Beden Eğitimi-Ötekileştirme ve Soyutlanma (BEÖSÖ) Ölçeğinin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2019, Cilt: 24 Sayı: 3, 155 - 166, 01.07.2019

Ender Şenel , Mevlüt Yıldız , Mehmet Ulaş Kemal Tamer

Öz

Bu çalışmanın amacı, beden eğitimi öğretmenlerinin algılanan ötekileştirme ve soyutlanma durumunu ölçen bir araç olan PE-MAIS için Türkçe versiyonu (BEÖSÖ) uyarlamasının geçerlilik ve güvenilirlik çalışmasını yapmaktır. Çalışmaya, farklı kademelerde beden eğitimi ve spor öğretmenliği yapan 211 kişi katılmıştır. Katılımcıların %24.6’sı kadın (n=52), %75.4’ü erkektir (n=159). Öğretmenlerin yaş ortalamaları 39.69±11.38, öğretmenlik tecrübeleri 15.90±13.28 yıldır. Veri toplama aracı olarak, Gaudreault, Richards ve Woods (2017) tarafından geliştirilen BEÖSÖ ölçeği kullanılmıştır. Orijinal ölçek çeviri-geri çeviri tekniği ile Türkçeye çevrilmiştir. Toplanan veriler, SPSS programında Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA), AMOS programında Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) kullanılarak analiz edilmiştir. Ölçeğin faktör yapısı AFA ile test edilirken, aynı veriler üzerinden iki boyutlu kuramsal model DFA kullanılarak da analiz edilmiştir. Ölçeğin iç tutarlılık katsayısı Cronbach’s alfa değeri alınarak hesaplanmıştır. Hem AFA hem DFA sonuçları, ölçeğin orijinalindeki gibi iki faktörlü bir yapıya sahip olduğunu göstermiştir. AFA sonuçlarına göre, ölçeğe ait iki alt boyutun toplam varyansın yaklaşık olarak %51’ini açıkladığı tespit edilmiştir. Faktör yükleri .63 ile .72 arasındadır. DFA sonuçları, iki faktörlü kuramsal modele ilişkin verilerin kabul edilebilir uyuma sahip olduğunu göstermiştir. DFA sonucunda, tüm parametre tahminlerinin istatistiksel olarak anlamlı olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak, BEÖS ölçeğinin Türkçe formunun Türk beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin okul ortamında hissettiği ötekileşme ve soyutlanma duygularını ölçebilecek geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu söylenebilir. Ancak ölçeğin faktör yapısının beden eğitimi ve spor öğretmenlerinden oluşan farklı bir grupta doğrulanması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Beden eğitimi, Ölçek Uyarlama, Öğretmen, , Geçerlik, Güvenirlik

The Validity and Reliability Study of the Turkish Form of Physical Education Marginalization and Isolation Scale (PE-MAIS)

Öz

This study aims to conduct the validation and reliability study of the Turkish form of PE-MAIS that is developed to assess the isolation and marginalization perceptions of physical education (PE) teachers. 211 physical education and sports teachers working at different education stages participated in the study. Of the participants, 24.6% were females (n=52), 75.4% were males (n=159). The age mean of the teachers was found to be 39.69±11.38. It was found that the teachers had teaching experiences for 15.90±13.28 years on average. PE-MAIS, developed by Gaudreault, Richards, and Woods (2017), was used to collect data. The original scale was translated into Turkish by using the back-translation method. Data were analyzed in SPSS by using Exploratory Factor Analysis (EFA) and in AMOS by using Confirmatory Factor Analysis (CFA). The factor structure was tested with EFA while the two-factor model was tested with CFA. The internal consistency coefficient was calculated with Cronbach’s alpha value. Both EFA and CFA results revealed that the Turkish form of the scale was two-dimensional similar to the original. According to EFA results, it was found that the two-factor structure explained 51% of the total variances. The factor loadings were between .63 and .72. The CFA results showed that the two-factor model had acceptable fit indices. Consequently, it can be said that the Turkish form of PE-MAIS is a valid and reliable scale that can measure marginalization and isolation physical education and sports teachers feel in their instruction environment.

