Voleybol Antrenörlerinin Meslek Etiği Davranışlarına İlişkin Antrenör ve Sporcu Görüşlerinin Karşılaştırılması

Yıl 2022, Cilt: 27 Sayı: 3, 171 - 188, 30.07.2022

Kadir Atlı , Öznur Karadağ , A. Dilşad Mirzeoğlu

https://doi.org/10.53434/gbesbd.1096474

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmanın amacı voleybol antrenörlerinin meslek etiği davranışlarına ilişkin antrenör ve sporcu görüşlerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi ve görüşlerin karşılaştırılmasıdır. Betimsel tarama modelinin kullanıldığı çalışmada veriler 22 Şubat-5 Eylül 2021 tarihleri arasında Google Form Portalı üzerinden ve yüz yüze olmak üzere Türkiye genelinde görev yapan 317 voleybol antrenörü ve 390 lisanslı voleybolcudan toplanmıştır. Çalışmada Kayır ve Özbek (2019) tarafından geliştirilen “Antrenörlerin Meslek Etiği Davranışları Ölçeği” kullanılmıştır. Çalışmada elde edilen verilerin çözümünde Mann-Whitney U ve Kruskal Wallis H testlerinden yararlanılmıştır. Çalışmada antrenörlerin ve sporcuların “Antrenörlerin Meslek Etiği Davranışları Ölçeği” puan ortalamalarının hem alt boyut puanlarında hem de toplam ölçek puanında yüksek düzeyde olduğu belirlenmiştir. Antrenörler ve sporcular arasında sadece sorumluluk alt boyutunda, antrenörler lehine anlamlı fark bulunmuştur. Çalışmaya katılan antrenörlerin cinsiyetlerine, eğitim düzeylerine ve milli takımlarda görev almalarına göre görüşlerinde anlamlı fark bulunmazken; antrenörlük kademelerine göre anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Çalışmaya katılan sporcuların görüşlerinde ise millilik durumlarına göre anlamlı fark bulunmazken; cinsiyet, eğitim düzeyi ve deneyim değişkenlerine göre anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Sonuç olarak voleybol antrenörlerinin meslek etiği davranışlarının yüksek olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Antrenör, Meslek etiği, Voleybol, Antrenör davranışı

Comparison of Opinions of Volleyball Coaches and Players Regarding Professional Ethics

Öz

The aim of this study is to examine the views of trainers and athletes regarding the professional ethical behaviors of volleyball trainers according to some variables and to compare the views. The data were collected from 317 volleyball coaches and 390 certified volleyball players in Turkey between February 22nd and September 5th 2021 via Google Form Portal and face to face. “Coaches’ Professional Ethics Behaviors Scale” developed by Kayır and Özbek (2019) was administered for the data collection purposes in this study, which used descriptive survey method. Mann-Whitney U and Kruskal Wallis H tests were used for the data analysis. The results showed that the participants’ scores were high for both overall scale and its dimensions. The significant difference between coaches and players was found only for “responsibility” dimension in favor of coaches. No significant difference was found for coaches’ gender, educational level, professional seniority and national team experience. However, there were significant differences according to coaches’ coaching level. As for the opinions of players, no difference was found in terms of their national team experience; however there were significant differences according to their gender, educational level and experience. As a result, it has been determined that volleyball coaches have high professional ethics behaviors.

