The Relationship of Foreigners' Housing Demand with Financial Factors in Turkiye: Quantile Regression Application

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 11, 100 - 111, 30.12.2022

Orhan Özaydın

https://doi.org/10.55775/ijemi.1207214

Öz

The reasons why foreigners buy housing from Turkey affect factors such as the geopolitical structure of the country, tourism attraction, cultural proximity, investment opportunities. Especially in recent years, the negative divergence of the Turkish Lira against foreign currencies has been an important factor that has increased the housing demands of foreigners. In this study, the relationship between foreigners' housing demand over USD/TRY was examined with the help of quantitative models. Thanks to quantile models, the relationship between housing purchases at different levels and dollars value against lira was investigated. While USD/TRY coefficient values gave significant results at median and upper quantile levels, it was seen that the coefficient sizes also increased. In other words, the relationship between the increase in foreign housing purchases and the dollar was seen to be significant and has more magnitude. In addition to the exchange rate dynamics on a global scale, the relationships between housing prices and housing loan rates in Turkey were also investigated on foreign housing demand, and it was seen that these variables did not have a negative effect on the housing demand of foreigners.

Anahtar Kelimeler

Foreign Housing, Quantile Regression, Home Loan Rates, House Price Index

TÜRKİYE'DE YABANCILARIN KONUT TALEBİNİN FİNANSAL FAKTÖRLERLE İLİŞKİSİ: KANTİL REGRESYON UYGULAMASI

Öz

Yabancıların Türkiye’den konut alımları, ülkenin jeopolitik yapısı, turizm cazibesi, kültürel yakınlığı, yatırım imkanı gibi faktörlerden etkilenmektedir. Yakın yıllardaki sağlanan vatandaşlık ayrıcalıklarının kolaylaştırması konut talebini arttıran etkenlerden sayılmaktadır. Özellikle son yıllarda Türk Lirasının yabancı paralar karşısında negatif ayrışması yabancıların konut taleplerini arttıran önemli bir etken olmuştur. Bu çalışmada yabancıların konut talebinin USD/TRY üzerinden ilişkisi kantil modeller yardımıyla incelenmiştir. Kantil modeller sayesinde farklı seviyelerdeki konut alımı değişimlerinin dolar ile ilişkileri araştırılmıştır. Medyan ve üst kantil seviyelerinde USD/TRY katsayı değerleri anlamlı sonuçlar verirken katsayı büyüklüklerinin de arttığı görülmüştür. Yabancı konut alımlarının artışlarında doların etkisinin daha büyük ve anlamlı olduğu görülmüştür. Küresel ölçekteki kur dinamiklerinin yanında Türkiye’deki konut fiyatları ve konut kredi faizlerinin ilişkileri de yabancı konut talebi üzerinde araştırılmış, bu değişkenlerin yabancıların konut talebinde negatif etkisi olmadığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Yabancı Konut, Kantil Regresyon, Konut Kredi Faizleri, Konut Fiyat Endeksi, Foreign Housing, Quantile Regression, Home Loan Rates, House Price Index

