Sağlık Hizmetleri Çalışanlarının İletişim Becerileri ve İşe Bağlılık Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2023, , 22 - 35, 31.10.2023

Gülkız Kayret Umut Denizli

https://doi.org/10.55775/ijemi.1362654

Öz

Bu araştırmanın temel amacı sağlık hizmetleri çalışanlarının iletişim becerileri ile işe bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu doğrultuda araştırma örneklemi olarak Gümüşhane ili ve ilçelerinde faaliyet gösteren devlet hastaneleri uygulama alanı olarak belirlenmiştir. Araştırma, 426 sağlık hizmetleri çalışanının (doktor, hemşire/ebe, idari personel, üst idari kadro, teknisyen/tekniker ve diğer) katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Nicel araştırma yöntemlerinin uygulandığı araştırmada veri toplama aracı olarak anket yöntemi tercih edilmiş ve hazırlanan anketlerin çevrim içi olarak doldurulması sağlanmıştır. Katılımcılara, içerisinde demografik bilgi formu, Kişilerarası İletişim Yetkinliği Envanteri ve Utrecht İşe Bağlılık Ölçeği’nin yer aldığı anketler uygulanmıştır. Toplanan veriler; güvenirlik, doğrulayıcı faktör ve korelasyon analizleri ile gruplar arası karşılaştırmalarda Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis H ve post-hoc Tukey, normallik testleri ve uyum indeksleri aracılığıyla analiz edilmiştir. Veri analizinde SPSS 23,0 ve Jamovi 2,3 paket programlarından yararlanılmıştır. Araştırma neticesinde, sağlık hizmetleri çalışanlarının iletişim becerileri ile işe bağlılık düzeyleri ve alt boyutları arasında pozitif yönde ve istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuçtan hareketle, sağlık hizmetleri çalışanlarının iletişim becerileri aracılığıyla işe bağlılıklarının da arttırılabilmesi için uygun çalışma ortamlarının oluşturulması önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

İletişim becerileri, İşe bağlılık, Sağlık hizmetleri çalışanları

A Research on Communication Skills and Work Engagement Levels of Healthcare Workers

Öz

This research aims to examine the relationship between communication skills and work engagement levels of healthcare workers and contribute to the literature through the results obtained from the relevant sample. State hospitals in Gümüşhane province and its districts were determined as the field of application for the research. The research was conducted with 426 healthcare workers (doctors, nurses/midwives, administrative personnel, senior administrative staff, technicians, and others). In the study, quantitative research methods were applied, and the survey method was preferred as the data collection tool, and the surveys were filled out online. The participants were administered surveys with a demographic information form, an Interpersonal Communication Competence Inventory, and the Utrecht Work Engagement Scale. The collected data were analysed using reliability, confirmatory factor, correlation analysis, Levene test for homogeneity of variances, Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis H, post-hoc Tukey (for inter-group comparisons), normality tests and fit indices. SPSS 23.0 and Jamovi 2.3 software packages were used for data analysis. According to the findings, it was concluded that there were positive and statistically significant relationships between the communication skills and work engagement levels and the sub-dimensions of healthcare workers. The results show that creating decent work environments to enhance the communication skills of healthcare workers is crucial for affecting their job commitment.

