Sütçü İneklerde Subklinik Mastitislerde Meme İçi Ozon Tedavisinin İyileştirici Etkisi

Yıl 2020, , 12 - 18, 25.06.2020

İbrahim Dolğun , Mustafa Kemal Sarıbay , Erhan Tek

https://doi.org/10.31196/huvfd.652361

Öz

Çalışmada subklinik mastitis teşhisi konulan ineklerde ozon gazı tedavisinin iyileştirici etkisinin belirlenmesi amaçlandı. Çalışmanın materyalini laktasyondaki 20 baş ineğe ait 24 adet subklinik mastitisli meme lobu oluşturdu. Subklinik mastitisli hayvanların tespiti amacıyla, her ineğin dört meme lobundan ayrı ayrı alınan süt örneklerine CMT uygulandı ve CMT pozitif reaksiyon veren ineklerden bakteriyolojik muayene amacıyla numune alındı. İnekler iki gruba ayrıldı, ilk gruba (Grup I, n=10) 3 gün süresince ve 24 saat ara ile antimastit preparatı (Tetra delta LC®, Pfizer) meme içi yolla uygulandı. İkinci gruba (Grup II, n=10) ozon jenaratöründen (Genozon®) 6 mg/lt ozon hesabıyla, 1-5 lt arası ozon/oksijen gazı, 1 lt/dk hesabıyla 3 gün uygulandı. Grup I’de süt örneklerinde üreyen bakterilerin 9 adet Koagulaz Negatif Staphylococcus spp. (KNS) (%75), 2 adet Staphylococcus aureus (%16.67) ve 1 adet KNS + Staphylococcus aureus (%8.33) olduğu görüldü. Tedavi sonrası bakteriyolojik iyileşme oranları sırasıyla %77.77 (7/9), %50 (1/2) ve %100 (1/1) olarak saptandı. Grup II’de süt örneklerinde üreyen bakteriler, 5 adet (%41.66) KNS, 2 adet Staphylococcus aureus (%16.67), 2 adet (%16.67) Streptococcus spp. ve 3 adet KNS+Streptecoccus spp. olarak tespit edildi. Bakteriyolojik iyileşme oranları sırasıyla %100 (5/5), %100 (2/2), %0 (0/2) ve % 0 (0/3) olarak saptandı. Grup I ve Grup II’nin toplamda bakteriyolojik iyileşme oranları ise sırasıyla %75 (9/12), %58.33 (7/12) olarak belirlendi. Sonuç olarak, meme içi ozon gazı uygulamasının KNS ve Staphylococcus aureus’dan kaynaklanan subklinik mastitislerin tedavisinde oldukça etkin olduğu ve antibiyotiklere alternatif olabileceği, Streptecoccus spp. kaynaklı subklinik mastitlerde ise iyileştirici etkisinin olmadığı kanısına varıldı.

Anahtar Kelimeler

Subklinik mastitis, İnek, Antibiyotik, Ozon

Destekleyen Kurum

Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Kurum Koordinatörlüğü

Proje Numarası

16328

Teşekkür

Bu çalışma, Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Kurum Koordinatörlüğü tarafından 16328 nolu proje olarak desteklenmiştir.

