İlkokul Yöneticilerinin Dağıtılmış Liderlik Düzeyleri

Yıl 2018, Sayı: 16, 565 - 583, 01.10.2018

Necmi Gökyer Gülden Yılmaz

Öz

Bu araştırmanın amacı, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı devlet okullarından ilkokullarda görev yapan sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre, yöneticilerin dağıtılmış liderlik düzeylerini belirlemektir. Bu araştırma tarama modelindedir. Araştırmanın evrenini, 2017-2018 eğitim öğretim yılında, Elazığ Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı ilkokullarda görev yapan toplam 2200 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Örneklemini ise, basit tesadüfi örnekleme yolu ile belirlenen toplam 251 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Özkan ve Çakır 2017 tarafından geliştirilen “Dağıtılmış liderlik” adlı ölçek kullanılmıştır. Bağımsız gruplar için t-Testi, bazı değişkenler için görüşler arasında anlamlı bir farklılık olup olmadığını belirlemek için Tek Yönlü Varyans Analizi ANOVA yapılmıştır. Yöneticilerin dağıtılmış liderlik düzeyleri; formal yapı, amaç birliği, işbirliği ve güven, sorumluluk paylaşımı, teşvik ve girişim alt boyutlarında ve ölçeğin tamamında katılıyorum olarak saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Liderlik, dağıtılmış liderlik, yönetici, ilkokul, öğretmen.

Distributed Leadership Levels of Primary School Administrators

Öz

The purpose of this research is to determine the distributed leadership levels of managers according to the views of class teachers in state primary schools. This research is in the screening model. The universe of the research is composed of 2200 class teachers who are working in primary schools in Elazığ in the 2017-2018 academic year. The sample is composed of 251 class teachers determined by simple random sampling. "Distributed leadership" scale developed by Özkan and Çakır 2017 was used as a data collection tool in the research. t-Test for independent groups and one-way ANOVA was performed to determine whether there was a significant difference between opinions for some variables. The distributed leadership levels of managers are determined as “I agree” in the subdimensions of formal structure, purpose unity, cooperation and trust, responsibility sharing, incentive and initiative and in the full scale.

Anahtar Kelimeler

Leadership, distributed leadership, manager, primary school, teacher.

Kaynakça

• Arabacı, İ. B. , Karabatak, S. ve Polat, H. (2016). Ortaöğretim Okulu Yöneticilerinin Dağıtımcı Liderlik Rollerine İlişkin Öğretmen Algıları. Kastamonu Eğitim Dergisi. 24 (3), 1015-1032.
• Baloğlu, N. (2011). Dağıtımcı Liderlik: Okullarda dikkate alınması gereken bir liderlik yaklaşımı. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (3), 127-148.
• Büyüköztürk, Ş. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (4.Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Cemaloğlu, N. (2013). Liderlik. S. Özdemir, (Ed.), Eğitim Yönetiminde Kuram ve Uygulama (1. Baskı) içinde (131-183). Ankara: Pegem Akademi.
• Çağlar, A., Yakut, Ö., Karadağ, E. (2005). İlköğretim okulu müdürlerinin öğretmenler tarafından algılanan kişilik özellikleri ve liderlik davranışları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Ege Eğitim Dergisi, (6)1, 61-80.
• Ereş, F. ve Akyürek, M. İ. (2016). İlkokul Müdürlerinin Dağıtılmış Liderlik Davranışları ile Öğretmenlerin İş Doyumu Algıları Arasındaki İlişki Düzeyleri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi GEFAD, 36 (3): 427-449.
• Erkuş, R. (1997). İlköğretim okulları müdürlerinin liderlik davranışları (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Harris, A. (2005a). Distributed Leadership. In B. Davies (Ed.). The Essentials of School Leadership. (160–172) Thousand Oaks: Corwin Press/Paul Chapman Publishing.
• Hodgetts, R. M. (1997). Yönetim, teori, süreç ve uygulama (Çev. C. Çetin ve E. C. Mutlu). İstanbul: Der Yayınları.
• Hofstede, G. (1980). Culture’s consequences: International differences in work-relatedvalues. ThousandOaks, CA: Sage.
• Korkmaz, E., Gündüz, H. B. (2011). İlköğretim okulu yöneticilerinin dağıtımcı liderlik davranışlarını gösterme düzeyleri. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 1 (1), 123 – 153.
• Krill, L. T., & Careter, I. R. (1997). An exploration of the leadership practice anabling others to act: A case study. Journal of agricultural Education, 38 (4), 42-43.
• Pearce, C. L., & Manz, C. C. (2005). The New Silver Bullets of Leadership: The Importance of Self- and Shared Leadership Knowledge Work. Organizational Dynamics, 34, 130-140.
• Printy S. (2008) Distributed Leadership: A Quick Tour of Theory and Practice, Michigan Principal‘s Fellowship. Michigan Principals Fellowship Summer Institute.
• Sezgin,F. (2013). Okul yöneticisi ve Liderlik. S. Özdemir, (Ed.), Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi (2. Baskı) içinde (123-160). Ankara: Pegem Akademi.
• Spillane, J. P., Halverson, R. & Diamond, J. B. (2001). Investigating School Leadership Practice: A Distributed Perspective. Educational Researcher, Vol. 30, No. 3 (Apr., 2001), pp. 23-28.
• Stoner, J. A. F., & Wankel, C. (1986). Management (Third Edition). New Jersey: Prentice Hall International.
• Terrell, H. P. (2010). The Relationship of the Dimensions of Distributed Leadership in Elementary Schools of Urban Districts and Student Achievement. The Faculty of The Graduate School of Education and Human Development of The George Washington University in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Education.
• Üstündağ, M. (1975). Ticaret lisesi müdürlerinin okul yönetimindeki liderlik davranışları Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Doktora Tezi). Hacettepe
• Yılmaz, A. İ. (2013). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Paylaşılan Liderlik Davranışları (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.