Anahtar Kelimeler

Coach, Professional ethics, Volleyball, Coach Behaviour

Kaynakça

• 1. Akıncı, A. Y. (2020). Gençlik hizmetleri ve spor il müdürlüklerinde görev yapan antrenörlerin etik liderlik algısının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Spor Eğitim Dergisi, 4(2), 131-140.
• 2. Aydın, İ. (2021). Eğitim ve öğretimde etik. (11. baskı). Ankara: Pegem.
• 3. Bayer, A. (2013). Değişen toplumsal yapıda aile. Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 4(8), 101-129.
• 4. Bebetsos, E., Filippou, F. ve Bebetsos, G. (2017). Athletes′ criticism of coaching behavior: differences among gender, and type of sport. Polish Psychological Bulletin, 48(1), 66–71.
• 5. Bilge, M. (2012). Gelenekselden moderne etik ve siyaset. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 8(15), 98-108.
• 6. Certel, Z., Alkış, A. ve Gürpınar, B. (2018). Antrenörlerin mesleki etik ilkelere uyma düzeylerinin antrenör ve sporcu gözüyle değerlendirilmesi. Mediterranean Journal of Humanities, 8(2), 223-231.
• 7. Constandt, B., De Waegeneer, E. ve Willem, A. (2018). Coach ethical leadership in soccer clubs: an analysis of its influence on ethical behavior. Journal of Sport Management, 32(3), 185-198.
• 8. Cruickshank, A. ve Collins, D. (2015). The sport coach. I. O’Boyle, D. Murray ve P. Cummins, (Ed.), Leadership in sport (s.155-172) içinde. London: Routledge Press.
• 9. Caz, Ç. (2019). Antrenörlerin sergilemiş olduğu etik dışı davranışların sporcu gözüyle değerlendirilmesi. Gelecek Vizyonlar Dergisi, 3(1), 20-25.
• 10. Dolaşır Tuncel, S. ve Büyüköztürk, Ş. (2009). Antrenörlerin mesleki etik ilkeleri nelerdir? Nasıl ölçülür? Ölçek geliştirme: Ölçeğin geçerlik ve güvenirliği. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7(4), 159-168.
• 11. Dolaşır Tuncel, S. (2009). A new scale measuring coaches' unethical behaviors for comparison by gender, age, and education level of coach. Sport Journal, 12(1), 1-1.
• 12. Dolaşır Tuncel, S. (2014). Spor etiği. S. Atak, G.S. Kenan, (Eds.), Meslek Etiği Kavramları (s.98-473) içinde, Ankara: Adalet Yayınevi.
• 13. Duffy, M. ve Passmore, J. (2010). Ethics in coaching: An ethical decision making framework for coaching psychologists. International Coaching Psychology Review, 5 (2), 140-151.
• 14. Filiz, B. (2019). Genç voleybolcuların antrenör davranışı tercihleri. S. Düz, K. Kurak ve O. Kızar (Ed.), Spor bilimleri alanında yeni ufuklar (s. 25-36) içinde. Ankara: Gece Akademi.
• 15. Gök, O. ve Okan, İ. (2020). Milli takım sporcularının antrenör davranışlarına ilişkin görüşlerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 5(4), 486-498.
• 16. Güngör, A. (2006). Ahlaki (törel) gelişim. A. Ulusoy, (ed.), Gelişim ve öğrenme (s. 70) içinde. Ankara: Anı.
• 17. Güven, Ö. ve Öncü, E. (2012). Antrenörlerin etik dışı davranışları ile ilgili sporcu algısı ölçeğinin geliştirilmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 10(2), 67-75.
• 18. Güvendi, B., Türksoy, A., Keskin, N., Altıncı, E. E. ve Şahin, S. (2016). Antrenörlerin mesleki etik ilkelere uyma düzeyleri ile kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Hakemli Psikiyatri ve Psikoloji Araştırmaları Dergisi, 7, 43-61.
• 19. Güvendi, B., Güçlü, M., Güvendi, Y. ve Işım Türksoy, A. (2019, Nisan). Türkiye şampiyonasına katılan yıldız güreş kız sporcuların spor karakter yapıları ile ahlaki karar alma tutumları. II. International Physical Education, Sport, Recreation and Dance Congress’e sunulan bildiri, Alanya Alaaddin Keykubat University, Antalya.
• 20. Güvendi, B. ve Keskin, B. (2020). Sporcuların antrenörlerinden algıladıkları etik dışı davranış algısına göre saldırganlık ve öfke davranışlarının incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 5(2), 134-145.
• 21. Haidt, J. (2008). Morality. Association for Psychological Science, 3(1), 65-72.
