Öğretmenlerin İş Yükü ile İş Yaşam Dengesi Arasındaki İlişki Üzerine Bir Analiz

Yıl 2023, , 893 - 937, 31.10.2023

Sema Tekin , Nihan Demirkasımoğlu

https://doi.org/10.46778/goputeb.1209332

Öz

Bu çalışmada öğretmenlerin iş yükü ile iş yaşam dengesi arasındaki ilişki incelenmiştir. Nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli ile desenlenen araştırma, 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Ankara ilinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada iki farklı veri seti toplanmıştır. Birincisi, Ankara’nın Yenimahalle ilçesinde kamu ilkokul ve ortaokullarında görev yapan 30 öğretmenden oluşan çalışma grubudur. İkincisi, Ankara’nın dokuz merkez ilçesinde kamu ilkokul ve ortaokullarında görev yapan 436 öğretmenden oluşan örneklemdir. Çalışmada veriler bir anket ve iki ölçek kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde Excel ve SPSS kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, kamu ilkokullarında görev yapan sınıf öğretmenlerinin belirtilen görevler için ayırdığı haftalık toplam ortalama süre 38 saat, kamu ortaokullarında görev yapan branş öğretmenlerinin ise 30,9 saat olarak bulunmuştur. Öğretmenlerin iş yükü algısı ile iş yaşam dengesi puanları arasında istatiksel olarak anlamlı ilişkiler bulunmaktadır. Öğretmenlerin iş yükü arttıkça iş yaşam dengesi düzeyleri de azalmakta ya da iş yükleri azaldıkça iş yaşam dengesi düzeyleri de artmaktadır.

Anahtar Kelimeler

İş yükü, İş Yaşam Dengesi, Öğretmen

An Analysis of the Relationship between Teachers' Workload and Work-Life Balance

Öz

In this study, the relationship between teachers' workload and work-life balance was examined. The research, which was designed with the relational survey model, one of the quantitative research methods, was carried out in the province of Ankara in the 2020-2021 academic year. Two different data sets were collected in the study. The first is the study group consisting of 30 teachers working in public primary and secondary schools in the Yenimahalle district of Ankara. The second is the sample consisting of 436 teachers working in public primary and secondary schools in nine central districts of Ankara. Data were collected using a questionnaire and two scales. Excel and SPSS were used in the data analysis. The total average weekly time allocated by the classroom teachers working in public primary schools for the specified tasks was found to be 38 hours, and the branch teachers working in public secondary schools were found to be 30.9 hours. There are statistically significant relationships between teachers' perceptions of workload and work-life balance scores. As the workload of teachers increases, their work-life balance levels decrease, or as their workload decreases, their work-life balance levels increase.