Kaynakça

• Abay M, Bekyürek T, 2006: Laktasyondaki sütçü ineklerde staphylococcus aureus’un neden olduğu subklinik mastitislerin tedavisinde sefkuinom ve amoksisilin+ klavulanik asit’in etkinliklerinin karşılaştırılması. Sağlık Bilimleri Derg, 15(3), 189-193.
• Akan M, Kökçü L, Öncel T, Eken S, 2001: Mastitislerden izole edilen stafilokok suşlarının beta laktamaz aktivitesi ve bazı antibiyotiklere duyarlılıkları. Vet Hekim Mikrobiyol Derg, 1 (2), 31-34.
• Akay Ö, 1986: Mastitisli inek sütlerinden izole edilen Staph. aureus suşlarının antibiyotiklere karşı duyarlılıklarını üzerinde bir araştırma. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 33, 1-11. Alaçam E, Tekeli T, Erganiş O, İzgi N, 1989: İnek ve mandalarda subklinik mastitislerin tanısı, etkenlerin izolasyonu ve bunlara karşı etkili antibiyotiklerin belirlenmesi. SÜ Vet Fak Derg, 5(1), 91-101.
• Baştan A, 2013: İneklerde Meme Sağlığı ve Sorunları. İkinci baskı, Kardelen Ofset, Ankara. Bocci V, Paolo ND, 2004: Oxygenation-ozonization of blood during extracorporeal circulation (EBOO). Part III: a new medical approach. Ozone-Sci Engin, , 26(2), 195-205.
• Bozkır M, 1985: Konya ve yöresinde süt ineklerinde klinik ve subklinikmastitis olgularından aerobik patojenik etken izolasyonu ve identifikasyonu ile bunlara etkili antibiyotiklerin tespiti. Etlik Vet Mikrobiol Enst Derg, 5 (8-9), 104-138.
• Büyükcangaz E, Mat B, Alrahim A, Khider M, 2012: Subklinik mastitisli sığır sütlerinin mikrobiyolojik analizi ve izolatların antimikrobiyal direnç profili. Uludağ Üniv Vet Fak Derg, , 31(2), 35-44.
• Chagunda MG, Larsen T, Bjerring M, Ingvartsen K, 2006: L-lactate dehydro genase and N-acetyl-beta-D-glucosaminidase activities in bovine milk as indicators of non-specific mastitis. J Dairy Res, 73(4), 431-440.
• Çokal Y, Konuş R, 2012: Subklinik Mastitisli İneklerin Sütlerinden Aerobik Bakterilerin İzolasyonu. Balıkesir Sağlık Bilimleri Derg, , 1(2), 65-69.
• Deveci H, Apaydın AM, Kalkan C, Öcal H, 1994: Evcil Hayvanlarda Meme Hastalıkları. Birinci Baskı, F.Ü. Basımevi, Elazığ.
• Dinç DA, Erganiş O, Güler M, Uçan US, 1991: İneklerin subklinik mastitislerinde Baytril’in etkisi. Hayv Araş Derg, 1, 12-15.
• Ducusin RJT, Nishimura M, Sarashina T, Uzuka Y, Tanabe S, Otani M, 2003: Phagocytosis of bovine blood and milk polymorphonuclear leukocytes after ozone gas administration in vitro. J Vet Med Sci, 65(4), 535-539.
• Duricic D, Valpotic H, Samardzija M, 2015: Prophylaxis and therapeutic potential of ozone in buiatrics: Current knowledge. Anim Reprod Sci, 159, 1-7.
• Enevoidsen C, Grihn YT, Thysen I, 1995: Dairy cows characteristics related to staphyIococcus aureus isolation from quarter samples. J Daiy Res, 62(1), 69-81.
• Ergün Y, Aslantaş Ö, Doğruer G, Cantekin Z, 2004: Hatay ilindeki aile tipi süt sığırcılığı işletmelerinde subklinik mastitislerin epidemiyolojisi. Vet Bil Derg, 20, 25-28.
• Gürtürk K, Boynukara B, Ekin İH, Gülhan T, 1998: Van ve yöresindeki ineklerde subklinik mastitisin etiyolojisi üzerine bir çalışma. YYÜ Vet Fak Derg, 9 (1-2), 1‐4.
