Anonim Ortaklık Genel Kurul Toplantılarında Gündeme Bağlılık İlkesi Çerçevesinde Yönetim Kurulu Üyesinin Azli

Year 2018, Volume: 76 Issue: 2, 503 - 528, 12.04.2018

Nuri Erdem

Abstract

Anonim ortaklıklarda yönetim kurulu üyelerini azletme yetkisi mutlak bir biçimde genel kurula ait olup azil kararı ancak genel kuru gündeminde bu yönde bir madde olması yahut haklı sebeplerin varlığında söz konusu olur (Türk Ticaret Kanunu “TTK” 364/1). Azlin geçerliliği bakımından, genel kurul gündeminde bu hususta azle ilişkin madde bulunması halinde herhangi bir sebep gösterilmesine ihtiyaç yoktur. Ancak bu durumda azledilen yönetim kurulu üyesinin haksız fesih dolayısıyla ortaklıktan tazminat hakkı saklıdır (TTK 364/2). Bir yönetim kurulu üyesinin azline ilişkin karar herhangi bir haklı gerekçe olmaksızın alınmış veya söz konusu azil uygun olmayan bir zamanda yapılmış olması durumunda, üyenin azil kararının ardından kalan görev süresi için tazminat hakkı söz konusu olabilir. Gündemde azle dair herhangi bir madde bulunmaması durumunda ise, haklı bir sebebi olmadan alınmış olması genel kurul kararının geçersizliğine neden olur. Genel kurulun azil kararları, ama sözleşmede aksi belirtilmedikçe, genel nisaplara (TTK 418) göre genel kurulda temsil edilen payların çoğunluğun oyuyla alınır.

Keywords

Anonim ortaklık, Yönetim kurulu, Azil, Haklı sebep, Tazminat

Dismissal of A Board of Directors Member In Joint Stock Companies In The Framework of General Assembly Agenda

Abstract

The general meeting has absolutely a specific authority to remove members of the board of directors according to general assembly agenda at the existence of just causes. (Turkish Commercial Code “TCC” 364/1) For validity of dismissal, in case of removal stated in general assembly agenda, the dismissal does not require any grounds. But in this situation, the compensation right of board member is reserved (TCC 364/2). A board member may have a right to claim damages for the remaining term of office following his/her dismissal, in case the dismissal is to be considered to have taken place on unjustified grounds or dismissal on an improper time. In case of dismissal according to just cause and any removal article in general meeting agenda, the absence of the grounds causes the invalidity of general meeting resolution. Resolutions of the general meeting for dismissal are by majority of the shares represented according to general quorum (TCC 418) unless the statutes otherwise provide. 