Anahtar Kelimeler

Workload, Work-life balance, Teachers

Kaynakça

• Allard, K., Haas, L. & Hwang, C. P. (2011). Family-supportive organizational culture and fathers’ experiences of work-family Conflict in Sweden. Gender-Work Organ, 18(2), 141-157. https://doi.org/10.1111/j.1468-0432.2010.00540.x
• Apaydın, Ç. (2011). Öğretim üyelerinin işe bağımlılık düzeyi ile iş-yaşam dengesi ve iş-aile yaşam dengesi arasindaki ilişki [Relationship between workaholism levels of faculty members and work-life balance and work-family life balance] (Unpublished Doctoral Thesis). Ankara University, Institute of Education Sciences, Ankara.
• Aycan, Z. & Eskin, M. (2005). Relative contributions of childcare, spousal support, and organizational support in reducing work–family conflict for men and women: The case of Turkey. Sex roles, 53(7-8), 453-471. https://doi.org/10.1007/s11199-005-7134-8
• Ayeni, A. J. & Amanekwe, A. P. (2018). Teachers’ Instructional Workload Management and Students’ Academic Performance in Public and Private Secondary Schools in Akoko North-East Local Government, Ondo State, Nigeria. American International Journal of Education and Linguistics Research, 1(1), 9-23. https://doi.org/10.46545/aijelr.v1i1.135
• Ballet, K. & Kelchtermans, G. (2009). Struggling with workload: Primary teachers’ experience of intensification. Teaching and teacher education, 25(8), 1150-1157. https://doi.org/10.1016/j.tate.2009.02.012
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri [Scientific Research Methods]. Ankara: Pegem Academy Publication
• Cam, E. (2004). Çalışma yaşamında stres ve kamu kesiminde kadın çalışanlar [Stress in Working Life and Women Employees in Public Sector]. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-10.
• Çobanoğlu, F., Şarkaya, S. S. & Sertel, G. (2019). İş-yaşam dengesi̇: Öğretmen ve yöneti̇ci̇ler üzeri̇nde bi̇r çalışma [Work-life balance: A study on teachers and administrators]. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(66), 783-795. http://dx.doi.org/10.17719/jisr.2019.3627
• Dibbon, D. C. (2004). It's about Time!!: A Report on the Impact of Workload on Teachers and Students. NLTA. Faculty of Education Memorial University of Newfoundland.
• Dilek, S. A. & Yılmaz, K. (2016). Öğretmenlerin işkoliklik eğilimleri ile iş-yaşam dengeleri [Teachers' Workaholism Tendencies and Work-Family Balance]. E-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 36-55.
• Easthope, C. & Easthope, G. (2000). Intensification, extension and complexity of teachers' workload. British Journal of Sociology of Education, 21(1), 43-58. http://10.1080/01425690095153
• Esin, M. (2017). Kadın öğretmenlerin iş aile yaşam dengeleri ile denetmenlik eğilimleri arasındaki ilişki [The relati̇onshi̇p between work-fami̇ly li̇fe balance and tendenci̇es to supervi̇sorshi̇p of female teacher]. (Unpublished Master's Thesis). Akdeniz University Institute of Education Sciences, Antalya.
• Gökçe, A. T. & Özen, C. (2019). Görev mi Angarya mı? Öğretmen Görüşlerine Göre Okulda Angarya [Duty or drudgery? Drudgery at school according to Teachers' Opinions,]. Proceedings Book, 90-95.
• Göksoy, S. & Akdağ, Ş. K. (2014). Primary and Secondary School Teachers’ Perceptions of Workload. Creative Education, 5, 877-885. http://dx.doi.org/10.4236/ce.2014.511101
• Greenblatt, E. (2002). Work-life balance: wisdom or whining. Organisational Dynamics,31(2), 177-193. https://doi.org/10.1016/S0090-2616(02)00100-6
• Gültekin, M. (2020). Değişen toplumda eğitim ve öğretmen nitelikleri [Education and Qualities of Teachers in the Changing Society]. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 10(1), 654-700. https://doi.org/10.18039/ajesi.682130
• İzki, Ö. (2019). Öğretmenlerin iş aile dengesinin performanslarına etkisi [The effect of teachers' work-family balance on their performance] (Unpublished Master's Thesis). İstanbul Sabahattin Zaim University/ Institute of Social Sciences, İstanbul.
• Johari, J., Tan, F. Y., & Zulkarnain, Z. I. T. (2018). Autonomy, workload, work-life balance and job performance among teachers. International Journal of Educational Management, 32(1),107-120. http://dx.doi.org/10.1108/IJEM-10-2016-0226
• Karacaoğlu, K. & Çetin, İ. (2015). İş yükü ve rol belirsizliğinin çalışanların tükenmişlik düzeyleri üzerine etkisi: AFAD örneği [The effect of workload and role ambiguity on burnout levels of employees: the example of AFAD]. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 5(1), 46-69.
• Karaokur-Akdağ, Ş. (2013). Sınıf Öğretmenlerinin İş yükü Algılarının İncelenmesi [Investigation of Workload Perceptions of Classroom Teachers] (Unpublished Master's Thesis). Yeditepe University/ Institute of Social Sciences, İstanbul.
• Karasar, N. (2000). Bilimsel Araştırma Yöntemi Kavramlar İlkeler Teknikleri [Scientific Research Method Concepts Principles Techniques]. Ankara: Nobel Academic Publishing.
