KUHN’U ANLAŞILIR KILMAK: BİLİMİN İLERLEME TARZI HAKKINDA DAHA ÖNCE ELE ALINANLARDAN FARKLI BİR SIRALAMAYA ULAŞMAK MÜMKÜN MÜ

Year 2020, Volume: 4 Issue: Özel Sayı 1, 199 - 209, 13.11.2020

Ekin Akdeniz

Abstract

Bu çalışmanın amacı, bilimin ilerleme tarzı hakkında daha önce ele alınanlardan farklı bir sıralama sunmaktır. Ulaşılan bu farklı sıralama ile Kuhn’un anlaşılır kılınması mümkün olabilmektedir. Bu amaç doğrultusunda, Kuhn’un “Bilimsel Devrimlerin Yapısı (The Structure of Scientific Revolutions)” adlı eseri başta olmak üzere çeşitli eserler referans alınmaktadır. Tüm bu eserler referans alınırken, bu eserlerde bilimin ilerleme tarzının ele alındığı, fakat farklı sıralamaların yer aldığı görülmektedir. Dolayısıyla, bu çalışmada Kuhn başta olmak üzere çeşitli eserler incelenerek bilimin ilerleme tarzı hakkında beş aşamalı bir sıralama ortaya konmaktadır. Literatür çerçevesinde ortaya konulan bu katkı, bilimin ilerleme tarzı hakkında daha önce ele alınan sıralamalardan farklı bir sıralamanın ortaya konması şeklinde de ifade edilebilmektedir. Sıralamaya ilişkin aşamalar, olağan bilim öncesi dönem (paradigma öncesi), olağan bilim dönemi (paradigma ve bilmece), bunalım dönemi (bilimsel kuramların ortaya çıkması), bilimsel devrim dönemi (olağanüstü araştırma ve olağanüstü bilim), bilimsel devrim sonrası dönem (yeni paradigma ve yeni olağan bilim) olarak ayrı ayrı ve detaylı bir şekilde incelenmektedir.

Keywords

Kuhn, Bilim, Bilimsel Devrimlerin Yapısı

References

• Andersen, H., Barker, P., Chen, X. (2006). The Cognitive Structure of Scientific Revolutions, Cambridge University Press, Cambridge.
• Chalmers, A. (1994). Bilim Dedikleri: Bilimin Doğası, Statüsü ve Yöntemleri Üzerine Bir Değerlendirme, Çeviren: Hüsamettin Arslan, Vadi Yayınları, Ankara.
• Erdoğan, E. (2008). “Bilimde Yaşanan Paradigma Değişiminin Bilimdışı Alanlara Etkisi”, 38. ICANAS (Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi), Felsefe Bildirileri, 10-15 Eylül 2007, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Ankara.
• Keat, R. ve Urry, J. (1994). Bilim Olarak Sosyal Teori, Çeviren: N. Çelebi, 1.Baskı, İmge Kitabevi, Ankara.
• Kuhn, T. S. (1970). The Structure of Scientific Revolutions, Foundations of the Unity of Science, Vol. II, The University of Chicago Press, Chicago.
• Kuhn, T. S. (2007). Kopernik Devrimi: Batı Düşüncesinin Gelişiminde Gezegen Astronomisi, Çevirenler: H. Turan, D. Bayrak, S. K. Çelik, İmge Kitabevi Yayınları, Ankara.
• Kuhn, T. S. (2008). Bilimsel Devrimlerin Yapısı, Çeviren: N. Kuyaş, 8. Baskı, Kırmızı Yayınları, İstanbul.
• Kuyaş, N. (2008). “Çevirmenin Sunuşu”, Bilimsel Devrimlerin Yapısı, T. S. Kuhn, 8. Baskı, Kırmızı Yayınları, İstanbul.
• Saruhan, Ş. C. ve Özdemirci, A. (2013). Bilim, Felsefe ve Metodoloji, 3. Baskı, Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul.
• Thompson, S. P. (1910). Life of William Thomson Baron Kelvin of Largs, London.
• Topdemir, H. G. (2002). “Kuhn ve Bilimsel Devrimlerin Yapısı Üzerine Bir Değerlendirme”, Felsefe Dünyası, 36, 45-62.
• Uğural, C. (2018). "Wittgenstein’ın Psikoloji Felsefesi Bağlamında Deneyim ve İfade İlişkisi", Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, 26, 95-112.
• Yahşi, Zekiye (2019). Philosophical Foundations of Research, (Chapter 1), Research Methods, Edited by: A. Ersoy, Anadolu University, Eskişehir.