Bringing Gis-registered dosemealti carpets to tourism

Yıl 2023, , 134 - 151, 30.06.2023

Mehmet Ali Eroğlu

https://doi.org/10.17218/hititsbd.1257502

Öz

Tourism consists of conventional and alternative activities that stimulate a country's economy and promote its culture. Traditional tourism involves entertainment and vacation travel, while alternative tourism emphasizes local lifestyle, culture, and natural areas. Turkey has many types of tourism, including vacation, health, congress, cultural, and natural tourism, which have given it a significant position in the worldwide tourism industry. Antalya, renowned as the tourist capital, has several recently found and yet to be discovered natural wonders, as well as blue flag beaches. Tourism activities have recently begun in sectors such as health tourism and congress-fair tourism. Furthermore, tourist activities targeted at representing the region's culture, such as caverns, ruins, archaeological sites, highland tourism, and rural tourism, continue. Döşemealtı carpets, well-known in traditional weaving literature, were recently registered as the 13th Geographical Indication Registered product of Antalya by the Turkish Patent and Trademark Office. Incorporating these carpets into alternative tourism activities will promote local and rural development. This type of weaving, which is made only in Döşemealtı, is a heritage that should be supported as a part of tourism, as it is an ongoing cultural value. This heritage should be brought to tourism within the scope of alternative tourism.

Anahtar Kelimeler

Tourism, Alternative Tourism, Antalya, Dosemealti, Carpet

Coğrafi işaret tescilli döşemealtı halılarının turizme kazandırılması

Öz

Turizm, bir ülkenin ekonomisini canlandıran ve ülke kültürünün tanıtılmasına katkı sağlayan, geleneksel ve alternatif olmak üzere iki temel gruptan oluşan faaliyetler bütünüdür. Geleneksel turizm, tatil ve eğlence merkezlerine gitmek için yapılan seyahatleri ifade ederken, alternatif turizm ise yerli halkın yaşam tarzını, kültürünü ve doğal alanları tanıtmak için kullanılan seyahatleri ifade eder. Türkiye; tatil, sağlık, kongre, kültür, doğa turizmi gibi birçok farklı turizm türüne ev sahipliği yapmakta ve bu faaliyetler sayesinde dünya çapında, turizm açısından önemli bir konuma sahiptir. Turizmin başkenti olarak bilinen Antalya’nın mavi bayraklı plajlarının yanı sıra yeni keşfedilen ve keşfedilmeyi bekleyen birçok güzellikleri vardır. Son zamanlarda sağlık turizmi, kongre-fuar turizmi gibi alanlarda da turizm faaliyetleri başlamıştır. Bununla birlikte; mağara, ören yerleri, arkeolojik sit alanları, yayla turizmi ve kırsal turizm gibi bölge kültürünün yansıtılmasına yönelik turizm faaliyetleri de devam etmektedir. Geleneksel dokuma literatüründe yerini almış, ünlü Döşemealtı halıları, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından Antalya’nın 13. Coğrafi İşaret Tescilli ürünü olarak kayıt altına alınmıştır. Döşemealtı halılarının alternatif turizm kapsamında turizm faaliyetlerine dahil edilerek yerel ve kırsal kalkınmanın önü açılmış olacaktır. Yalnızca Döşemealtı’nda yapılan bu dokuma türü halihazırda devam etmekte olan kültürel bir değer olması sebebiyle, turizmin bir parçası olarak desteklenmesi gereken bir mirastır. Bu mirasın alternatif turizm kapsamında turizme kazandırılması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Turizm, Alternatif Turizm, Antalya, Döşemealtı, Halı

