Şanlıurfa İlinde Isı Stresindeki İneklerde Bazı Ovulasyon Senkronizasyon Yöntemlerinin Gebelik Oranlarına Etkisi

Yıl 2020, , 59 - 63, 25.06.2020

Zekiye Çenet Ömer Korkmaz

https://doi.org/10.31196/huvfd.720724

Cited By: 4

Öz

Yaz aylarında, suni tohumlama uygulanan süt sığırlarında, ısı stresinden kaynaklı düşük gebelik oranları gözlenmektedir. Sunulan çalışmada amaç, ısı stresine maruz kalan ineklerde, bazı senkronizasyon yöntemlerinden en yüksek gebelik oranına ulaşılanı belirlemektir. Çalışma materyalini, Şanlıurfa ilindeki bir süt sığırı işletmesinde yaşları 3-7 arasında değişen, en az bir doğum yapmış toplam 112 Holstein-Friesian ırkı inek oluşturdu. İşletmede ısı stresine karşı alınmış herhangi bir tedbir mevcut değildi. Ovulasyon senkronizasyon protokolleri uygulanacak çalışma grupları Grup I (Ovysnch yöntemi), II (Cosynch yöntemi) ve III (Ovysnch + progesteron yöntemi)’e dahil edilecek inekler her gurupta 30 adet olmak üzere rastgele seçildi ve protokol kapsamında suni tohumlama uygulandı. Kontrol grubu olan Grup IV’e ait inekler ise çalışmanın yapıldığı dönemde herhangi bir senkronizasyon yöntemi uygulamadan, östrüs belirtileri gözlemlenen ineklerden (n=22) seçildi ve östrüs gösterdikleri gün suni tohumlama işlemi uygulandı. Çalışmanın yapıldığı Şanlıurfa ilinde, Temmuz-Ağustos aylarında yapılan sıcaklık nem indeksi hesaplamasına bakıldığında süt sığırı işletmeleri açısından ciddi bir ısı stresinin mevcut olduğu görüldü. Ovulasyon senkronizasyon yöntemlerinin kullanıldığı ilk üç grupta östrüs belirtilerinin gözlenmesi (Grup I de %36,67, Grup II’de %16,67 ve Grup III’de %40) açısından farkın anlamlı olduğu görüldü (p<0.001). Tohumlama sonrası 30. günde yapılan transrektal ultrasonografik gebelik muayenelerin sonucunda gebelik oranları gruplar arasında (%23,33, %20, %26,67 ve %22,73) bir fark olmadığı belirlendi (p>0.05). Sonuç olarak, Şanlıurfa ve çevresinde süt sığırcılığı işletmelerinin yaz aylarında ciddi derecede ısı stresine maruz kaldığı görüldü ve reprodüktif açıdan verim elde etmek için ısı stresinde ovulasyon senkronizasyon yöntemlerinin kullanılabilir olduğu kanaati oluştu.

Anahtar Kelimeler

süt sığırcılığı, ısı stresi, ovulasyon senkronizasyon

Destekleyen Kurum

Harran Üniversitesi BAP Koordinasyon Birimi

Proje Numarası

18093 (yüksek lisans projesi)

Kaynakça

• Bademkıran S, Güvenç K, 2005: Sütçü sığırlarda sıcaklık stresinin döl verimi üzerine etkisi. İÜ. Vet. Fak. Derg, 2, 53-59.
• Çağlak S, Özlü T, Gündüz S, 2016: Şanlıurfa ilinin iklim özelliklerinin enterpolasyon teknikleri ile analizi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(45), 360-372.
• De Rensis F, Scaramuzzi RJ, 2003: Heat stress and seasonal effects on reproduction in the dairy cow-a review. Theriogenology, 60, 1139–1151.
• Dobson H, Tebble JE, Smith RF, Ward WR, 2001: Is stres really all that important. Theriogenology, 55(1), 65-73.
• Duru S, 2018: Determination of starting level of heat stress on daily milk yield in Holstein cows in Bursa city of Turkey. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 65, 193-198.
• Geary TW, Whittier JC, 1998: Effect of a timed insemination following synchronization of ovulation using the Ovsynch or Co-Synch protocol in beef cows. Prof Anim Sci, 14, 217-220.
• İlhan H, 2018: Marmara bölgesi süt sığırcılığı işletmelerinin sıcaklık-nem göstergesi kullanılarak değerlendirilmesi ve yapısal önlemler. Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• Khan FA, Prasad S, Gupta HP, 2013: Effect of heat stres on pregnancyrates of crossbred dairy cattle in Terai region of Uttarakhand, India. Asian Pac. J. Reprod., 2: 277-279.
• Kibar M, Yılmaz A, Bakır G, 2018: Sıcaklık nem indeks değerlerinin süt sığırcılığı açısından değerlendirilmesi: Siirt ili örneği. Turk J Agric Res, 5(1): 45-50.
• Koç HU, Uğurlu M, 2019: Süt Sığırlarında Iaı Stresinin Verim Özellikleri Üzerine Etkisi. Lalahan Hay. Araşt. Enst. Derg, 59(1), 30-35.
• Mader TL, Davis MS, Brown-Brandl T, 2006: Environmental factors influencing heat stress in feedlot cattle. Journal of Animal Science, 84, 712-719.
• Moreira F, Risco C, Pires MFA, Ambrose JD, Drost M, DeLorenzo M and Thatcher WW, 2000: Effecf of body condition on reproductive efficiency of lactating dairy cows receiving a timed insemination. Theriogenology, 53, 1305-1319.
• Peralta OA, Pearson RE, Nebel RL, 2005: Comparison of three estrus detection systems during summerin a large commercial dairy herd. Anim. Reprod. Sci, 88, 155-167.
• Sönmez M, Demirci E, Türk G, Gür S, 2005: Effect of season on some fertility parametres of dairy and beef cows in Elazığ province. Turkish Journal of Veterinary and Animal Science, 29, 821–828.
• Turk R, Rosic N, Vince S, Perkov S, Samarddzija M, Beer-Ljubic B, Robic M, 2020: The influence of heat stress on energy metabolism in Simmental dairy cows during the periparturient period. Veterinarski Arhiv, 90(1), 1-10.
• West JW, 2003: Effects of heat stres on production in dairy cattle. Journal of Dairy Science, 86, 2131–2144.
• Xu ZZ, Burton LJ, McDougall S, Jolly PD, 2000: Treatment of noncyclic lactating dairy cows with progesterone and estradiol or with progesterone, GnRH, prostaglandin F2α and estradiol. Journal of Dairy Science, 83, 464-470.
• Yaslıoğlu E, İlhan H, 2016: Güney Marmara süt sığırı yetiştiriciliğinin ısı stresi yönünden değerlendirilmesi. Journal of Tekirdag Agricultural Faculty, 13(4), 12-19.
• Yeşilata B, Bulut H, Yeşilnacar Mİ, 2004: Gap Bölgesindeki sıcaklık ve nem parametrelerindeki baraj gölü kaynaklı değişim trendinin araştırılması. Tesisat Mühendislik Dergisi, 83, 21-31.