Employee’s Use of Social Media as a Reason for Termination by Employer

Yıl 2022, Cilt: 80 Sayı: 4, 1223 - 1266, 31.12.2022

Nilgün Dinçer Araz

Öz

When a Roman citizen not under the control of anyone died, that person’s heirs would possess the estate. The heir(s) continued the personality and worship previously done by the legator in the early times. Another critical consequence of carrying out the inheritance qualification in Roman law was the responsibility to the estate’s creditors. The subject of this research relates to who was able to obtain inheritance as an heir under Roman law, since the inheritance of the estate has very important consequences. After a person who is qualified to be a legator died, certain persons appointed by them, or certain persons designated by law if they died without making a will, were eligible to become heirs. In order to be able to qualify as inheritor, although it was necessary to be called into the inheritance through or without a will, by law, it was also required to accept the inheritance for extraneous heirs (extranei heredes). Extraneous heirs, were heirs who were not members of the household or familia. In addition to these, it was necessary to have a license to be an heir to carry the qualification of inheritor. However, in order for the inheritance to be acquired through a will, and therefore the quality of inheritance to be obtained, the conditions set out in the lex Iulia et Papia extracted by Emperor Augustus were also to be met. In contrast, deprivation of inheritance would not have caused the loss of the right to inherit, but only meant confiscation of the acquired inheritance by the state.

Anahtar Kelimeler

Roman Inheritance Law, Inheritance License, Ability to Obtain an Inheritance, Deprivation of Inheritance

Roma Hukukunda Mirasçılık Vasfının Şartları

Öz

Hiç kimsenin hakimiyeti altında olmayan bir roma vatandaşı öldüğünde, bu kimsenin mirasçıları terekeye sahip olurdu. Tereke, intikal edebilen bütün hak ve borçlardan oluşmaktaydı. Hatta mirasçı(lar) ilk zamanlarda, mirasbırakanın şahsiyetini ve dini geleneklerini de devam ettirirdi. Roma hukukunda mirasçılık vasfı taşımanın en önemli sonuçlarından bir diğerini de, tereke alacaklılarına karşı sorumluluk oluştururdu. Zira mirasın kabulüyle birlikte mirasçının kendi malvarlığıyla mirasbırakanın malvarlığı birbirine karışırdı ve mirasçı, tereke alacaklılarına karşı bütün malvarlığıyla sorumlu olurdu. Terekenin mirasçısız kalması çok önemli sonuçlar doğurduğu için mirasçı sıfatıyla mirası kimlerin elde edebileceği bu araştırmanın konusunu oluşturmaktadır. Roma’da sadece hak ehliyetine sahip olmak mirasçılık vasfını da beraberinde getirmezdi. Bir kimsenin mirasçı vasfına sahip olabilmesi için belli şartların da gerçekleşmiş olması gerekirdi. Mirasçı atamaya ehliyetli bir kimse öldükten sonra, vasiyetnamesinde mirasçı olarak atadığı kimse(ler); vasiyetname yapmadan öldüğü takdirde de kanunun belirlediği belirli bazı kimseler mirasçı olmaya hak kazanırlardı. Zira Roma hukukuna göre, hiç kimse kısmen mirasçı naspederek, kısmen de etmeyerek ölemezdi. Mirasçı vasfını elde edebilmek için vasiyetname aracılığıyla veya vasiyetname olmadığı takdirde kanunen mirasa çağrılmak gerekse de aile dışı mirasçılar için ayrıca mirasın kabul edilmesi de gerekirdi. Aile dışı mirasçılar, hane halkı veya aile üyesi olmayan mirasçılardı. Bunlara ek olarak, bir kimsenin mirasçı vasfını taşıyabilmesi için mirasçı olabilme ehliyetine de sahip olması gerekirdi. Ancak vasiyetname aracılığıyla mirasın kazanılabilmesi dolayısıyla da mirasçı vasfının elde edilebilmesi için İmparator Augustus tarafından çıkarılan lex Iulia et Papia’da belirlenen koşulların da sağlanmış olması gerekirdi. Bu kanunlarla belirlenen şartlara sahip kimseler, mirası “ mirasçı olabilirdi. Buna karşılık mirastan yoksunluk, mirasçı vasfının kaybına neden olmayıp sadece kazanılan mirasa devlet tarafından el konulmasına yol açardı.