• Hadimli HH, Uçar M, 1999: Klinik ve subklinik mastitislerin sağıtımında amoksisilin+ klavulonik asit’in etkinliği. Hayv Araş Derg, 9, 65-70.
• Hogeveen H, Osteras O, 2007: Mastitis management in an economic framework. In: Mastitis in Dairy Production, Ed.: H. Hogeveen, 2nd ed., Wageningen Academic Publishers, The Netherlands, p: 41-51.
• Hortet P, Seegers H, 1998: Loss in milk yield and related Composition changes resulting from clinical mastitis in dairy cows. Prev Vet Med, 37 (1-4), 1-20.
• İlhan Z, 2018: Mastitiste Teşhis ve İmmünoprofilaksi. Turk Klin Vet Sci-Obstetr Gynecol-Spec Top, 4(2), 1-6.
• Kırkan Ş, Göksoy EÖ, Kaya O, 2005: Identification and antimicrobial susceptibility of Staphylococcus aureus and coagulase negative staphylococci from bovine mastitis in the Aydın region of Turkey. Turk J Vet Anim Sci, 29(3), 791-796.
• Kuyucuoğlu Y, Uçar M, 2001: Afyon bölgesi süt ineklerinde subklinik ve klinik mastitislerin görülme oranları ve etkili antibiyotiklerin tespiti. Vet Hek Mikrobiyol Derg, 1, 19-24.
• Kwon HJ, Liu J, Jo SN, Song KH, Kim DH, Jun MH, Yoon HI, 2005: Therapeutic effect of ozone gas on bovine mastitis. J Vet Clin, 22(4), 314-317.
• Li Z, Tighe RM, Feng F, Ledford JG, Hollingsworth, JW, 2013: Genes of innate immunity and the biological response to inhaled ozone. Journal Biochem Mol Toxicol, 27(1), 3-16.
• Liu J, Wang Z, Xie Z, Ma WA, 2005: Therapeutic effect of ozonated oil on bovine mastitis. J Vet Clin, 22(4), 318-321.
• Macun HC, Yağcı İP, Ünal N, Kalender H, Sakarya F, Yıldırım M, 2011: Kırıkkale’de belirlenen subklinik mastitisli ineklerde Etken izolasyonu ve antibiyotik direnç durumu. Erciyes Üniv Vet Fak Derg, 8 (2), 91-95.
• Moreira L, Fernandes A, Lima CJ, Kozusny-Andreani DI, Zangaro RA, Rodriguez Z, 2014: Efeitos da aplicaçao intra-mamaria no tratamento de mastite em bovinos utili zando a ozonioterapia. In: XXIV Congresso Brasileiro de Engenharia Biomedica–CBEB. Brasil. pp. 61.
• Mundan D, Meral BA, Demir A, Doğaner M, 2015: Süt sığırı işletmelerinde sütteki toplam bakteri ve somatik hücre sayısının ekonomik açıdan değerlendirilmesi. Harran Üniv Vet Fak Derg, 4(2), 84-89.
• Ogata A, Nagahata H, 2000: İntramamary application of ozone therapy to acute clinical mastitis in dairy cows. J Vet Med Sci, , 62(7), 681-686.
• Ohtsuka H, Ogata A, Terasaki N, Koiwa M, Kawamura S, 2006: Changes in leukocyte population after ozonated autohemoa administration in cows with inflammatory diseases. J Vet Med Sci, 68(2), 175-178.
• Pereira MTC, Garcia AC, 2006: Eficacia da ozonioterapia no tratamento de mastite subclinica de vacas em lactacao. Vet Not, 12(2), 109-115.
• Philpot WN, Nickerson SC, 2000: Winning the fight against mastitis. Westfalia Surge Dairy Sci, Naperville, USA. pp. 313-317.
• Quinn PJ, Carter ME, Markey BK, Carter GR, 1994: Clinical Veterinary Microbiology. Mosby-Year Book Europe Limited, Lynton House, London, England, pp. 209-236.
• Roman M, 2011: IVC Journal Issue: V3I4 Ozone Therapy in the Veterinary Practice, http://www.ivcjournal.com, Erişim tarihi: 18.06.2019.