• Kaymaz, A. (2021). Uzaktan Eğitim Sürecinde Değişen İş Yükü ve Etkilerine İlişkin Öğretmen Görüşleri [Teacher Opinions on the Changing Workload and Its Effects in Distance Learning]. Uluslararası Liderlik Eğitimi Dergisi (ULED), I-I.
• Keleş Ay, F. (2010). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin İş Yükü Algısı ve İş-Aile Çatışması [Perceptions of elemantary school teacher?s work overload and work family conflict] (Unpublished Master's Thesis). Kocaeli University/ Institute of Social Sciences, Kocaeli.
• Keser, A. (2006). Çağrı Merkezi Çalışanlarında İş Yükü Düzeyi ile İş Doyumu İlişkisinin Araştırılması [Investigation of the Relationship between Workload Level and Job Satisfaction in Call Center Employees]. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (11), 100-119.
• Keser, A., Öngen Bilir, B. & Aytaç, S. (2017). Niceliksel İş Yükü Envanterinin Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Is, Guc: The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 19(2), 51-74. https://doi.org/10.4026/isguc.371035
• Kim, L., Han, M., Park, Y., Hong, Y. & Paik, S. (2005). Analyzing the work of teachers and school administrators and developing performance standards [Validity and Reliability Study of Quantitative Workload Inventory (QWI)] Seoul, Korea: KEDI.
• Kramer, A. F. (1991). Physiological metrics of mental workload: A review of recent progress (Ed: D. L. Damos). London: Taylor and Francis.
• Küçükusta, D. (2007). Konaklama işletmelerinde iş-yaşam dengesi sorunları ve çözüme yönelik yaklaşımlar [Work-life balance problems and solution-oriented approaches in accommodation establishments]. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(3), 243-268.
• Kyriacou, C. (2001). Teacher stress: Directions for future research. Educational review, 53(1), 27-35. https://doi.org/10.1080/00131910120033628
• Lee, Y. J. & Poon, C. L. (2014). The professional work of teachers in Singapore: findings from a work-shadowing study. Asia Pacific Education Review, 15(4), 525-535. http://10.1007/s12564-014-9338-5 Liong, O. H., Yin, T.Y. & Guan, K. Y. (1985). Measures of Teachers' Workload. Singapore Journal of Education, 7(1), 72-74.
• Lysaght, R. J., Hill, S. G., Dick, A. O., Plamondon, B. D., & Linton, P. M. (1989). Operator workload: comprehensive review and evaluation of operator workload methodologies. Fort Bliss, Texas, U.S. Army Research Institute for the Behavioural and Social Sciences: 262.
• Maeran, R., Pitarelli, F. & Cangiano, F. (2013). Work-life balance and job satisfaction among teachers. Interdisciplinary Journal of Family Studies, 18(1), 51-72.
• Motomura, R. (2019). Why do teachers in Japan work long hours?: Comparison of job contents of primary school teachers in Finland (Master's thesis). Tampere University.
• Öztürk, M. A. (2019). İş Yükü Algısı ile Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişki [The relationship between the perception of workload and the occupational burnout levels of classroom teacher] (Unpublished Master's Thesis). Kırşehir Ahi Evran University/ Institute of Social Sciences, Kırşehir.
• Özyolcu, E. (2015). Eğitim Yönetimi Temelinde Öğretmenlerin ve Yöneticilerin Aşırı İş Yükü, Tükenmişlik ve Sosyal Destek Durumlarının İncelenmesi [Investigation of Overwork, Burnout and Social Support Situations of Teachers and Administrators on the Basis of Educational Management] (Unpublished Master's Thesis). Yakın Doğu University/ Institute of Educational Sciences, Lefkoşa.
• Polat, Ş. (2017). İş özellikleri, iş-yaşam dengesi ve meslekten ayrılma niyeti arasındaki ilişkilerin öğretmen görüşlerine göre incelenmesi [n examination of relationship between job characteristics, work-life balance and intention to leave the profession according to the teachers' opinions] (Unpublished Doctoral Thesis). Hacettepe Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Teker, S. (2015). Okullarda iş-yaşam dengesiyle örgütsel adalet ilişkisi [Work-life Balance Relationship between Organizational Justice in Schoo] (Unpublished Master's Thesis). İstanbul Sabahattin Zaim University/ Institute of Social Sciences, İstanbul.
• Tuncer, Ö. (2019). Determinants of counterproductive work behaviors: the role of workload, role ambiguity, leader support and work locus of control (Unpublished Master's Thesis). ODTÜ, Ankara.
• Yıldırım, B. (2017). Okul Müdürlerinin Liderlik Uygulamaları ile Öğretmenlerin İş-Yaşam Dengesi Arasındaki İlişki. [The Relationship between Principles' Leadership Practices and Teachers' Work-Life Balance] International Online Journal of Educational Sciences, 9(3), 755 – 767. https://doi.org/10.15345/iojes.2017.03.013
• Yılmaz, K. & Altınkurt, Y. (2015). Öğretmenlerin Mesleki Profesyonellikleri İle İş-Yaşam Dengeleri Arasındaki İlişki. [The Relationship between Occupational Professionalism and Work-Life Balance of Teachers]. Journal of Educational Sciences and Practices, 28, 105-128. https://doi.org/10.55150/apjec.1061953