Anahtar Kelimeler

Roma Miras Hukuku, Mirasçılık Ehliyeti, Mirası Kazanabilme Yeteneği, Mirastan Yoksunluk, Roman Inheritance Law, Inheritance License, Ability to Obtain an Inheritance, Deprivation of Inheritance

Kaynakça

• Aksaray Erkman B, ‘Roma Hukukunda Devletin Mirasçılığı’ (2021) 12(1) İnÜHFD 182-192. google scholar
• Apathy P, Klingenberg G ve Pennitz M, Einführung in das Römische Recht (5. Aufl, Böhlau 2012). google scholar
• Avenarius M, Der pseudo-ulpianische liber singularis regularum. Entstehung, Eigenart und Überlieferung einer hochklassischen Juristenschrift. Analyse, Neuedition und deutsche Übersetzung (1. Aufl, Wallstein 2005). google scholar
• Ayiter K, Roma Hukuku Dersleri, Aile Hukuku (2. Bası, Ankara Üniversitesi 1963). google scholar
• Babusiaux U, Wege zur Rechtsgeschichte: Römisches Erbrecht (1. Aufl, Böhlau 2015). google scholar
• Behrends O, Knütel R, Kupisch B, Seiler HH: Corpus Iuris Civilis, Text und Übersertzung II Digesten 1-10 (C.F. Müller 1995); III Digesten 11-20 (C.F. Müller 1999); IV Digesten 21-27 (C.F. Müller 2005); V Digesten 28-34 (C.F. Müller 2012). google scholar
• Berger A, Encyclopedic Dictionary of Roman Law (The American Philosophical Society 1953). google scholar
• Berki Ş, ‘Roma Miras Hukuku’ (1953) 10(1) AÜHFD 542-576. google scholar
• Di Marzo S (Çev: Umur Z), Roma Hukuku (2. Bası, İstanbul Üniversitesi 1959). google scholar
• Erdoğmuş B, Hukukta Latince Teknik Terimler Özlü Sözler (2. Bası, İstanbul Bilgi Üniversitesi 2008). google scholar
• Gaudemet J (Çev: Tahiroğlu B), ‘Roma İmparatorluğunda Kadının Hukuki Durumu’ (1972) 6(9) MHAD 205-230. google scholar
• Gönenç Fİ, ‘Roma Hukukundan Günümüze Hukuki Faraziyeler’ (2008) 12(1-2) EÜHFD 137-155. google scholar
• Gönenç Fİ, Roma Hukukunda Kadın (1. Bası, On İki Levha 2010). google scholar
• Günal N, ‘Roma Miras Hukuku’na Genel Bir Bakış ve Vasiyet Yolu ile Miras’ (1995) 44(1) AÜHFD 425-442. google scholar
• Güneş Ceylan S, Roma Hukukundan Günümüze Velayet-Vesayet Hukuku (1. Bası, Yetkin 2004). google scholar
• Güneş Ceylan S, Roma Hukukunda Evlenme (Matrimonium) (1. Bası, Yetkin 2010). google scholar
• Günveren GB, ‘Roma Hukukunda Statuliber’ (2016) 22(3) MÜHFHAD 1241-1256. google scholar
• Günveren GB, ‘Ius Civile’nin Tanıdığı Azat Etme Muameleleri ve Özel Hukuk Bakımından Sonuçları’ (2018) 76(2) İÜHFM 529-557. google scholar
• Günveren GB, Roma Hukukunda Evlat Edinme (Adoptio) ve Türk Hukukuna Etkileri (1. Bası, On İki Levha 2020). google scholar
• Honig R (Çev: Talip Ş), Roma Hukuku (2. Bası, İstanbul Üniversitesi 1938). google scholar
• İpek N, ‘Roma Hukukunda Hısımlık’ (2015) 21(1) MÜHF-HAD 167-203. (n51) google scholar
• Jörs P, Kunkel W ve Wenger L (neu bearb. von Honsell H, Mayer-Maly T ve Selb W), Römisches Recht (4. Aufl, Springer 1987). google scholar
• Kabaağaç S ve Alova E, Latince Türkçe Sözlük (1. Bası, Sosyal 1995). google scholar
• Karadeniz Ö, ‘Roma Hukukunda ‘Peculium’ Müessesesi’ (1968) 25(3-4) AÜHFD 179-194. google scholar
