Türkiye Profesyonel I. Süper Futbol Ligi Takımlarının Günlük Gazeteler ile Spor Gazetelerinde Yer Alma Sıklıkları

Yıl 2004, Cilt: 9 Sayı: 1, 35 - 50, 01.01.2004

Mehmet Yalçın Taşmektepkilgil Özgür Bostancı Tülin Atan Musa Çon

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türk basınında ağırlıklı
olarak işlenen spor haberlerini kendi içinde bir analize tabi tutarak hangi
özelliklerinin daha yoğun olarak yazılı basına taşındığını ortaya çıkartmaktır.
Bunun için, Türkiye 1. Süper Futbol Liginde şampiyonluğa oynayan, orta sırada
bulunan ve küme düşmeme mücadelesi veren takımların, spor gazeteleri ile bazı
tirajlı günlük gazetelerde yer alma sıklıkları, haber içerikleri ve haber
sayıları belirlenerek değerlendirmeye alınmış ve ortaya çıkan sonuçlar
yorumlanmıştır. Bu çalışmada ulusal yazılı basında yer alan 3 spor gazetesi
(Pas, Fanatik Fotomaç) ile rastgele seçilen 5 tirajlı gazete (Star, Hürriyet,
Milliyet, Sabah, Türkiye) incelenmiştir. Araştırma, 2001-2002 Türkiye 1. Süper
Futbol Ligi sezonunun bitimine 4 hafta kala ve sezonun bitiminden sonraki 5
günü içermektedir (33 gün). inceleme aşamasında Lig’de yer alan takımlar sezon
bitiminden 1 ay önceki puan durumuna göre; "Şampiyonluğa Aday Takımlar
(ŞAT)", "Orta Sıralarda Yer Alan Takımlar (OST)" ve Küme Düşme
Durumundaki Takımlar (KDDT)" şeklinde gruplandırılmıştır. Bu takımlarla
ilgili haberlerin içerikleri ise; “Antrenör”, “Sporcu” ve “idareci”
kategorileri altında kodlanmıştır. Öte yandan, “1. Süper Futbol Ligi
Haberleri”, “Diğer Futbol Haberleri” (Avrupa Ligi, Milli Takım, 2. ve 3. Lig
haberleri) ve “Diğer Spor Haberleri” (futbol dışındaki sporlar) şeklinde de
kategoriler oluşturulmuştur. Son olarak gazetelerde çıkan köşe yazılarının
sayıları da tespit edilerek incelemede kullanılmıştır. Haber içerikleri ve
haber sayıları sıklık analizi (frekans) yardımıyla belirlenmiştir.
istatistiksel analizde, iki gazete türü arasındaki farka Student-t testi ile
bakılmıştır. Spor gazeteleri ile tirajlı gazetelerin haber sayıları ve haber
içerikleri arasındaki fark, hem spor, hem de tirajlı gazetelerin kendi içinde
"tek yönlü varyans analizi" (One Way Anova) ve "tukey"
testi ile değerlendirilmiştir. Bir günlük spor gazetelerindeki sayfa
sayılarının dağılımı; 5.42±0.14 (ŞAT), 0.60±0.04, (KDDT), 1.01±0.05 (OST)
biçiminde gerçekleşmektedir. Bu yayınlarda, ŞAT ile ilgili haberler KDDT ve OST
haberlerinden (p<0.01), OST ile ilgili olanlar ise KDDT haberlerinden daha
fazladır (p<0.05). Aynı durum haber sayıları için de geçerlidir. Spor
gazetelerinde; ŞAT'ın idarecileri, antrenörleri ve sporcuları hakkında çıkan
haberler, KDDT ve OST'dan daha çok yer bulmaktadır (p<0.01). Spor
gazetelerinde Türkiye 1. Süper Futbol Ligi hakkında yayınlanan haberlerin
içerikleri karşılaştırıldığında; sporcularla ilgili haberlere idareci ve
antrenörlerden (p<0.01), idareciler ile ilgili haberlere ise antrenörlerden
daha fazla yer verildiği görülmüştür (p<0.05). Diğer yandan, spor
gazetelerinde yayınlanan tüm spor haberlerinin sayfa sayıları; Türkiye 1.Süper
Futbol Ligi 7.00±0.16, Diğer Futbol (DF) haberleri 1.96±0.14 ve Diğer Spor (DS)
haberleri de 1.07±0.08 olarak gerçekleşmiştir. Bunun yanı sıra, tirajlı gazetelerin spor
haberlerine ayırdıkları toplam sayfa sayıları; fiAT; 2.42±0.09, KDDT; 0.27±0.02
OST; 0.35±0.02 biçiminde ortaya çıkmıştır. Burada fiAT ile ilgili haberlere
KDDT ve OST’dan daha fazla sayfa ayrıldığı anlaşılmaktadır (p<0.01). Aynı
durum büyük haber ve küçük haber sayısı bakımından da benzerdir. Tirajlı
gazetelerde; fiAT'ın idarecileri, antrenörleri ve sporcuları hakkındaki
haberler, KDDT ve OST'-dan daha fazla yer almaktadır (p<0.01). Diğer
taraftan, Tirajlı gazetelerin Türkiye 1. Süper Futbol Ligi ile ilgili
yayınlarına bakıldığında; sporcuların idareci ve antrenörlere göre daha yoğun
(p<0.01), idareci ve antrenörlerin ise benzer oranlarda ele alındığı
görülmektedir. Yine tirajlı gazetelerde yayınlanan tüm spor haberlerinin sayfa
sayıları, 1. Süper Futbol Ligi; 3.06±0.11, DF; 0.57±0.04, DS haberleri de;
0.86±0.15 sayfa olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Futbol ligi, Tirajlı gazete, Spor Gazetesi