• Schalm OW, Carroll EJ, Jain NC, 1971: Bovine Mastitis. Lea α Febiger, Philadelphia, USA. Scrollavezza P, Ablondi M, Pogliacomi B, Guareschi D, Dall’Aglio R, Poldi R, Pezzoli G, 1997: Ozone treatment in mastites, metrites and retention of fetal membranes in the cows. Atti 2 Intern. Symp. Ozone Application, Havana, Cuba.
• Sekkin S, Kum C, Kırkan S, Güles O, Akar F, 2010: Sütçü ineklerde S. aureus’un neden olduğu subklinik mastitisin sağaltımında sefoperazon danofloksasin kombinasyonunun etkinliği. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 16(1), 97-104.
• Sertkol C, Sarıbay MK, Cantekin Z, 2018: Sütçü ineklerde akut klinik mastitislerde meme içi ozon tedavisinin iyileştiririci etkisi. F U Vet J Health Sci, 32 (3), 185-190.
• Sevinti DA, Şahin M, 2009: Sığır mastitislerinden izole edilen stafilokok suşlarının beta-laktamaz aktivitesi ve bazı antibiyotiklere karşı duyarlılıklarının saptanması. Vet Bil Derg, 25 (1-2), 23-28.
• Schultz R, Smith PJ, Hogan KL, Love JS, 2004: Antimicrobial susceptibility of mastitis pathogens from first lactation and older cows. Vet Microbiol, 102 (1-2), 33–42.
• Sordillo LM, Shafer-Waver K, De Rosa D, 1997: Immunobiology of the mammary gland. J Dairy Sci, 80(8), 1851–1865.
• Şahin M, Çolak A, Otlu S, Aydın F, Genç 0, Güler MA, 1997: Kars yöresi ithal simental ineklerinde subklinik ve klinik mastitislerin görülme oranları ve etkili antibiyotiklerin belirlenmesi. Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 3(1), 49-55.
• Şeker E, Özenç E, 2010: Mastitisli inek sütlerinden izole edilen koagulaz negatif stafilokokların antibiyotik dirençlilikleri. Yüzüncü Yıl Üniv Vet Fak Derg, 21(2), 107-111.
• Tekeli T, Baysal T, Gökçay Y, 1985: İneklerde subklinikmastitislerin kuru dönemde penisilin+streptomisin kombinasyonu ile sağıtımı üzerine araştırmalar. SÜ Vet Fak Derg, 1(1): 71-79.
• Tel OY, Keskin O, Zonturlu AK, Kaya NBA, 2009: Şanlıurfa yöresinde subklinik mastitislerin görülme oranı, aerobik bakteri izolasyonu ve duyarlı antibiyotiklerin belirlenmesi. F U Vet J Health Sci, 23(2), 101-106.
• Türütoğlu H, Ateşoğlu A, Salıkoğlu H, Öztürk M, 1995: Marmara bölgesi süt ineklerinde mastitise neden olan aerobik etkenler. Pendik Vet Mikrobiol Derg, 26(2), 125-137.
• Tylicki L, Biedunkiewicz B, Nieweglowski T, Chamienia A, Slizien AD, Luty J, Lysiak-Szydlowska W, Rutkowski B, 2004: Ozonated autohemotherapy in patients on maintenance hemodialysis: Influence on lipid profile and endothelium. Artif Organs, 28(2), 234–237.
• Vural R, Ergün Y, Özenç E, 2016: Büyük Ruminantlarda Mastitis. Alınmıştır “Evcil Hayvanlarda Meme Hastalıkları”, Ed: Kaymaz M, Fındık M, Rişvanlı A, Köker A. Medipres, Malatya. s. 149-259.
• Yıldız A, 2003. Laktasyondaki subklinik ve klinik mastitisli sütçü ineklerde Lincomycin-Neomycin kombinasyonuyla meme içi tedavinin etkinliği. F U Vet J Health Sci, 17(1), 65-69. Zadoks RN, Watts JL, 2009: Species identification of coagulase-negative staphylococci: Genotyping is superior to phenotyping. Vet Microbiol, 134(1-2), 20-28.