Investigation of Malnutrition and Sarcopenia in Individuals Aged 65 and Over Receiving Both Nursing Home or Home Care Services

Yıl 2025, Sayı: 26, 551 - 561, 31.08.2025

Haydar Özpınar , Şevval Özşirin

https://doi.org/10.38079/igusabder.1673909

Öz

Aim: This study examines the physical activity levels, malnutrition, and sarcopenia status of elderly individuals receiving nursing home or home care services.
Method: The research was conducted in Manisa between November 2024 and February 2025 with a total of 180 elderly individuals aged 65 and over, 93 of whom were women and 87 men, all of whom were either receiving home care services or residing in a nursing home. Sociodemographic information was obtained through a structured questionnaire. Nutritional status was evaluated using the Mini Nutritional Assessment (MNA), while muscle strength was determined through a handgrip strength test. Additionally, a 24-hour dietary recall was collected during face-to-face interviews.
Results: Regarding income status, 29.9% of elderly individuals receiving home care had no income, whereas this rate was only 1.2% among those living in a nursing home. Regarding water consumption, it was observed that in both groups, the elderly consumed less than 2 liters per day, indicating inadequate fluid intake. As for physical activity levels, 39.2% of elderly individuals receiving home care and 44.6% of those in nursing homes reported walking for 30 minutes or more per day. When it comes to malnutrition, 38.1% of home care participants and 22.9% of nursing home residents were found to be at risk of malnutrition. Additionally, 6.2% of home care participants and 3.6% of those in the nursing home were classified as malnourished. Regarding sarcopenia, based on handgrip strength tests, 11.3% of home care participants and 22.9% of nursing home residents had low handgrip strength, indicating a potential risk of sarcopenia.
Conclusion: Elderly individuals who received care at home exhibited a higher rate of malnutrition compared to those residing in nursing homes. In contrast, the rate of low handgrip strength—indicating reduced muscle strength—was higher among nursing home residents than among elderly individuals receiving home care. As a result, both in home care and nursing home settings, it was determined in this study through sociodemographic surveys conducted via face-to-face interviews that the elderly individuals' water intake was below 2 liters, and their physical activity levels were insufficient. Therefore, it is essential to raise awareness among elderly individuals in both care settings about proper nutrition and regular physical activity.

Anahtar Kelimeler

Elderly , malnutrition , sarcopenia , water intake , physical activity

Huzurevinde ve Evde Bakım Desteği Alan 65 Yaş ve Üstü Bireylerin Malnütrisyon ve Sarkopeni Yönünden İncelenmesi

Öz

Amaç: Bu araştırmada huzurevinde ve evde bakım desteği alan yaşlı bireylerin fiziksel aktiviteleri, malnütrisyon ve sarkopeni yönünden incelenmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Araştırma, Kasım 2024 – Şubat 2025 tarihleri arasında Manisa’da huzurevinde kalan ve aynı zamanda evde bakım desteği alan 65 yaş ve üstü 93’ü kadın 87’si erkek olmak üzere 180 yaşlı birey üzerinde yürütülmüştür. Katılımcıların sosyodemografik özelliklerini belirlemek için anket formu, malnütrisyon durumlarını saptamak amacıyla Mini Nütrisyonel Değerlendirme Testi (MNA), kas gücünü ölçebilmek için el kavrama gücü testi uygulanmıştır. Ayrıca tüm yaşlı bireylerin 24 saatlik besin tüketim kaydı yüz yüze görüşülerek çıkarılmıştır.
Bulgular: Gelir durumları açısından, evde bakım alan yaşlı bireylerin gelirinin olmama durumu %29,9 iken, huzurevindekiler için bu oran %1,2 olarak bulunmuştur. Su tüketimi açısından, iki grubun da su tüketimlerinin 2 litrenin altında olduğu, yani yetersiz su tükettikleri görülmektedir. Fiziksel aktivite düzeyleri açısından, evde bakım alan yaşlı bireylerin %39,2’sinin, huzurevinde bakım alan yaşlı bireylerin %44,6'sının günde 30 dakika ve üstü yürüyüş yaptığı görülmektedir. Malnütrisyon durumları açısından, evde bakım alan katılımcıların %38,1'inin, huzurevinde bakım alan katılımcıların %22,9'unun malnütrisyon riski altında olduğu görülürken evde bakım alan katılımcıların %6,2'sinin, huzurevinde kalan katılımcıların %3,6'sının malnütrisyonlu olduğu saptanmıştır. Sarkopeni durumları, yani el kavrama gücü testi bakımından, evde bakım alan katılımcıların %11,3'ü, huzurevinde bakım alan katılımcıların ise %22,9'u zayıf el kavrama gücüne sahiptir.
Sonuç: Malnütrisyon görülme oranı evde bakımda huzurevine kıyasla daha yüksek bulunmuştur. El kavrama gücü ile yapılan incelemede ise huzurevinde evde bakıma kıyasla zayıf el kavrama gücü daha yüksek bulunmuştur. Sonuç olarak hem evde bakım hem de huzurevi ortamlarında, bu çalışmada yüz yüze görüşmelerle yapılan sosyodemografik anketler aracılığıyla, yaşlı bireylerin su tüketiminin 2 litrenin altında olduğu ve fiziksel aktivitelerinin yetersiz olduğu belirlenmiştir. Bu sebepten evde bakım alan ve huzurevinde yaşayan yaşlı bireylerin beslenme ve fiziksel aktivite açısından bilinçlendirilmesi gereklidir.