Kaynakça

• Acar, D. (2020). Turizmin tarihî kökenleri – ı : eski çağlar – mezopotamya uygarlıkları. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 31(3), 307-313. doi:10.17123/atad.843960
• Akdeniz, F. ve Sert, H.B. (2018). Alternatif turizmin parlayan yıldızı; oymapınar (Manavgat, Antalya, Türkiye). Journal of Recreation and Tourism Research, 5(1), 71-78. Erişim adresi: https://www.jrtr.org/index.php/jrtr/article/view/264/266
• Baytok, A., Pelit, E. ve Soybalı, H.H. (2017). Alternatif turizm mi turizmde çeşitlilik mi? kavramsal bir değerlendirme. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(Ulusal Alternatif Turizm Kongresi Özel Sayısı). Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/erzisosbil/issue/31128/337953
• Boz, M. (2019). Turizmin gelişmesinde alternatif turizm pazarlamasının önemi: Antalya örneği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(4), 977-994. doi:10.26677/TR1010.2019.223
• Bulut, İ. ve Fural, Ş. (2018). Serik bıçağı’nın coğrafi işaret tescili kapsamında değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(Özel Sayı), 557-580. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunisosbil/issue/36559/415378
• Ceylan, Y. ve Komşu, M.S. (2020). Coğrafi işaretli ürünlerin bölgesel turizmin gelişimi açısından değerlendirilmesi: Siirt ili örneği. 0(5). Erişim adresi: http://johut.karabuk.edu.tr/DergiTamDetay.aspx?ID=921
• Coğrafi İşaret Nedir? (t.y.). Erişim Adresi: https://ci.turkpatent.gov.tr/sayfa/coğrafi-işaret-nedir
• Çakaloğlu, M. ve Çağatay, S. (2017). Coğrafi işaretler ve marka değerine sahip ürünlere yönelik tüketici algısı: Finike portakalı ve Antalya tavşan yüreği zeytini örnekleri. Tarım Ekonomisi Araştırmaları Dergisi, 3(1), 52-65. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/tead/issue/29947/327178
• Çetinkaya, G. (2014). Bir macera turizmi etkinliği olarak kaya tırmanış sporu ve Antalya-Geyikbayırı’nın potansiyeli. Doğu Coğrafya Dergisi, 19(31), 83-100. doi:10.17295/dcd.25739
• Demirbaş, H. (2021). Döşemealtı Halı Tarlaları [Fotoğraf]. Antalya.
• Deniz, B., ve Aydın, Ö. (2022). Döşemealtı halıları. Hars Akademi, 5(Özel Sayı), 44-79. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/hars/issue/68596/1082961
• Döşemealtı El Halısı. (2021). Erişim Adresi: https://ci.turkpatent.gov.tr/cografi-isaretler/detay/2492
• Döşemealtı Halısına Coğrafi İşaret Tescili. (2021). Erişim Adresi: https://www.atsovizyon.org.tr/dosemealti-halisina-cografi-isaret-tescili/
• Duman, T. ve Kozak, M. (2013). Türk turizm ürünü: rekabet ve farklılaştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 24(1), 109-121. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/atad/issue/16805/174583
• Ekici, R. ve Çizel, B. (2014). Yerel halkın turizm gelişimi desteğine ilişkin tutumlarının destinasyonların gelişme düzeylerine göre farklılıkları. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 11(3), 73-87. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/soid/issue/11390/136044
• Eralp, Z. (t.y.). Genel Turizm (Vol. 3). Ankara: Ankara Üniversitesi, Basın-Yayın Yüksek Okul Yayınları.
• Eroğlu, M. A. (2011). Döşemealtı Yörük Yaşamı ve Kültürü [Fotoğraf Çekimi]. Kovanlık, Döşemealtı, Antalya.
• İnanç Turizmi. (t.y.). Erişim adresi: https://antalya.ktb.gov.tr/TR-68451/inanc-turizmi.html
• Kongre Turizmi. (t.y.). Erişim adresi: https://antalya.ktb.gov.tr/TR-68441/kongre-turizmi.html
• Kozak, M. A., Evren, S. ve Çakır, O. (2013). Tarihsel süreç içinde turizm paradigması. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 24(1), 7-22. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/atad/issue/16805/174577
• Kültür Turizmi. (t.y.). Erişim adresi: https://antalya.ktb.gov.tr/TR-68432/kultur-turizmi.html
• Mağara Turizmi. (t.y.). Erişim adresi: https://antalya.ktb.gov.tr/TR-68445/magara-turizmi.html
• Özdemir, M. ve Kervankıran, İ. (2011). Turizm ve turizmin etkileri konusunda yerel halkın yaklaşımlarının belirlenmesi: Afyonkarahisar örneği. Marmara Coğrafya Dergisi, 0(24), 1-25. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/marucog/issue/471/3829
• Sarı, C. (2016). Antalya’da fuarlar, festivaller ve yayla şenliklerinin alternatif turizmin gelişmesindeki rolü. Mehmet Akif Ersoy University Journal of Social Sciences Institute, 8(15), 95-111. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/makusobed/issue/24658/260817
• Sarı, C. ve Derin, A.U. (2019). Medikal turizm ve antalya’daki uygulamalar üzerine bir araştırma: akdeniz üniversitesi hastanesi örneği. International Journal of Current Approaches in Language, Education and Social Sciences, 1(2), 121-143. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/caless/issue/51588/669081
• Turizm Aktiviteleri. (t.y.). Erişim adresi: https://antalya.ktb.gov.tr/TR-68431/turizm-aktiviteleri.html
• Turizm Çeşitleri. (2021). Erişim adresi: https://www.ktb.gov.tr/TR-96269/turizm-cesitleri.html
• Yayla Turizmi. (t.y.). Erişim adresi: https://antalya.ktb.gov.tr/TR-68442/yayla-turizmi.html
• Uygun, A. İ., Demiral, Y. M. ve Uslu, N. (2021). Antalya ilinin coğrafi işaret almış gastronomik ürünlerinin değerlendirilmesi. Medya ve Kültürel Çalışmalar Dergisi, 3(2), 91-104. doi:10.29228/mekcad.14
• Yazıcıoğlu, İ., Işın, A. ve Yalçın, E. (2019). Coğrafi işaretli ürünlerin gastronomi turizmi kapsamında değerlendirilmesi: Akdeniz bölgesi örneği. Gastroia: Journal of Gastronomy And Travel Research, 3(4), 861-871. doi:10.32958/gastoria.571657
• Yıldız, Z. (2011). Turizmin sektörünün gelişimi ve istihdam üzerindeki etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 3(5), 57-71. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/vizyoner/issue/23016/246122