Anahtar Kelimeler

Communication skills, Work engagement, Health care workers

Kaynakça

• Akan, B. B. (2022). Duygusal zekânın kendini ifade etme iletişim becerisine etkisi: Ön lisans öğrencileri üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 13(34), 454-472.
• Antalyalı, L. Ö. ve Alparslan, M. A. (2022). Jamovi uygulamalı istatistik analizleri. Nobel Yayıncılık.
• Attridge, M. (2009). Measuring and managing employee work engagement: A review of the research and business literature. Journal of Workplace Behavioral Health, 24(4), 383-398.
• Bakker, A. B. (2011). An evidence-based model of work engagement. Current Directions in Psychological Science, 20(4), 265-269.
• Bakker, A. B., & Demerouti, E. (2008). Towards a model of work engagement. Career Development International, 13(3), 209-223.
• Bakker, A. B., & Schaufeli, W. B. (2008). Positive organizational behavior: Engaged employees in flourishing organizations. Journal of Organizational Behavior, 29(2), 147-154.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 32, 470-483.
• Carson, K. D., Carson, P. P., & Bedeian, A. G. (1995). Development and construct validation of a career entrenchment measure. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 68(4), 301-320.
• Çağırcı, S. ve Yeğenoğlu, S. (2007). Genel iletişim bilgileri perspektifinden hasta-eczacı iletişimi. Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi, 36(1), 31-46.
• Çalışkan, S. (2014). Pozitif örgütsel davranış değişkenleri ile yeni araştırma modelleri geliştirme arayışları: Pozitif örgütsel davranış değişkenlerinin işe adanmışlık, tükenmişlik ve sinizm üzerine etkileri ve bu etkileşimde örgütsel adalet algısının aracılık rolü üzerine. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(3), 363-382.
• Çağlar, İ. ve Kılıç, S. (2006). Genel iletişim. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Çıkrıkçı, Ö. ve Çinpolat, E. (2021). Kişilerarası i̇letişim yetkinliği envanteri’nin (Ki̇ye) Türkçe’ye uyarlanması. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), 757-775.
• Cüceloğlu, D. (1992). İnsan ve davranışı. Remzi Kitabevi.
• Demir, C., & Öztürk, U. C. (2013). Örgüt kültürünün örgütsel bağlılık üzerine etkisi ve bir uygulama. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26(1), 17-41.
• Dökmen, Ü. (2003). İletişim çatışmalar ve empati. Sistem Yayınları.
• Erkorkmaz, U., Etikan, İ., Demir, O. ve Özdamar, K. (2013). Doğrulayıcı faktör analizi ve uyum indeksleri. Türkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, 33(1), 210-223.
• Eryılmaz, A. ve Doğan, T. (2012). İş yaşamında öznel iyi oluş: Utrecht işe bağlılık ölçeğinin psikometrik niteliklerinin incelenmesi. Klinik Psikiyatri Dergisi, 15(1), 49-55.
• Fidaner, C. (1993, Kasım). Sağlık hizmetlerinde kalite ve maliyet sorunu. Kalite, Maliyet ve Hemşirelik Sempozyumu Bildiri Kitabı içinde, (ss. 50-56).
• Gezgin, S. ve İralı, A. E. (2017). Gelişen teknoloji değişen mekan. Eğitim Yayınevi.
• Göktepe, A. K. (2016). Tükenmişlik sendromu. Metis Yayınları.
• Güngör, N. ve Eser, E. (2004). Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde yatan yetişkin hastaların sosyodemografik özelliklerinin, sağlık hizmetlerinden memnuniyetlerinin ve yaşam kalitelerinin incelenmesi. Modern Hastane Yönetimi, 8(1), 44-53.
• González-Romá, V, Schaufeli, W. B, Bakker, A. B., & Lloret, S. (2006). Burnout and work engagement: Independent factors or opposite poles? Journal of Vocational Behavior, 68(1), 165-174.
• Gupta, N., & Sharma, V. (2016). Exploring employee engagement, a way to better business performance. Global Business Review, 17(3_suppl), 45S-63S.
• Harter, J. K., Schmidt, F. L., & Hayes, T. L. (2002). Business-unit-level relationship between employee satisfaction, employee engagement, and business outcomes: A meta-analysis. Journal of Applied Psychology, 87(2), 268-279.
• Huang, Y. C., & Lin, S. H. (2018). An inventory for assessing interpersonal communication competence of college students. British Journal of Guidance & Counselling, 46(4), 385-401.