Anahtar Kelimeler

Yaşlı , malnütrisyon , sarkopeni , su tüketimi , fiziksel aktivite

Kaynakça

• 1. Kuzu A, Aydın C, Yıldız M, et al. Dünya sağlık örgütü Avrupa Bölgesinde yaşlanma ile ilgili seçilmiş bazı ölçütlerin değerlendirilmesi. STED. 2019;28(1):17-27.
• 2. Türkiye İstatistik Kurumu. Dünya Nüfus Günü, 2024. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Dunya-Nufus-Gunu-2024-12345. Türkiye İstatistik Kurumu. Published July 11, 2024. Accessed April 8, 2025.
• 3. Türkiye İstatistik Kurumu. Hizmetlere Erişim ve Ayrımcılık, 2024. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hizmetlere-Erisim-ve-Ayrimcilik-2024-57935 Published March 18, 2024. Accessed April 8, 2025.
• 4. De Luis D, Lopez Guzman A. Nutritional status of adult patients admitted to internal medicine departments in public hospitals in Castilla y Leon, Spain – A multi-center study. Eur J Intern Med. 2006;17:556-560. doi: 10.1016/j.ejim.2006.02.030.
• 5. Besora-Moreno M, Llauradó E, Tarro L, Solà R. Social and economic factors and malnutrition or the risk of malnutrition in the elderly: A systematic review and meta-analysis of observational studies. Nutrients. 2020;12(3):737. doi:10.3390/nu12030737.
• 6. Volkert D, Beck AM, Cederholm T, et al. Management of malnutrition in older patients–current approaches, evidence and open questions. J Clin Med. 2019;8(7):974.
• 7. Cederholm T, Barazzoni R, Austin P, et al. ESPEN guidelines on definitions and terminology of clinical nutrition. Clin Nutr. 2017;36(1):49-64.
• 8. Traub J, Bergheim I, Eibisberger M, Stadlbauer V. Sarcopenia and liver cirrhosis–comparison of the European Working Group on Sarcopenia criteria 2010 and 2019. Nutrients. 2020;12(2):547.
• 9. Senior HE, Henwood TR, Beller EM, Mitchell GK, Keogh JW. Prevalence and risk factors of sarcopenia among adults living in nursing homes. Maturitas. 2015;82(4):418-423.
• 10. Guigoz Y, Vellas B, Garry PJ. Assessing the nutritional status of the elderly: The mini nutritional assessment as part of the geriatric evaluation. Nutr Rev. 1996;54(1 Pt 2):S59-S65. doi: 10.1111/j.1753-4887.1996.tb03793.x.
• 11. Pekcan G. Beslenme Durumunun Saptanması. Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayınları; 2008.
• 12. Cruz-Jentoft AJ, Bahat G, Bauer J, et al. Sarcopenia: Revised European consensus on definition and diagnosis. Age Ageing. 2019;48(1):16-31. doi: 10.1093/ageing/afy169.
• 13. Soysal G. Türkiye’de Toplumsal Yaşlanma ve Çalışma Hayatı: Özellikler, Sorunlar ve Bir Uygulama [doctoral dissertation]. Bursa, Türkiye: Bursa Uludağ University; 2023.
• 14. Erdoğan Z. Huzurevinde Kalan Yaşlılarda Reikinin Ağrı, Yaşam Kalitesi ve Depresyon Üzerine Etkisi [master's thesis]. İstanbul, Türkiye: Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2013.
• 15. Altıparmak S. Huzurevinde yaşayan yaşlı bireylerin yaşam doyumu, sosyal destek düzeyleri ve etkileyen faktörler. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi. 2009;23(3):159-164.
• 16. Altay B, Avcı İA. Huzurevinde yaşayan yaşlılarda özbakım gücü ve yaşam doyumu arasındaki ilişki. Dicle Tıp Dergisi. 2009;36(4):275-282.
• 17. Uyar M, Eken K. Prevalence of malnutrition/ malnutrition risk and relevant factors among older adults. ESTUDAM Public Health J. 2021;6(3):200-208.
• 18. Muz G, Özdil K, Erdoğan G, Sezer F. Huzurevi ve evde kalan yaşlılarda su tüketimi ve ilişkili faktörlerin belirlenmesi. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi. 2017;74(Ek-1):143-150.