• Karadeniz Çelebican Ö, Roma Hukuku, Tarihi Giriş-Kaynaklar-Genel Kavramlar-Kişiler Hukuku-Hakların Korunması (13. Bası, Yetkin 2008). google scholar
• Kaser M, Das römische Privatrecht, das altrömische, das vorklassische und klassische Recht, erster Abschnitt (2. Aufl, C. H. Beck 1971). google scholar
• Kaser M, Das römische Privatrecht, Die nachklassischen Entwicklungen, zweiter Abschnitt (2. Aufl, C.H. Beck 1975). google scholar
• Kaser M, Knütel R ve Lohsse S, Römisches Privatrecht (21. Aufl, C. H. Beck 2017). google scholar
• Kayak S, Roma Hukukunda İkame (Substitutio) ve Türk Hukuku Üzerindeki Etkisi (1. Bası, Filiz 2019). google scholar
• Kayak S, ‘Roma Hukukunda Vasiyetname Şekilleri’ (2021) 27(1) MÜHF-HAD 543-565. google scholar
• Kienast D, Römische Kaisertabelle, Grundzüge einer römischen Kaiserchronologie (2. Aufl, Wissenschaftliche Buchgesellschaft 1996). google scholar
• Koschaker P ve Ayiter K, Modern Özel Hukuka Giriş Olarak Roma Özel Hukukunun Ana Hatları (Yeni Bası, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Döner Sermaye İşletmesi Yayınları 1993). google scholar
• Küçük E, Roma Hukukunda Augustus Zamanına Kadar Derneklerin Hukuki Durumu (1. Bası, Yetkin 2006). google scholar
• Küçükgüngör E, ‘Roma ve Türk Hukukunda Muayyen Mal Vasiyeti’ (1996) 45(1) AÜHFD 505531. google scholar
• Küçükgüngör E, Roma Hukukunda Vasiyet (Testamentum) (1. Bası, Yetkin 2007). google scholar
• Manthe U, Gaius Institutiones, Institutionen des Gaius (Wissenschaftliche Buchgesellschaft 2004). google scholar
• Manthe U, Geschichte des römischen Rechts (4. Aufl, C. H. Beck 2011). google scholar
• Mındız E, Roma Hukukunda Ölüme Bağlı Bağışlama (Donatio Mortis Causa) (2. Bası, Der Yayınları 2018). google scholar
• Oğuzoğlu HC, Roma Hukuku (1. Bası, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi 1959). google scholar
• Sayın BY, Roma’da Köle ve Hukuku (1. Bası, On İki Levha 2020). google scholar
• Schwind F, Römisches Recht I, Geschichte, Rechtsgang, System des Privatrechtes (1. Aufl, Springer 1950). google scholar
• Tahan Orhan D, Roma Hukukunda Manus Kurumu (1. Bası, On İki Levha 2018). google scholar
• Tamer Güven D, ‘Roma Hukukunda Kadının Mirasçılığı’ (1999) 57(1-2) İÜHFM 225-240. google scholar
• Tamer D, Augustus Çağında Cinsel Suçlar ve Lex Iulia De Adulteriis Coercendis (1. Bası, Homer 2007). google scholar
• Türkoğlu Özdemir G, ‘Roma Hukukunda Actio De Peculio’ (2005) 7(2) DEÜHFD 103-136. google scholar
• Türkoğlu Özdemir G, Roma Hukukunda Infamia (Şerefsizlik) (1. Bası, Seçkin 2008). google scholar
• Türkoğlu HG, Roma Hukukunda Suç ve Ceza (2. Bası, Seçkin 2017). google scholar
• Umur Z, ‘Roma Miras Hukuku’nun Ana Hatları’, (1965) 31(1-4) İÜHFM 159-195. google scholar
• Umur Z, Roma Hukuku, Tarihi Giriş-Kaynaklar-Umumi Mefhumlar-Hakların Himayesi (Fakülteler Matbaası 1974). google scholar
• Umur Z, Roma Hukuku Lügatı (Fakülteler Matbaası 1975). google scholar
• Umur Z, Roma Hukuku Ders Notları, Usul Hukuku, Borçlar Hukuku, Eşya Hukuku, Miras Hukuku (3. Bası, Beta 1999). google scholar