Keywords

Joint stock company, Board of directors, Dismissal, Just cause, Compensation

References

• Akdağ Güney, Necla: Anonim Şirketlerde Azledilen Yöneticilerin Tazminat Hakları, AÜHFD Yıl 2008, C.57, s. 1-34.
• Ansay, Tuğrul: Anonim Şirketler Hukuku. Ankara, 1975 Arslanlı, Halil: Anonim Şirketler II-III, Anonim Şirketlerin Organizasyonu ve Tahviller, İstanbul, 1960 Bahtiyar, Mehmet: Ortaklıklar Hukuku, İstanbul 2018.
• Bahtiyar, Mehmet/Hamamcıoğlu Esra: Anonim Ortaklık Genel Kurul Toplantıları, İstanbul 2014
• Böckli, Peter: Schweizer Aktienrecht, Zürich 1996 Bucher, Eugen: Schweizerisches Obligationenrecht, Allgemeiner Teil, Zürich 1988.
• Bürgi, Wolfhart F.: Die Aktiengesellschaft, Zürcher Kommentar Bd. V/5b 2, Art. 698-738, Zürich 1969
• Domaniç, Hayri: Anonim Şirketler Hukuku ve Uygulaması, TTK. Şerhi II, İstanbul 1988.
• Dubs, Dieter /Truffer, Roland: Kommentar zum schweizerischen Privatrecht, Obligationenrecht II, Art. 698-706b, Hrsg.: Honsell Heinrich, Vogt Nedim Peter und Watter Rolf, 2. A., Basel und Frankfurt am Main, 2002.
• Fikentscher, Wolfgang/Heinemann, Andreas: Schuldrecht, Berlin, 2006.
• Forstmoser, Peter/Meier-Hayoz Arthur/Nobel Peter: Schweizerisches Aktienrecht, Bern 1996
• Funk, Fritz: Kommentar Des Obligationenrechtes, Bd. II, Das Recht der Gesellschaften, Aarau 1951.
• Gauch, Peter: System der Beendigung von Dauervertragen, Freiburg, 1968
• Guhl, Theo/Merz, Hans/Kummer, Max: Das Schweizerische Obligationenrecht, Zürich, 1972
• Helvacı, Mehmet: Anonim Ortaklıkta Yönetim Kurulu Üyesinin Hukuki Sorumluluğu, İstanbul 2001. Hungerbühler, Iwo W.: Der Verwaltungsratspräsident, SSHW 217
• Diss. Zürich 2003. İmregün, Oğuz: Anonim Ortaklıklar, İstanbul, 1989
• İzmirli, Yadigar: Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulunun Organ Niteliğini Kaybetmesi ve Hukuki Sonuçları, Ankara, 2001
• Karaege, Özge: Anonim Şirketlerde Genel Kurulun Yönetim Kurulu Üyelerini Görevden Alma (Azil) Yetkisi (TTK m. 364); Ankara Barosu Dergisi 2014/1, s. 70-110.
• Kendigelen, Abuzer: Türk Ticaret Kanunu Değişiklikler, Yenilikler ve İlk Tespitler, İstanbul, 2016.
• Kırca, İsmail/Şehirali Çelik, Feyzan Hayal/Manavgat, Çağlar: Anonim Şirketler Hukuku C I, Ankara, 2013
• Kolb, Alfred: Die rechtliche Stellung der Mitglieder der Verwaltung, Zürich 1934 Krneta Georg: Praxiskommentar Verwaltungsrat, Bern 2001, Art. 726 N. 2276.
• Mimaroğlu, Sait Kemal: Anonim Şirketlerde İdare Meclisi Azalarının Hukuki Mesuliyeti, Ankara 1967
• Moroğlu, Erdoğan: 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Değerlendirme ve Öneriler, İstanbul, 2016.
• Moroğlu, Erdoğan: Türk Ticaret Kanunu’na Göre Anonim Ortaklıkta Genel Kurul Kararlarının Hükümsüzlüğü, İstanbul, 2017 (Hükümsüzlük).
• Oetker, Hartmut: Das Dauerschuldverhältnis und seine Beendigung: Bestandsaufnahme und kritische Würdigung einer tradierten Figur der Schuldrechtsdogmatik, Tübingen, 1994.
• Oğuzman, Kemal: Türk Borçlar Kanununa ve İş Mevzuatına Göre Hizmet (İş) Akdinin Feshi, İstanbul, s. 1955.
• Oser Hugo/Schönenberger Wilhelm: Kommentar zum Schweizerischen Zivilgesetzbuch V.Band: Das Obligationenrecht 2. Teil (Halbband): Art.184-418, Zurich 1936
• Plüss, Adrian: Die Rechtsstellung des Verwaltungsratsmitgliedes, Zürich, 130, Zürich 1990
• Poroy Reha/Çamoğlu, Ersin/Tekinalp Ünal: Ortaklıklar Hukuku I, İstanbul, 2014. Pulaşlı, Hasan: Şirketler Hukuku Şerhi, C. II, Ankara, 2018.
• Rehbinder, Manfred: Berner Kommentar, Art 319-330b OR, Der Arbeitsvertrag: Der Einzelarbeitsvertrag, Bern 2010
• Sarı, Suat: Vekâlet Sözleşmesinin Tek Taraflı Olarak Sona Erdirilmesi, İstanbul 2004 Schucany, Emil: Kommentar zum schweizerischen Aktienrecht, Zürich 1960.
• Seçer, Öz : “Vekâlet Sözleşmesinin Vekâlete Özgü Sebeplerle Sona Ermesi”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Özel Sayı Cilt:2 Yıl 2015, s. 877-944.
• Şener, Oruç Hami: Ortaklıklar Hukuku, Ankara, 2017. Tanner, Brigette: Zürcher Kommentar zum Obligationenrecht: Die Generalversammlung: Teilband V 5 b: Kommentierung von Art. 698 - 706b OR. Zürich, 2003.
• Tekinalp, Ünal: Sermaye Ortaklıklarının Yeni Hukuku, İstanbul, 2015.
• Teoman, Ömer: “Anonim Ortaklıkta Yönetim Kurulu Üyelerinin Seçim ve Azillerinin Gündeme Bağlılık İlkesi ile İlişkisi, –Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin Bir Kararı Nedeniyle-”, Otuz Yıl Ticaret Hukuku – Tüm Makalelerim – C. I 1971-1982, İstanbul 2000, s. 485, s. 521-536.
• Teoman, Ömer: Anonim Ortaklıkta Pay Sahibinin Oy Hakkından Yoksunluğu, İstanbul 1983 (Oydan Yoksunluk).
• Türk, Hikmet Sami: “Anonim Ortaklık Genel Kurul Toplantılarında Gündeme Bağlılık İlkesi ve Yönetim Kurulu Üyelerinin Azil veya Seçimi”, Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumu, I, Ankara, 1984.
• Ulusoy, Yılmaz: Mukayeseli Sermaye Şirketleri, Ankara, 1974
• von Büren, Roland: Schweizerisches Privatrecht, Bd. VIII/6, Der Konzern, Basel 1997
• von Steiger, Fritz: Das Recht der Schweizerischen Aktiengesellschaft, Zürich 1966
• Watter, Rolf: Kommentar zum schweizerischen Privatrecht, Obligationenrecht II, Art. 716-731a, Hrsg. Heinrich Honsell, Nedim Peter Vogt und Rolf Watter, Basel - Frankfurt am Main, 1994.