• 19. Çavak BY. Yaşlılık döneminde dehidratasyon riski ve yaşlılarda su tüketiminin önemi. Karya J Health Sci. 2022;3(1):35-39.
• 20. Ertuğ N. Hastaların su ve diğer sıvıları tüketme durumu. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2011;14(4):47-53.
• 21. Aksoydan E. Ankara’da kendi evinde ve huzurevinde yaşayan yaşlıların sağlık ve beslenme durumlarının saptanması. Türk Geriatri Dergisi. 2006;9(3):150-157.
• 22. Özmen T, Contarlı N. Yaşlılarda fiziksel aktivite ve egzersiz. Unika Sağlık Bilimleri Dergisi. 2023;3(1):452-459.
• 23. Eckstrom E, Neukam S, Kalin L, Wright J. Physical activity and healthy aging. Clin Geriatr Med. 2020;36(4):671-683. doi: 10.1016/j.cger.2020.06.009.
• 24. Çakıroğlu FP, Haklı G. Yaşlıların kardiyovasküler hastalıklara ilişkin beslenme bilgileri ve alışkanlıklarının incelenmesi. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi. 2009;2(2):89-104.
• 25. Yardımcı H, Özçelik AÖ, Sürücüoğlu MS. Yaşlılarda hipertansiyon durumu ve beslenme alışkanlıkları. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi. 2011;(1-2):15-27.
• 26. Dişli E, Samancıoğlu S. Geriatrik hastalarda malnütrisyon ve düşme riski arasındaki ilişki. Karya J Health Sci. 2018;3(1):24-29.
• 27. Türk Klinik Enteral Parenteral Nütrisyon Derneği (KEPAN). Yaşlılarda malnütrisyon ve nütrisyonel destek. KEPAN. https://www.kepan.org.tr. Accessed April 8, 2025.
• 28. Karaman D, Topal K, Aksoy H, Gereklioğlu Ç. Huzurevinde kalan yaşlılarda malnütrisyon, depresyon ve yaşam kalitesi üzerine etki eden faktörlerin belirlenmesi. Pamukkale Med J. 2019;12(3):545-553.
• 29. Bektaş Y, Başıbüyük GÖ, Çınar Z, Ay F, Alan A. Huzurevinde kalan yaşlılarda malnütrisyon sıklığı. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2017;3(2):339-348.
• 30. İncedal Irgat S, Kızıltan G. Yaşlı bireylerde kırılganlık ile malnütrisyon ilişkisi. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi - BÜSBİD. 2021;6.
• 31. Kefeli D. Zübeyde Hanım Huzurevinde Yaşayan Yaşlıların Malnütrisyon Düzeyleri, Beslenme Durumları ve Yaşam Kalitelerinin Belirlenmesi [master's thesis]. Ankara, Türkiye: Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2020.
• 32. Saeidlou SN, Merdol TK, Mikaili P, Bektaş Y. Assessment of the nutritional status and affecting factors of elderly people living at six nursing home in Urmia, Iran. Int J Acad Res. 2011;3(1).
• 33. Kaya PS, Şahin G. Samsun'da evinde ve huzurevinde kalan 65 yaş ve üzeri bireylerin beslenme durumlarının değerlendirilmesi. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2015;5(1):22-27.
• 34. Yalçın E, Rakıcıoğlu N. Yaşlılarda el kavrama gücünün sağlıkla ilişkisi. Beslenme ve Diyet Dergisi. 2018;46(1):77-83.
• 35. Zengin A. Huzurevinde Yaşayan Yaşlılarda Sarkopeni ve Mini Nütrisyonel Araştırma Tarama Testi ile Malnütrisyon Riskinin Belirlenmesi [master's thesis]. Gaziantep, Türkiye: Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beslenme ve Diyetetik Programı; 2019.
• 36. İncedal Irgat S. Yaşlı Bireylerde Kırılganlıkla Malnütrisyon, Sarkopeni, Duygu Durumu, Günlük Yaşam Aktivitesi ve Beslenme Durumunun İlişkisi [doctoral dissertation]. Ankara, Türkiye: Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2021.
• 37. Hoca M, Türker PF. Gazimağusa’da yaşayan yaşlı bireylerin beslenme alışkanlıkları, beslenme durumları ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi. Bes Diy Derg. 2018;45(1):44-52.