Beşeri ve İktisadi Coğrafya Alanında Yapılan Lisansüstü Tezlerin Değerlendirilmesi: 2008-2017

Yıl 2018, Sayı: 16, 253 - 281, 01.10.2018

Funda Varnacı Uzun

Öz

Bu çalışmada amaç, 2008-2017 yılları arasında beşeri ve iktisadi coğrafya alanında yapılan yüksek lisans ve doktora tezlerinin incelenerek, son on yılda beşeri coğrafya çalışmalarındaki eğilimin belirlenmeye çalışılmasıdır. Çalışmada, tezler türleri, yapıldıkları yıllar, yapıldıkları üniversiteler, çalışılan konu ve kullanılan yönteme göre incelenmiştir. Çalışmada, 294 yüksek lisans, 54 doktora tezi olmak üzere toplamda 348 tez incelenmiştir. Tezlerin yıllara göre dağılımlarında, en fazla tez bitirilen yıl 2010, en fazla tez bitirilen üniversite İstanbul Üniversitesi’dir. Tezlerde en fazla çalışılan temel konular yerleşme coğrafyası ve turizm coğrafyasıdır. İncelen tezler, daha çok betimlemeye yönelik bölgesel coğrafya yaklaşımıyla hazırlanmış tezlerdir. Tezlerde en fazla kullanılan nicel veri toplama tekniği anket, nitel veri toplama tekniği ise gözlem ve görüşmedir.

Anahtar Kelimeler

Beşeri ve iktisadi coğrafya, Lisansüstü tezler, Bibliyometri

Assessment of Graduate Theses in the Field of Human Geography: 2008-2017

Öz

The purpose of the current study is to determine the tendency in the most recent human geography research by analyzing the master’s theses and doctoral theses made in 2008-2017 in the field of human and economic geography. In the current study, the theses were analyzed according to their type, year of publication, a university where they are made, their subject and the methods employed. Within the framework of the study, a total of 348 theses; 294 master’s theses and 54 doctoral theses, were analyzed. The distribution of the theses across years revealed that 2010 is the year in which the highest number of theses was completed and the university where the highest number of theses was completed is İstanbul University. The subjects most investigated in the theses were found to be residential geography and tourism geography. The theses analyzed have been written mostly by using the regional geography approach directed to the description. The most frequently used quantitative data collection technique in the theses is the questionnaire technique and the most frequently used qualitative data collection techniques are the observation and interview techniques.

