Azerbaycan-Ermenistan Çatışmalarına İlişkin Haber Söylemleri

Yıl 2021, Cilt: 23 Sayı: 1, 26 - 53, 28.06.2021

A. Fulya Şen , Hülya Taş

Öz

Bu çalışmada Temmuz-Ekim 2020 tarihleri arasında medyada yer alan Azerbaycan-Ermenistan çatışmalarının haber medyasında nasıl çerçevelendiği incelenmiş ve bu çatışmaların ardılında olan egemenlik ve milliyetçilik anlayışının nasıl yeniden üretildiği incelenmiştir. van Dijk’ın eleştirel söylem çözümlemesinin kullanıldığı bu çalışmada, Azerbaycan-Ermenistan çatışma haberleri farklı ideolojik hatları temsil eden Hürriyet, Sabah, Cumhuriyet ve Sözcü gazetelerinin internet siteleri üzerinden analiz edilmiştir. Araştırma, medya söylemlerinin siyasal aktörlerin açıklamalarına dayandığı ve milliyetçilik ideolojisini yeniden ürettiği sonucuna ulaşmıştır. Siyasal aktörler, medya söylemlerinin içeriğini belirleyen, anlamları vurgulayan, açığa çıkaran ve yeniden üreten anlatıcılar olarak ön plana çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Azerbaycan-Ermenistan çatışmaları, haber söylemi, milliyetçilik, haberin ideolojisi

