas, D. (1998). Unit Roots and Smooth Transitions. Journal of Time Series Analysis, 19(2), 83-97.
• Okun, A. M. (1962). Potential GNP: Its Measurement and Significance. American Statistical Association, Proceedings of the Business and Economics Statistics Section, 98-104.
• Orhangazi, Ö. (2020). Türkiye Ekonomisinin Yapısı. Ankara: İmge.
• Özer, M. O. (2021). Ekonomik Büyüme ve İşsizlik Oranı Arasındaki İlişki: Kesirli Frekanslı Fourier ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. İstanbul İktisat Dergisi, 72, 269-292.
• Philips, C. & Perron, P. (1988). Testing for a Unit Root in Time Series Regression. Biometrika, 75(2), 336-337.
• Rodrik, D. (2016). Premature deindustrialization, Journal of Economic Growth, Springer, 21(1), 1-33.
• Schwert, W. G. (1989). Tests for Unit Roots: A Monte Carlo Investigation. Journal of Business & Economic Statistics, 7(2), 147-159.
• Silvapulle, P., Moosa, I. A. & Silvapulle, M. J. (2004). Asymmetry in Okun’s Law. The Canadian Journal of Economics, 37(2), 353-374.
• Silverstone, B. & Harris, R. (2001). Testing For Asymmetry in Okun’s Law: A Cross-Country Comparison. Economic Bulletin, 5, 1-13.
• Tarı, R. & Abasız, T. (2010). Asimetrik Etkiler Altında Okun Yasasının Eşik Hata Düzeltme Modeli ile Sınanması: Türkiye Örneği. İktisat, İşletme ve Finans Dergisi, 25(291), 53-77.