Anahtar Kelimeler

Human and economic geography, Graduate theses, Bibliometrics

Kaynakça

• Arı, Y. (2017). Çevresel determinizmden politik ekolojiye: Son 100 yılda Dünya’da ve Türkiye’de insan-çevre coğrafyasındaki yakla- şımlar. Doğu Coğrafya Dergisi, 22(37), 1-34.
• Baxter, J. & Eyles, J. (1997). Evaluating qualitative research in social geography: establishing ‘rigour’ in interview analysis. Trans Inst Br Geogr., 22, 505–525.
• Bednarz, S. (2000). Geography Education Research in the Journalof Geography 1988-1997, International Research in Geographical and Environmental Education, 9(2), 128-140.
• Bekaroğlu, E. & Sarış, F. (2017). Türkiye’de Fiziki Coğrafya: Değişen Disipliner Pratiğin Ampirik Bir Analizi. Marmara Coğrafya Dergisi, 35:40-54.
• Bekaroğlu, E. & Yavan, N. (2018). Türk Coğrafyacılığında Dört Gele- nek: Ampirik Bir Analiz. Marmara Coğrafya Dergisi, 37:79-93.
• Bilgin, T. (1958). İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü’nde kabul edilen lisans tezleri. İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Dergisi, 9: 122-136.
• Cowell, C.M. & Parker, A.J. (2004). Biogeography in the Annals. Annals of the Association of American Geographers, 94(2), 256-268.
• Çelikbağ, S. (2009). Türkiye coğrafya bibliyografyası: 1980-2005. (Yayım- lanmamış Yüksek Lisans Tezi). Fırat Üniversitesi, Elazığ.
• Çifçi, T. (2017). Türkiye’de Coğrafya Eğitimi Alanında Yapılan Lisan- süstü Tezlerin (2006-2017) Eğilimleri. Journal of History Culture and Art Research, 6(4), 864-887.
• Geçit, Y. & Şeyihoğlu, A. (2011). Türkiye’de Bilgisayar Destekli Coğ- rafya Öğretimi Konusunda Yapılan Çalışmaların İncelenmesi. Marmara Coğrafya Dergisi, 23: 327-351.
• Geçit, Y. (2010). Coğrafya Eğitimi Araştırmalarında Temel Yönelimler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(2): 923-987.
• Gümüşçü, O. & Karakaş Özür, N. (2016). Türkiye’de Modern Coğraf- yanın Kuruluşu Ve Örgütlenmesi (1915-1941). Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, XXXII, 93, 105-147.
• Güney, İ. & Somuncu, M. (2017). Coğrafyacıların Turizm Disiplinine Akademik Katkıları: “Annals of Tourism Research” Dergisi Üze- rinden Betimsel Bir Analiz, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergi- si,10(54), 453-462.
• İlhan, A.; Gülersoy, A.E. & Gümüş, N. (2013). Coğrafya Bölümü ve Coğrafya Öğretmenliği Anabilim Dalı Mezunlarının Mezuniyet Sonrası Karşılaştıkları İstihdam Sorunu. Turkish Studies - Internati- onal Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 8/9: 1585-1602.
• Kaya, M.F. (2013). Coğrafya Eğitiminde Yönelimler: 2012 Yılına Kadar Yapılan Lisansüstü Tezler Üzerine Bir Meta-Analiz Çalışması. Marmara Coğrafya Dergisi, 27:282-313.
• Kayan, İ. (2000). Türkiye Üniversitelerinde Coğrafya Eğitimi: Amaç, Yeni Hedefler, Sorunlar Ve Öneriler. Ege Coğrafya Dergisi, 11(2000): 7-22.
• Kent, M., Gilbertson, D.D. & Hunt, C.O. (1997). Fieldwork in geog- raphy teaching: A critical review of the literature and approaches. Journal of Geography in Higher Education, 21(3), 313-332.
• Koçman, A. (1999). Cumhuriyet Döneminde Yükseköğretim Kurumla- rında Coğrafya Öğretimi ve Sorunları. Ege Coğrafya Dergisi, 10(1999):1-14. OSYM (2018).
• http://www.osym.gov.tr/TR,13263/2017-osys yuksekogretim-programlari-ve-kontenjanlari-kilavuzu.html 15.05.2018.
• Özgüç, N. & Tümertekin, E. (2000). Coğrafya: Geçmiş, Kavramlar, Coğraf- yacılar. Çantay Kitabevi, İstanbul.
• Özgür, E. M. (2018). Innovation trends in Turkish human geography: An Assessment from the perspective of agents of change. Interna- tional Journal of Geography and Geography Education, 38, 142-170.
• Özgür, E.M. & Yavan, N. (2013). Türk Coğrafyacılarının İç Hesaplaş- ması: Neden Başaramadık? Nasıl Başarabiliriz?. Beşeri Coğrafya Dergisi, 1 (1), 14-38.
• Öztürk, M. & Karabağ, S. (2013). Coğrafyada Paradigmalar. Journal of European Education, 3(1): 8-32.
• Somuncu, M. (2014). Coğrafya ve Çevrebilimi Üzerine. Bir Disiplinin İç Dünyası: Modern Türk Coğrafyası Üzerine Söyleşiler (Bekaroğlu, E., Özdemir, A.R., Ed.) içinde (s. 285-318), İdil Yayıncılık, İstan- bul.
• Şardağ, A. (2016). Türkiye’de coğrafya alanında turizm ile ilgili yapılan lisansüstü tezler üzerine bir içerik analizi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
• Tuysuz, S. & Yavan, N. (2012). Bölgesel Coğrafya Yaklaşımı ve Türk Coğrafyasındaki Etkileri Üzerine Kritik Bir Değerlendirme. TÜ- CAUM VII. Coğrafya Sempozyumu Bildiriler Kitabı, ss.390-405.
• Tümertekin, E. & Özgüç, N. (2013). Ekonomik Coğrafya: Küreselleşme ve Kalkınma. Çantay Kitabevi, İstanbul.
• Tümertekin, E. & Özgüç, N. (2016). Beşeri Coğrafya: İnsan, Kültür, Me- kan. Çantay Kitabevi, İstanbul. ULAKBİM (2018).
• http://cabim.ulakbim.gov.tr/bibliyometrik analiz/bibliyometrik-analiz-sikca-sorulan-sorular/ 13.04.2018.
• Yavan, N. (2005) SCI ve SSCI Bağlamında Türkiye’nin Coğrafya Bili- minde Uluslararası Yayın Performansının Karşılaştırmalı Analizi: 1945-2005, Coğrafi Bilimler Dergisi, 3, (1), 27-57.
• Yavan, N. (2012). Postgraduate geography education in Turkey. Internatio- nal perspectives on postgraduate education and training in geog- raphy (Yavan, N. & Kaya, İ. Ed.) içinde (s.111-157), Turkish Asso- ciation of Geographers Publications, Diyarbakır.
• Yazan, S. & Bekaroğlu, E. (2018). Türk Coğrafyacılığının Disipliner İlişkileri Üzerine Ampirik Bir Araştırma. Coğrafi Bilimler Dergisi, 16 (1), 37-6.
• YÖK (2018) Coğrafya Öğretmenliği Lisans Programı. Erişim: 27.06.2018. http://www.yok.gov.tr/documents/10279/41805112/Cografya_ Ogretmenligi_Lisans_Programi.pdf.