• 22. Hardman, A., Jones, C. ve Jones, R. (2010). Sports coaching, virtue ethics and emulation. Physical Education and Sport Pedagogy, 15(4), 345-359.
• 23. Hurdman, A., Jones, C. ve Jones, R. (2010). Sports coaching, virtue ethics and emulation. Physical Education and Sport Pedagogy, 15(4), 345-359.
• 24. Hornak, N. J. ve Hornak, J. E. (1993). Coach and player-ethics and dangers of dual relationships. Journal of Physical Education, Recreation & Dance, 64(5), 84-86.
• 25. İşgüden, B. ve Çabuk, A. (2006). Meslek etiği ve meslek etiğinin meslek yaşamı üzerindeki etkileri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(16), 59-86.
• 26. Karakoç, Ö., Yüksek, S., Aydın, A. D., Karakoç, B., Yetiş, Ü. ve Baydil, B. (2011). Milli takım düzeyindeki erkek judocuların kulüp antrenörlerinde gözlemledikleri etik dışı davranışlar. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(1), 321-332.
• 27. Kayır, B. ve Özbek, O. (2019). Antrenörlerin meslek etiği davranışları ölçeği: Ölçek geliştirme ve geçerlik çalışması. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(3), 134-144.
• 28. Kayır, B. ve Özbek, O. (2021). Antrenörlerin meslek etiği davranışlarına ilişkin antrenör ve sporcu görüşleri. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(1), 1-12.
• 29. Karataş, S., Caner, M., Kahyaoğlu, R. B. ve Kâhya, S. (2019). Öğretmen adaylarının gözünden etik öğretmen ve öğretmenlik meslek etiği dersi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 7(1), 29-49.
• 30. Koçak, Ç. V. (2015). Voleybol antrenörlerinin mesleki yeterlikleri (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• 31. Lau, E. S., Chung, H. J. ve Hwa, M. C. Y. (2020). Voices of Singapore national beach volleyball female athletes: What is an ideal coach?. International Journal of Sports Science & Coaching, 15(5-6), 642-652.
• 32. Murray, P., Rhiannon, L. ve Lorimer, R. (2018). The influence of gender on perceptions of coaches’ relationships with their athletes: A novel video-based methodology. The Sport Journal, 12.
• 33. Özdemir, M. (2012). Kamu yönetiminde etik. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 4(7), 177-193.
• 34. Rintaugu, E. G. ve Bailasha, N. K. (2011). Coach-leadership behaviour exhibited by volleyball coaches in Africa. International Journal of Current Research 3(9),135-139.
• 35. Siekanska, M., Blecharz, J. ve Wojtowicz, A. (2013). The athlete's perception of coaches’ behavior towards competitors with a different sports level. Human Kinetics, 39(1), 231-242.
• 36. Spor Eğitimi ve Araştırmaları Daire Başkanlığı (2021). Antrenörlerin çalışma usul ve esasları yönergesi. Erişim Adresi: https://sporegitim.gsb.gov.tr/sayfalar/2878/2859/antrenorlerin-calisma-usul-ve-esaslari-yonergesi.aspx sayfasından erişilmiştir.
• 37. Sural, V., İlhan, E. L. ve Esentürk, O. K. (2018). Özel sporcularla çalışan antrenörlerin iş doyum düzeylerinin incelenmesi. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 5(2), 126-137.
• 38. Tanyeri, L. (2019). An analysis of coaches' unethical behaviors in terms of sociodemographic variables. World Journal of Education, 9(4), 103-108.
• 39. Tepeköylü Öztürk, Ö. ve Soytürk, M. (2019). Sporcu algılarına göre antrenör iletişim becerileri. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(1), 576-583.
• 40. Usta, A. (2011). Kuramdan uygulamaya kamu yönetiminde etik ve ahlak. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(2), 39-50.
• 41. Yıldırım, G. ve Kadıoğlu, S. (2007). Etik ve tıp etiği temel kavramları. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 29(2), 7-12.
• 42. Yıldız, Ö. ve Yıldız, M. (2020). Futbol hakemlerinin sporun ahlaki iklimine ilişkin görüşleri. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(2), 357-378.
• 43. Yukhymenko-Lescroart, M. A., Brown, M. E. ve Paskus, T. S. (2015). The relationship between ethical and abusive coaching behaviors and student-athlete well-being. Sport, Exercise, and Performance Psychology, 4(1), 36.