EGZERSIZ TIPLERÎNÎN SERUM KORTÎZOL VE DHEA - S HORMONLARı ÜZERINE ETKILERI

Yıl 2000, Cilt: 5 Sayı: 2, 10 - 16, 14.04.2000

Recep Özmerdivenli Kürşat Karacabey

Öz

Çalışmanın amacı,
aerobik, aerobik + anaerobik ve anaerobik egzersiz yaptırılan Beden Eğitimi ve
Spor Yüksek Okulu öğrencilerinde, egzersizin tiplerine bağlı olarak, kortizol
ve dehidroepiantrosteron (DHAE-S) hormonlarında gün içerisindeki (0-48 saat)
salınım değişikliklerinin serumlarda araştırılmasıdır. Bu araştırma; her biri 20
kişiden (10 erkek, 10 bayan) oluşan 3 gruba ayrılarak toplam 60 öğrencinin
katılımı ile gerçekleştirildi. Birinci gruba 15 dakika treadmilde aerobik, 2.
gruba 6 dakika treadmilde aerobik + anaerobik, 3. gruba ise 30 saniye bisiklet
ergometresinde pedal çevirmek suretiyle egzersiz yaptırıldı. Egzersiz öncesi ve
sonrası (0, 4, 24 ve 48 saatler), kan örnekleri alındı. Kortizol ve
dehidroepiantrosteron (DHEA-S) düzeyleri serumlarda ölçüldü. Bütün bireyler,
çalışma günü, aynı içerikli diyete beslendi (2800 kcal /gün). Grupların
demografik bulgularında anlamlı bir fark bulunmazken Kortizol düzeyleri
egzersizden 4 saat sonra düşüş gösterdi. Bu düşüş 1. grupta 24 saat sürerken 2.
ve 3. gruplarda 48 saat sürdü. Gruplar arasındaki fark istatistiksel olarak
anlamlı bulundu (p<0.05). Gruplarda DHEA - S düzeyleri karşılaştırıldığında
her hangi bir farklılık belirlenemedi. Sonuç olarak, kortizolün strese bağlı
bir çok faktörden etkilendiği gibi, egzersiz tipine bağlı olarak değişiklik gösterdiği ancak
dehidroepiantrosteronun kısa süreli egzersizde değişiklik göstermediği
anlaşıldı.

Anahtar Kelimeler

Aerobik egzersiz, Anaerobik egzersiz, Kortizol, DHEA-S

Kaynakça

• Arlene A. Health Related Physical Fitnees and Blood Lipid Levels in Children: The Effects an intervention Program R O E S . 1993; 64 (Suppl) 41
• Bolm Audorff, U, Schwammle K. Ehlenz K., Koop H. and Kaffarnik H. Hormonal and cardiovascular variations during a public lecture. Eur. J . Appl. Physiol. 1986; 54: 669-674.
• Bonen A, and Keiser H.A. Pituitary ovarian and adrenal hormone response to marathon running. Int. J .NSportsMed. 8, Suppl.: 1987;161-167.
• Botticelli G, Bacchi A. Effect of Naltrexone Tradmend on the Tredmill Exercise induced Hormone Release in Amenorrheic Women. J Endocrinal Invest Dec; 1992; 15 (11).839-47
• Bunt J C . Hormonal Alterations Due to Exercise Sport Med. Aug 1990; 10 (2) 728-735