Kaynakça

• Bengin, T. (2020, 17 Temmuz). Ermenistan ateşle oynuyor. Milliyet. Erişim adresi: https://www.milliyet.com.tr/ Çoban, B. (2007). Medyanın Milliyetçi Söylemi: Medya, Öteki ve Şiddet. Erişim adresi: https://d1wqtxts1xzle7.cloudfront.net/3659271/MEDYANIN_MILLIYETCI_SOYLEMI-B.COBAN.pdf?
• Durur, K. E. (2011). Milliyetçilik Söylemi ve Medya. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 15 (2). 35-50. Erişim adresi: http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423871524.pdf
• Fairclough, N. (1995). Media Discourse. London: Arnold. Erişim Adresi: http://library.lol/main/61480F71C42573E3E8EBD2671391B67E
• Fairclough, N. (2003). Dil ve İdeoloji, Barış Çoban ve Zeynep Özarslan. (Çev.). Söylem ve İdeoloji içinde. (s.155-173) İstanbul: Su Yayınları.
• Fairclough, N. (2020). Söylemin Diyalektiği, Barış Çoban ve Zeynep Özarslan. (Çev.). Söylem ve İdeoloji içinde. (s.137-146). İstanbul: Su Yayınları.
• Fiske, J. (2019). İletişim Çalışmalarına Giriş. Süleyman İrvan (Çev.). Ankara: Pharmakon Yayınevi.
• Gökçe, M. (2011). Yukarı Karabağ Sorunu ve Türkiye-Ermenistan İlişkileri Üzerine Bir Değerlendirme. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 6 (1). 1111-1126. TURKEY. Erişim adresi: https://d1wqtxts1xzle7.cloudfront.net/30943760/1875686895_gokcemustafa.pdf
• Güreşçi, M. (2007). Medya Söylemi ve Yeni Siyasal Politikalar Çerçevesinde Kimlik Algılaması (Ermeni Konferansının Sosyo-Politik İncelemesi). (Doktora tezi) http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/TEZ/42529.pdf veri tabanından ulaşılmıştır. (219519).
• İnal, M. A. (1996). Haberi Okumak. İstanbul: Temuçin Yayınları. Erişim adresi: http://aves.akdeniz.edu.tr/ImageOfByte.aspx?Resim=8&SSNO=60&USER=3642
• İnceoğlu, Y. (28 Ekim 2006). Medya İktidar İlişkilerinin Tarihsel Gelişimi. Erişim adresi: Medya-İktidar İlişkilerinin Tarihsel Gelişimi - Yasemin Giritli Inceoğlu - bianet
• Marshall, G. (1999). Sosyoloji Sözlüğü, (Osman Akınhay, Derya Kömürcü. (Çev). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları. Erişim adresi: https://www.pdfdrive1.com/gordon-marshall-sosyoloji
• Mahmudova, G. (2019). Arabuluculuk Diplomasisi Bağlamında AGİT Minsk Grubu’nun Başarısız Eylemi-Başarılı Söylemi: Dağlık Karabağ Sorununa İlişkin 2-5 Nisan Tarihleri Arasındaki Açıklamaların Söylem Çözümlemesi. 42, s.206-217. TURAN. SAM (TURAN Stratejik Araştırmalar Merkezi). DOI: http://dx.doi.org/10.15189/1308-804
• Ortaylı, İ. (2020, 4 Eylül). Azerbaycan’ın Karabağ’ı. Erişim adresi: https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/ilber-ortayli/azerbaycanin-karabagi-41627340
• Öztunç, M. (2021). COVİD-19 Pandemi Süresince Türkiye’nin Aldığı Ekonomik Tedbirlere Yönelik Haberlerin Söylem Analizi. Erciyes İletişim Dergisi. 8 (1). 231-255. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1274410
• Shoemaker, P. ve Reese (2014). İdeolojinin Medya İçerisindeki Üzerindeki Etkisi. Süleyman İrvan (Ed.). Medya, Kültür, Siyaset içinde (s.97-133). Ankara: Pharmakon Yayınevi.
• Sözen, E. (2017). Söylem. İstanbul: Profil Kitap.
• Tuncel, K. T. (23. 07. 2020). Azerbaycan-Ermenistan Sınır Hattında 12 Temmuz 2020’de Patlak Veren Çatışma ve Karabağ İhtilafı Hakkında Değerlendirmeler. AVİM (Uluslararası Avrasya İncelemeler Merkezi). Erişim Adresi: https://avim.org.tr/tr/
• Van Dijk, T. A (1986). “News Schemata”, İçinde: Sidney Greenbaum and Charles Raymond Cooper, (Ed) Studying Writing. Linguistic approaches, Beverly Hills, CA: Sage, s. 155-186. Erişim adresi: http://www.discourses.org/download/articles/
• Van Dijk, T. A.(1988a). News as Discourse. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates. Erişim adresi: http://libgen.rs/book/index.php?md5=165D28155F29E4D2D89A951BC524AE27
• Van Dijk, T.A. (1988b). News Analysis Case Studies of International and National News in the Press. New Jersey Hove and London: Lawrence Erlbaum Associates. Erişim adresi: http://library.lol/main/7C0E37471E0872FB3EB787659646CDDB
• Van Dijk, T. A. (1993). Principles of critical discourse analysis. 4. (2). 249-283. Erişim adresi:http://www.discourses.org/OldArticles/Principles%20of%20critical%20discourse%20analysis.pdf
• Van Dijk, T.A. (1995). Power and the News Media. 9-36 Erişim adresi: http://discourses.org/OldArticles/Power%20and%20the%20news%20media.pdf
• Van Dijk, T. A. (Ed). (1997). Discourse Studies: A Multidisciplinary Introduction. Erişim adresi:https://libgen.is/book/index.php?md5=DA0425C67CE0D6EB09ADDB8A9E46AE0C
• Van Dijk, T. A. (2013). Media contents the interdisciplinary study of news as discourse. Erişim adresi: http://www.discourses.org/OldArticles/The%20interdisciplinary%20study%20of%20news%20as%20discourse.pdf
• Van Dijk, T. A. (2014). Discourse, cognition, society. Johannes Angermuller & Dominique Maingueneau & Ruth Wodak (Ed). The Discourse Studies Reader: Main currents in theory and analysis içinde (388-400). Amsterdam: John Benjamins Publishing Company. Erişim adresi: http://library.lol/main/19EFFB51F63F41ACF4A5CFC4F8FD41DF
• Van Dijk, T. A. (2019). İdeoloji. Ayşe Demir (Çev). Ankara: Hece Yayınları.
• Van Dijk, T. A. (2020). Söylem ve İdeoloji: Çok Alanlı Bir Yaklaşım. Barış Çoban ve Zeynep Özarslan (Çev.). Söylem ve İdeoloji içinde. (s. 15-100). İstanbul: Su Yayınları.
• Wodak, R. (2014). Critical Discourse Analysis. (302-316). Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/238105100_DCA__Critical_Discourse_Anaysis
• Wodak, R. and Meyer, M. (2015). Critical discourse studies: history, agenda, theory and methodology. 1-23. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/284725833_Critical_discourse_studieshistory_agenda_theory_and_methodology
• Zeyrek, D. (2020, 30 Eylül). “Ava giderken avlanmak” https://www.sozcu.com.tr/