APPEREANCE FREQUENCY OF TURKISH PROFESSIONAL 1. SUPER FOOTBALL LEAGUE TEAMS IN SPORTS AND DAILY NEWSPAPERS

Öz

The aim of this study was to make an analysis of sports news that were
intensively mentioned in Turkish media within itself and in this way to clarify
which properties of them were more intensively carried to the written media. For
this purpose, frequency of the appereance of the Turkey first super league
teams those were close to be champion, in middle orders and struggling in order
to stay in first league in sports newspapers and some circulated newspapers,
their content and numbers of news were decided, evaluated and the appearing
results were interpreted. In this study, 3 sports newspapers (Pas, Fanatik,
Fotomaç) and randomly selected 5 circulated newspapers (Star, Hürriyet, Sabah,
Milliyet, Türkiye) of the Turkish national press were examined. The
investigation contained the period between 4 weeks to the end of first super
league season and the end of following 5 days (total:33 days). At the
investigation step, the teams in the league were grouped according to their
grades in a month before the end of the season as; Teams as Candidates to
Championship" (TCC), "Teams in Middle Orders"(TMO), "Teams
in the Place of Dropping out of its League"(TPD). Further, the contens of
the news were evaluated from the points of "Trainers",
"Athletes" and "Administrators". On the other hand, another
classification was made as; "First Super Football League News",
"Other Football News"(Europen League, National Team, Second and Third
League News) and "Other Sports News"(sports different from football).
Lastly, number of the articles in the newspapers were determined and used in
investigations. Contents and the number of the news were determined by
frequency analysis. For the statistical analysis, the differences between two
type newspapers were calculated by Student-t test. Also, the differences
between numbers and contents of news sports newspapers and of circulated
newspapers, were calculated by "One Way Anova" and "tukey"
Test. Number of the pages in daily sports newspapers were determined as; 5.42 ±
0.14 (TCC), 0.60±0.04 (TPD),1.01± 0.05 (TMO) In these publications news about
TCC surpassed those of TMO and TPD (p < 0.01) and news about TMO surpassed those of TPD (p< 0.05). Same situation was valid
for the number of the news . In sports newspapers, administrators, trainers and
athletes of TCC were mentioned more than TPD and TMO (p<0.01). When the
contents of the published news about Turkey First Super Football League were
concerned; it was seen that news about athletes surpassed those of trainers and
administrators (p<0.01), and also news about administrators in those
newspapers were more than those trainers (p<0.05). On the other hand, number
of pages of the all sports news in sports newspapers were realised as; Turkish
First Super Football League news 7.00 ±0.16, other football (OF) news 1.96 ±
0.14 and other sports (OS) news 1.07 ± 0.08. Besides, total number of pages assigned
to sports news in circulated newspapers were appeared as; TCC 2.42±0.09, TPD
0.27±0.02, TMO 0.35±0.02. Here, it is understood that more pages are assigned
to the news of TCC than those of TPD and TMO (p<0.01). Same situation was
valid for the number of small and big news .In circulated newspapers, news
about athletes, trainers & administrators of TCC were appeared more than
TPD and TMO (p<0.01. On the other hand, when the publications of the
circulated newspapers about Turkey First Super League were concerned, it was
seen that, athletes were mentioned more intensively than trainers and
administrators (p<0.01); and administrators and trainers were mentioned in
similar ratios. Again , number of pages of all sports news which were published
in circulated newspapers was as such; First Super Football League; 3.06±0.11,
OF 0.57±0.04, and OS 0.86±0.15.

Anahtar Kelimeler

Football League, circulated newspapers, sports newspapers

Kaynakça

• 1. Atabeyoğlu, C. (1991). Türkiye'de Spor Yazarlığının 100. Yılı. İstanbul.
• 2. Atalay, A. (1998). Spor Gazeteciliği. Filiz Kitabevi, istanbul.
• 3. Bahar, Ö., Devrim (1997). "iletişim ve Medya". 4. Boyut, 6 (18), s. 71.
• 4. Bulgu, N. (1995). "Spor Haberlerinin Bir Popüler Kültür Ürünü Olarak Gazeteden Tüketimi: 12-14 Yaş Grubu Öğrencilerine Yönelik Bir Araştırma". Spor Bilimleri Dergisi. 5 (3), s.38-47.
• 5. Bulgu, N. (1997). "Spor Kurumunda Cinsiyet Ayrımı: Haber Fotoğraflarına Yansıyan Toplumsal Değerler". Spor Bilimleri Dergisi. 8 (2), s. 26-37.