Anahtar Kelimeler

Physical Education, Scale adaptation, Teacher, , Validity, Reliability

Kaynakça

• Abbasoğlu, E. (2011). Beden eğitimi öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutum ve benlik saygılarının incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Alemdağ, S., Öncü, E., & Sakallıoğlu, F. (2014). Sınıf öğretmeni adaylarının beden eğitimi dersine yönelik tutum ve öz-yeterlikleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 45-60.
• Aydoğan, H., Bardakçi, S., Arslan, E., Civelek, H., & İşyar, Z. (2016). İlkokul 4. Sınıf Ve Ortaokul 5. Sınıf Öğrencilerinin Beden Eğitimi Dersine Yönelik Tutum Ve Öz-Yeterliklerinin İncelenmesi. Cbü Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 11(2), 100-119.
• Bartholomew, K. J., Ntoumanis, N., Cuevas, R., & Lonsdale, C. (2014). Job pressure and ill-health in physical education teachers: The mediating role of psychological need thwarting. Teaching and Teacher Education, 37, 101-107.
• Beaton, D. E., Bombardier, C., Guillemin, F., & Ferraz, M. B. (2000). Guidelines for the process of cross-cultural adaptation of self-report measures. Spine, 25(24), 3186-3191.
• Ceylan, E. (2006). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Sınıf Öğretmenlerinin Beden Eğitimi Dersi İle İlgili Bilgi, Tutum ve Uygulamaları (Konya İli Örneği) (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
• Curtner-Smith, M. D. (2001). The occupational socialization of a first-year physical education teacher with a teaching orientation. Sport, Education and Society, 6(1), 81-105.
• Davis, L.L. (1992). Instrument review: Getting the most from your panel of experts. Applied Nursing Research, 5(4), 194–197.
• Deliceoğlu, G. (2018). Orta Öğretim Birinci Sinif Öğrencilerinin Beden Eğitimi Ve Spora İlişkin Tutum Ölçeği. Niğde Üniversitesi Beden Egitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 12(1), 208-215.
• Demirhan, G., & Altay, F. (2001). Lise Birinci Sınıf Öğrencilerinin Beden Eğitimi Ve Spora İlişkin Tutum Ölçeği II. Spor Bilimleri Dergisi, 12(2), 9-20.
• Edgar, D. E., & Warren, R. L. (1969). Power and autonomy in teacher socialization. Sociology of Education, 42(4), 386-399.
• Eldar, E., Nabel, N., Schechter, C., Talmor, R., & Mazin, K. (2003). Anatomy of success and failure: The story of three novice teachers. Educational Research, 45(1), 29-48.
• Evans, J., & Davies, B. (1988). Introduction: Teachers, teaching and control. In J. Evans (Ed.), Teachers, teaching and control in physical education (pp. 2-19). New York: Falmer Press.
• Fabrigar, L. R., Wegener, D. T., MacCallum, R. C., & Strahan, E. J. (1999). Evaluating the use of exploratory factor analysis in psychological research. Psychological methods, 4(3), 272.
• Gaudreault, K. L., Richards, K. A. R., & Mays Woods, A. (2017). Initial Validation Of The Physical Education Marginalization And Isolation Survey (Pe-Mais). Measurement In Physical Education And Exercise Science, 21(2), 69-82.
• Giroux, H. A. (1981). Schooling and the myth of objectivity: Stalking the politics of the hidden curriculum. McGill Journal of Education/Revue des sciences de l'éducation de McGill, 16(003).
• Güllü, M., & Güçlü, M. (2009). Ortaöğretim öğrencileri için beden eğitimi dersi tutum ölçeği geliştirilmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(2), 138-151.
• Haslofça, F. (2014). Beden Eğitimi Tutum Ölçeğinin Ortaokul Öğrencileri İçin Geçerlik Ve Güvenilirlik Çalişmasi. Spor Hekimliği Dergisi, 49(1), 033-041.
• Hendry, L. B. (1975). Survival in a marginal role: The professional identity of the physical education teacher. The British Journal of Sociology, 26(4), 465-476.
• Hurley, A. E., Scandura, T. A., Schriesheim, C. A., Brannick, M. T., Seers, A., Vandenberg, R. J., et al. (1997). Exploratory and confirmatory factor analysis: Guidelines, issues, and alternatives. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 18(6), 667-683.
• Karahan, B. G., & Kuru, E. (2015). Ortopedik, Görme Ve Işitme Engelli Öğrenciler Için Beden Eğitimi Ve Spor Dersi Tutum Ölçeği Geliştirme Çalışması. Cbü Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 10(1), 36-46.
• Keskin, N., Öncü, E., & Kılıç, K. S. (2016). Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi dersine yönelik tutum ve öz-yeterlikleri. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(1), 93-107.
• Kır, R. (2012). II. kademe öğrencilerinin beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutum ve davranışları (Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi). Kırıkkale Üniversitesi, Kırıkkale.
• Kline, R. B. (2015). Principles and practice of structural equation modeling. Guilford publications.
• Kougioumtzis, K., Patriksson, G., & Stråhlman, O. (2011). Physical education teachers’ professionalization: A review of occupational power and professional control. European physical education review, 17(1), 111-129.
• Lawson, H. A. (1983a). Toward a Model of Teacher Socialization in Physical Education: The Subjective Warrant, Recruitment, and Teacher Education (Part 1). Journal of Teaching in Physical Education, 2(3), 3-16.
• Lawson, H. A. (1983). Toward a model of teacher socialization in physical education: Entry into schools, teachers’ role orientations, and longevity in teaching (part 2). Journal of Teaching in Physical Education, 3(1), 3-15.
