TÜRKİYE VE ARJANTİN’DE EKONOMİK BAĞIMLILIK TARTIŞMALARI

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 7, 158 - 182, 31.12.2020

Arif Kılıç Oytun Meçik

Öz

Çalışmanın konusunu, ekonomik olarak gelişmekte olan ülkelerin Neo-klasik teorinin öngörülerinin aksine uzun süredir aynı statüde kalarak gelişmiş bir ekonomiye sahip olamaması ve kalkınamaması oluşturmaktadır. Dolayısıyla çalışmada, süregelen bu duruma açıklama getiren ekonomik bağımlılık teorisi incelenmiş, gelişmekte olan ülkelerin ekonomik bağımlılığı Türkiye ve Arjantin örnekleri üzerinden ele alınmıştır. Kaynak taraması yöntemiyle yapılan incelemeler sonucunda ekonomik bağımlılığın ülkelerin kendilerine özgü tarihselliklerinde, özellikle sanayi devriminde ve öncesinde, sahip oldukları maddi somut şartların etkisinde ortaya çıktığı sonucuna varılmıştır. Bu perspektiften yapılan değerlendirmelerde ekonomik bağımlılıkta belirleyici rol oynayan birçok tarihsel faktör olduğu ve bu faktörlerin incelenmesi için de çok disiplinli bir yaklaşım geliştirilmesi gerektiği açığa çıkmıştır. Tüm bunlar ışığında yapılan değerlendirmelerdeyse hem Arjantin hem de Türkiye için ekonomik bağımlılığın oldukça ciddi bir problem olduğu ve bu bağımlılığın mevcut iktisadi sistem içerisinde çözülmesinin oldukça güç olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmanın sonunda aynı durumdaki birçok ülkenin ekonomik bağımlılıkla mücadele etmek ve bu bağımlılığa son vermek için, içinde bulundukları iktisadi ve siyasal sistemlerde köklü değişikliklere gitmelerinin son derece önemli olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ekonomik Bağımlılık, Bağımlılık Teorisi, Dış Ticaret, Türkiye, Arjantin

Kaynakça

• Acemoğlu, D. ve Robinson, J. (2017). Ulusların Düşüşü. İstanbul: Doğan Egmont Yayıncılık.
• Amin, S. (2016). Emperyalizm ve Eşitsiz Gelişme, (Çev. S. Lim). İstanbul: Yordam Kitap.
• Amin, S. (2018). Liberal Virüs, Sürekli Savaş ve Dünyanın Amerikanlaştırılması, (Çev. F. Başkaya), İstanbul: Yordam Kitap. Balze D. ve Felipe, A. (1995). Remaking the Argentine Economy. New York: Council on Foreign Relations Book.
• Baran, P. (1974). Büyümenin Ekonomi Politiği. İstanbul: May Yayınları.
• Boratav, K. (2005). Türkiye İktisat Tarihi. Ankara: İmge Kitabevi.
• Bucak, C. (2003). Bağımlılık Teorisi. Ankara Üniversitesi Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
• Cardoso, F. ve Faletto, E. (2014). Latin Amerika'da Bağımlılık ve Kalkınma. (Çev. C. Bacı ve D. A. Balcı). İstanbul: Kaynak Yayınları.
• Castorina, E. (2013). “Demos’un Politikaları ve Politikacıların Politikaları: Arjantin’den Alınan Dersler”. Sosyal Bilimler Dergisi, (Çev. M. A. Umar), 198-205.
• Ciria, A. (1974). Peronism Yesterday and Today, Sage Publications Inc. Latin American Perspectives, No: 3. New York.
• Conde, R. C. (2008). The Political Economy of Argentina in the Twentieth Century, Cambridge Latin American Series, Cambridge University Press,
• Çavdar, T. (2003). Türkiye Ekonomisinin Tarihi 1900-1960. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Dornbusch R. Tella, G. (1989). The Political Economy of Argentina, 1989 Baskısı, 1946–83, St Antony’s/Macmillan Series, Palgrave Macmillan Publishing, London
• Dünya Bankası, Ülke Verileri, https://www.worldbank.org/ adresinden 4 Nisan 2020 tarihinde erişildi.
• Frank, A. G. (1969). Latin America: Underdevelopment or Revolution, Monthly Review,
• Frank, A. G. (1997). Ekonomik Kriz ve Az Gelişmiş Ülkeler, İstanbul: Yazın Yayıncılık.
• Gezgüç, G. M. ve Uzun, T. (2017). Arjantin siyasi tarihinde askeri darbeler, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, C: 6, No: 2.
• Karpat, K. (2011). Türk Siyasi Tarihi. İstanbul: Timaş Tarih Yayıncılık.
• Kepenek, Y. ve Yentürk, N. (1995). Türkiye Ekonomisi. İstanbul: Remzi Kitabevi Yayınları.
• Koçtürk, M. ve Korkmaz, S. (2010). 1950–1970 Döneminde Türkiye’ de bazı önemli ekonomik ve siyasi gelişmeler, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, C:45, S:3.
• Munck, R. (1985). The “Modern” Military Dictatorship in Latin America: the case of Argentina. Latin American Perspectives.
• Rocchi, F. (2006). Chimneys in the Desert: Industrialization in Argentina During the Export Boom Years: 1870-1930, California: Stanford University Press.
• Romero, L. (2002). A History of Argentina in the Twentieth Century, Penn State University Press Publishing, Pennsylvania.
• Sachs, J. ve Collins, S. (1989). Developing Country Debt and Economic Performance. National Bureau of Economic Research Project Report.
• Skidmore, T. ve Smith, P. ve Green, J. (2009). Modern Latin America, 7. Baskı, Oxford University Press.
• Tabakoğlu, A. (2009). Türkiye İktisat Tarihi. İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Tezel, Y. (1986). Cumhuriyet Döneminin İktisadi Tarihi. İstanbul: Yurt Yayınları.
• Toprak, M. (1999). Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ekonomisi. Ankara: Kara Harp Okulu Bilgi Toplama ve Yayım Merkezi Yayınları.
• Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı, Dış Ticaret İstatistikleri, Erişim Tarihi: 23 Şubat 2020, https://ticaret.gov.tr/.
• Wallerstein, I. (2011). Historical Capitalism. London: Verso Books.
• Wallerstein, I. (2013). Dünya Sistemleri Analizi. İstanbul: BGST Yayınları.