• Işık, M. (2013). Genel ve teknik iletişim. Eğitim Yayınevi.
• Işık, T. (2019). Sağlık iletişiminde dijital iletişim kanallarının kullanımı: Sektör aktörlerinden Acıbadem Hastanesi’nin dijital iletişim kanalı ve sosyal medya hesaplarının incelenmesi. Elektronik Cumhuriyet İletişim Dergisi, 1(2), 147-162.
• Kavuncubaşı, Ş. ve Yıldırım, S. (2000). Hastane ve sağlık kurumları yönetimi. Siyasal Kitabevi.
• Ker, M. (1998). İletişim becerisini geliştirmek. Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 11(11), 69-82.
• Kesici, Ş. (2003). İş Motivasyonu, Endüstri ve Örgüt Psikolojisi. Eğitim Yayınevi.
• Kırmızı, H. (2003). Genel ve teknik iletişim. Dilara Yayınevi.
• Köşgeroğlu, N. (1994). Hemşirelikte hümanistik yaklaşımın önemi. Türk Hemşireler Dergisi, 44(5-6), 3-6.
• Nazik, M.H. ve Beyazıt, A. (1981). İnsan ilişkileri ve iletişim. Ya-Pa Yayınları.
• Okay, A. (2002). Kurum Kimliği. Mediacat.
• Özcan, H. (2012). Hemşirelerin empatik eğilim ve empatik becerileri: Gümüşhane örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(2), 60-68.
• Özdevecioğlu, M. ve Aktaş, A. G. A. (2007). Kariyer bağlılığı, mesleki bağlılık ve örgütsel bağlılığın yaşam tatmini üzerindeki etkisi: İş-aile çatışmasının rolü. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28(1), 1-20.
• Peşkircioğlu, N. (1994). Sağlık hizmetlerinde kalite. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 1(1), 53-63.
• Şahin, Z. A. ve Özdemir, F. K. (2015). Hemşirelerin iletişim ve empati beceri düzeylerinin belirlenmesi. Jaren/Hemşirelik Akademik Araştırma Dergisi, 1(1), 1-7.
• Saks, A. M. (2006). Antecedents and consequences of employee engagement. Journal of Managerial Psychology, 21(7), 600-619.
• Saruhan, Ş. C. ve Özdemirci, A. (2013). Bilim, felsefe ve metodoloji. Beta Yayınları.
• Schaufeli, W.B, Salanova, M, Gonzalez-Roma, V., & Bakker, A.B. (2002). The measurement of engagement and burnout: A two sample confirmatory factor analytic approach. Journal of Happiness Studies, 3, 71–92.
• Schiavo, R. (2013). Health communication: From theory to practice. John Wiley & Sons.
• Schlesinger, J. S. (1978). Nonverbal communication: Information and application for counselors. The Personnel and Guidance Journal, 57(4), 183-187.
• Seçinti, G. (1994). Sağlık meslek lisesi için kişilerarası ilişkiler. Songür Yayıncılık.
• Sezgin, D. (2011). Tıbbileştirilen yaşam bireyselleştirilen sağlık. Ayrıntı Yayınları.
• Sundaram, D. S., & Webster, C. (2000). The role of nonverbal communication in service encounters. The Journal of Services Marketing, 14(5), 378-391.
• Tabachnick, B. G, Fidell, L. S., & Ullman, J. B. (2013). Using multivariate statistics. Pearson Publication.
• Tabak, R. ve Sonmaz, S. (2009). Sağlık hizmetlerinde iletişim. Okul Yayıncılık.
• Tengilimoğlu, D. ve Kılıç, M. (2004). Hastanelerde halkla ilişkiler. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(2), 175-197.
• Thompson, G. (1976). İnsanın özü. Payel Yayınları.
• Turgut, T. (2011). Çalışmaya tutkunluk: İş yükü, esnek çalışma saatleri, yönetici desteği ve iş-aile çatışması ile ilişkileri. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25(3-4), 155-179.
• Tutar, H. ve Yılmaz, M. K. (2005). Genel iletişim kavramları ve modelleri. Seçkin Yayıncılık.
• Ural, A. ve Kılıç, İ. (2011). Bilimsel araştırma süreci ve Spss ile veri analizi. Detay Yayıncılık.
• Vural, Z. B. (2003). Kurum kültürü ve örgütsel iletişim. İletişim Yayınları.
• Wollard, K. K., & Shuck, B. (2011). Antecedents to employee engagement: A structured review of the literature. Advances in Developing Human Resources, 13(4), 429-446.
• Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: Keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46, 74-85.
• Zorlu, Ö. İşe bağlılık. (2016). Örgütlerde davranışın aydınlık ve karanlık yüzü, Kanten, P., & Kanten, S. (Ed) içinde (ss. 199-221). Nobel Yayıncılık.