The Role of Incirlik Air Base in the US’s Iraq Intervention in 2003

Yıl 2019, Cilt: 21 Sayı: 1, 21 - 33, 01.06.2019

Aybike Açıkel

Öz

Soğuk Savaş yıllarında Türkiye’de Amerikan üsleri ve askerleri olmasına rağmen, Amerikan etkisi denilince akla ilk olarak İncirlik üssü gelmiştir. Yıllar geçtikçe kapanan üslerle birlikte İncirlik’in önemi her geçen gün artmıştır ve Türkiye’deki Amerika gücü İncirlik ile birlikte ele alınmaya başlanmıştır. Türkiye-ABD ve Türkiye-NATO ilişkilerinin özünü oluşturan ve özellikle Soğuk Savaş sonrası dönemde Ortadoğu’da yaşanan krizlerle önemini koruyan İncirlik, ikili ilişkilerde belirleyici bir konuma gelmiştir. Örnek olarak, Amerika, 2003 tarihli Irak müdahalesi boyunca İncirlik’i aktif olarak kullanmak istemiştir ve 1 Mart tezkeresinin reddedilmesiyle fiilen bu mümkün olmamıştır. Bu Türkiye-ABD ilişkilerinin gerginleşmesine ve kopma noktasına gelmesine neden olmuştur. Irak Savaşı öncesinde ABD’nin istekleri ve savaş süresince yaşananlar ABD-Türkiye ilişkilerinde İncirlik’in rolünü ve önemini bir kez daha ortaya koymuştur

Anahtar Kelimeler

ABD-Türkiye İlişkileri, İncirlik Hava Üssü, ABD üsleri

The Role of Incirlik Air Base in the US’s Iraq Intervention in 2003

Öz

Although there has been approximately bases and American troops in Turkey since the Cold War years, İncirlik Air Base has come to mind when it is talked about American hegemony. The importance of Incirlik has increased in a time with the closure of other bases over the years, and the American power in Turkey has begun to be discussed together with. İncirlik, which constitutes the essence of Turkey-U.S. and Turkey-NATO relations and maintains its importance with arising crises in the Middle East, especially in the Post-Cold War era, has come to a determinant status in bilateral relations. As an example, U.S. wanted to use Incirlik actively during its intervention in Iraq in 2003, and that did not actually become possible with the rejection of licence of March 1st. This has caused the Turkey-U.S. relations to become tense and come to the breakdown point. The demands of the U.S. before the Iraq War and what happened during the war have once again revealed the role and importance of Incirlik in the U.S.-Turkey relations

Anahtar Kelimeler

US-Turkey Relations, Incirlik Air Base, US bases

Kaynakça

• Arkin, W. and Fieldhouse, R. W. M.(1985). The nuclear battlefields: Global links in the arms race. New York: Ballinger Pub Co.
• Blaker, J. R. (1990). United States overseas basing: An anatomy of the Dilemma. New York: Praeger.
• Bila, F. (2003). Sivil darbe girişimi ve gizli belgelerde 1 mart tezkeresi: Ankara’da Irak savaşları. Istanbul: Güncel Yayıncılık.
• Bölme, S. (2012). İncirlik üssü ABD’nin üs politikası ve Türkiye. İstanbul: İletişim Yayınları. Cambridge University. (2019). Cambridge dictionary. https://dictionary.cambridge.org/tr/ sözlük/ingilizce/hegemony accessed on 19 April 2019.
• Cassaboom, R. and Leiser, G. (1998). Adana station 1943-1945: Prelude to the post-war American Military Presence in Turkey. Middle Eastern Studies, 34(1), 73.
• Caşın, M. H., Oğuz, G. and Kılıçoğlu, G. (2004). İstanbul NATO Zirvesi sonrasında Türk-Amerikan ilişkileri. Jeopolitik Stratejik Araştırmalar Dergisi, 3, 128-131.
• Chalmers, J. (2004). America’s Empire of bases. http://www.tomdispatch.com/post/1181/ chalmers_johnson_on_garrisoning_the_planet Accessed on 11 April 2019.
• Cox, R. W. (1981). Social forces, states and World orders: Beyond international relations theory. Millennium - Journal of International Studies,10(2), 141.
• Harvaky, R. E, (1989), Bases Abroad: The Global Foreign Military Presence. New York: Oxford University Press.
• Hürriyet. (16 July 2002). Wolfowitz: Irak’a operasyon konusunda kararlıyız. http://www. hurriyet.com.tr/gundem/wolfowitz-iraka-operasyon-konusunda-kararliyiz-38395939. Accessed on 17 March 2019.
• İncirlik Air Base History.(November 15, 2018).İncirlik air base history[Blog yazısı].
• http://www.İncirlik.af.mil/About-Us/Fact-Sheets/Display/Article/300814/İncirlik-air-base-history , Accessed on 19 March 2019.
• Lutz, C. (2009). Introduction: Bases, empire and global response. In (C. Lutz ed.) The Bases of Empire: The Global Struggle against U.S. Military Posts, (p.19). New York University Press
• Migdalovitz, C. (2004). Iraq: The Turkish factor, CRS Report for Congress. 12 August 2004.
• Milliyet (November 7, 1998 ).Vurmadan her yolu dene. (Original printed date 1988) Sputnik News. (2017, 17 October). ABD’nin Türkiye’deki 15 üssünün haritası yayınlandı.
• https://tr.sputniknews.com/turkiye/201710171030641528-abd-turkiye-usleri-harita/, Accessed on 05 May 2019
• The Grand National Assembly of Turkey. (2003). Türkiye’deki askerî üs ve tesisler ile limanlarda gerekli yenileştirme, geliştirme, inşaat ve tevsi çalışmaları ile alt yapı faaliyetlerinde bulunmak amacıyla, Amerika Birleşik Devletleri’ne mensup teknik ve askerî personelin 3 Ay Süreyle Türkiye’de bulunmasına, Anayasanın 92 nci maddesi uyarınca izin verilmesine dair Başbakanlık tezkeresi. Karar No: 759. Ankara: TBMM.
• The Grand National Assembly of Turkey. (2003). Türk Silahlı Kuvvetlerinin Kuzey Irak’a gönderilmesine; bu kuvvetlerin gerektiğinde belirlenecek esaslar dairesinde kullanılmasına ve Muhtemel Bir Askeri Harekat Çerçevesinde Yabancı Silahlı Kuvvetlere mensup hava unsurlarının Türk Hava Sahasını Türk makamları tarafından belirlenecek Esaslara ve Kurallara Göre Kullanmaları İçin Gerekli Düzenlemelerin Yapılmasına, anayasanın 92nci maddesi uyarınca 6 ay süreyle izin verilmesine dair karar. Karar No: 763.,Ankara: TBMM.
• Viotti, P. and Kauppi, M. V. (1993). International relations theory: Realism, pluralism, globalism. New York: MacMillian Publishing Company.
• Tunçkanat, H. (2007). İkili anlaşmaların iç yüzü. Ankara: Kaynak Yayınları. Arkin, W. and Fieldhouse, R. (1985). Nucleer battlefields. Washington: An Institutute For Policy Studies Book.
• Yetkin, M. (2004). Tezkere: Irak krizinin gerçek öyküsü. İstanbul:Remzi Kitabevi.