• Lawson, H.A. (1986). Occupational socialization and the design of teacher education programs, Journal of Teaching in Physical Education, 5(2), 107–116.
• Lawson, H.A. (1988). Occupational socialization, cultural studies, and the physical education curriculum, Journal of Teaching in Physical Education, 7(4), 265–288.
• Lawson, H.A. (1989) From rookie to veteran: workplace conditions in physical education and induction into the profession, in: T.J. Templin & P.G. Schempp (Eds) Socialization into Physical Education: Learning to Teach (pp. 145–164), Indianapolis, IN, Benchmark Press.
• Lawson, H.A. (1991) Three perspectives on induction and a normative order for physical education, Quest, 43(1), 20–36.
• Locke, L. F. (1974). The ecology of the gymnasium: What the tourists never see. Paper presented a t the SAPECW meetings, Fall.
• Lynn, M. R. (1986). Determination and quantification of content validity. Nursing Research, 35(6), 382-385.
• O'Sullivan, M. (1989). Failing gym is like failing lunch or recess: Two beginning teachers' struggle for legitimacy. Journal of Teaching in Physical Education, 8(3), 227-242.
• Öncü, E., & Cihan, H. (2012). Sinif Öğretmeni Adaylari Için Beden Eğitimi Dersi Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi. Dicle University Journal Of Ziya Gokalp Education Faculty, 18, 31-47.
• Öncü, E., & Güven, Ö. (2011). Ana-Babalar İçin Beden Eğitimi Dersi Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi. Journal of Physical Education & Sports Science/Beden Egitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(5).
• Özer, D., & Aktop, A. (2003). İlköğretim öğrencileri için hazırlanmış bir beden eğitimi dersi tutum ölçeğinin adaptasyonu. Hacettepe Spor Bilimleri Dergisi, 14(2), 67-82.
• Parker, M. B., & Curtner-Smith, M. D. (2012). Sport education: A panacea for hegemonic masculinity in physical education or more of the same?. Sport, Education and Society, 17(4), 479-496.
• Pehlivan, Z. (1998). Beden eğitimi dersi için tutum ölçeği geliştirme. 5. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• Polit, D. F., & Beck, C. T. (2006). The content validity index: are you sure you know what's being reported? Critique and recommendations. Research in nursing & health, 29(5), 489-497.
• Richards, K. A. R., Templin, T. J., & Graber, K. (2014). The socialization of teachers in physical education: Review and recommendations for future works. Kinesiology Review, 3(2), 113-134.
• Schempp, P. G., & Graber, K. (1992). Teacher socialization from a dialectical perspective: Pretraining through induction. Journal of Teaching in Physical Education, 11(4), 329– 348.
• Şirin, E. F., & Bozkurt, İ. (2005). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Sınıf Öğretmenlerinin Beden Eğitimi Dersi İle İlgili Tutum Ve Uygulamaları. 4. Ulusal Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Sempozyumu, 0-11 Haziran. Bursa
• Smyth, D. M. (1992). "The kids just love him": A first year teacher's perceptions of how the workplace has affected his teaching. Paper presented at the annual meeting of the American Educational Research Association, San Francisco, CA
• Sparkes, A., Templin, T. J., & Schempp, P. G. (1993). Exploring dimensions of marginality: Reflecting on the life histories of physical education teachers. Journal of Teaching in Physical Education, 12(4), 386-398.
• Stroot, S. A., & Ko, B. (2006). Induction of beginning physical education teachers into the school setting. In D. Kirk, D. Macdonald, & M. O’Sullivan (Eds.), The handbook of physical education (pp. 425–448). London, England: Sage.
• Taşğın, Ö., & Tekin, M. (2009). Çeşitli değişkenlere göre ilköğretim ve orta öğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerin beden eğitimi ve spor dersine ilişkin tutum ve görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(2), 457-466.
• Templin, T.J., Sparkes, A., Grant, B., & Schempp, P.G. (1994). Matching the self: The paradoxical case and life history of a late career teacher/coach. Journal of Teaching in Physical Education, 13(3), 274–294.
• Thompson, B. (2004). Exploratory and confirmatory factor analysis: Understanding concepts and applications. American Psychological Association. Washington DC
• Ünlü, H. (2011). Beden eğitimi öğretmenliği mesleğine yönelik tutum ölçeği (BEÖYTÖ) geliştirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri.11(4), 2005-2020.
• Varol, Y. K., Ünal, H., Erbaş, M. K., & Sünbül, A. M. (2016). İlköğretim Beden Eğitimi Dersi Tutum Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması. Spor Bilimleri Dergisi, 27(1), 16-26.
• Whipp, P. R., Tan, G., & Yeo, P. T. (2007). Experienced physical education teachers reaching their “use-by date:” Powerless and disrespected. Research Quarterly for Exercise and Sport, 78(5), 487–499.
• Yanık, M., & Çamlıyer, H. (2013). Ortaöğretimde beden eğitimi öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ölçeği geliştirilmesi. Journal of Human Sciences, 10(2), 691-705.
• Yu, Y. (2017). Investigation on the Status Quo of Job Burnout of Physical Education Teachers in Colleges and Universities. 2017 International Conference on Frontiers in Educational Technologies and Management Sciences.
• Zengin, S. (2013). Çocuk ve gençlik merkezlerinde hizmet alan 12-18 yaş arası erkek çocukların beden eğitimi ve spor dersine ilişkin tutum düzeyleri ile benlik saygılarının incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya: Sakarya Üniversitesi.