Kaynakça

• Altın, Y. ve Gündoğan A. E. (2017). Kantil Regresyon. Uluslararası Mühendislik Araştırma ve Geliştirme Dergisi, 9(2), 137 - 146.
• Bai ve Perron (2003). Computation and Analysis of Multiple Structural Change Models. Journal of Applied Econometrics, 6, 72–78.
• Çankaya, S. (2013). Konut Fiyatları ve Makroekonomik Faktörler Arası İlişkiye Global Bakış. Maliye Finans Yazıları, 27(100), 143-154.
• Çelik, C. ve Kıral, G. (2018). Yurtdışı Yerleşiklerin ve Dış Ülkelerin Konut Taleplerini İncelemede Panel Kümeleme Analizi: Türkiye İlleri Örneği, Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:22, Sayı:2, ss.305-324.
• Çetin, A.C. (2021). Türkiye’de Konut Fiyatlarına Etki Eden Faktörlerin Analizi MAKÜ-Uygulamalı Bilimler Dergisi, 5(1), 1-30.
• Eğilmez, M. (2019). Kendime Yazılar internet sayfası, 16 Aralık 2019 tarihli zenginleşme ve fakirleşme illüzyonu. Erişim tarihi: 17.10.2020, http://www. mahfiegilmez.com/search?q= konut
• Emlak Konut Yatırım Ortaklığı A.Ş.. (2018). Gayrimenkul ve konut sektörüne bakış. Mayıs, 1-109
• Ergün, M. ve Artul, H. (2022). Yabancıların Konut Edinme Tercihine Etki Eden Temel Kriterlerin Sıralanması; Ordu- Giresun İlleri Örneği. Anadolu Üniversitesi Mesleki Eğitim ve Uygulama Dergisi, 1(1), 1-10. Alıntmıştır: https://dergipark.org.tr/en/pub/anameud/issue/70499/1111448
• Forbes, J. K. (2010). Why do foreigners invest in the United States? Journal of International Economics 80, 3–21.
• Görer, T. N. (2014). ‘Hayalet’ Göç: Yaşam Kalitesi Arayışında Türkiye Kıyı Yerleşmelerine Yönelen Avrupalı Emekliler . İDEALKENT , 5 (14) , 206-233 . Alıntmıştır: https://dergipark.org.tr/tr/pub/idealkent/issue/36699/418651
• Güler, İ. ve Gökçe, A. (2020).  Yabancılara Konut Satışı ile Konut Balonu İlişkisinin GSADF Sınamaları ile Araştırılması: Türkiye Geneli ve İstanbul, Antalya İlleri Örneği. Third Sector Social Economic Review; Ankara. V.55/2, 989-1007.
• Karadaş, H. A. & Salihoglu, E. (2020). SEÇİLİ MAKROEKONOMİK DEĞİŞKENLERİN KONUT FİYATLARINA ETKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ . Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi , 16 (1) , 63-80 . Alıntmıştır: https://dergipark.org.tr/en/pub/esad/issue/54125/609047
• Koenker, R. and Hallock, K. F. (2001). Quantile Regression. Journal of Economic Perspectives, V.15, N.4, 143–156.
• Koenker, R. ve Bassett, G. (1978). Regression Quantiles. Econometrica, Vol. 46, No. 1. pp. 3350.
• Özaktaş, F. D. (2019). Yabancılara Konut Satışı Ve Reel Efektif Döviz Kuru: Türkiye Örneği Ampirik Çalışma. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 15 (1) , 131-147 . Alıntmıştır: https://dergipark.org.tr/en/pub/esad/issue/49560/526852
• Südaş, İ. ve Mutluer, M. (2008). İzmir—Türkiye Ekonomik Etkileri Açısından Türkiye Turizm Merkezlerine Yönelik Avrupalı Göçleri, Ege Coğrafya Dergisi, 17/1-2, 51-59.
• Süleymanlı, C. (2019). Türkiye’de Yabancıların Konut Edinimi ile Döviz Kuru Arasındaki İlişki: Eşbütünleşme Analizi (2013-2019), Bingöl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Yıl: 3 Cilt: 3 Sayı: 2.
• Tosun, E. K. (2019). Yasal Düzenlemeler ve Ekonomik Göstergelerden Hareketle Türkiye’de Yabancılara Bağımsız Bölüm Satışlarının Analizi . TESAM Akademi Dergisi , 6 (2) , 67-100 . DOI: 10.30626/tesamakademi.613519
• Udemba E.N., Kamil, A.A. ve Özaydın, O. (2022) Environmental performance of Turkey amidst foreign direct investment and agriculture: A time series analysis. Journal of Public Affairs, V.22/2, https://doi.org/10.1002/pa.2441.
• Uyar, S. G. K. ve Kılıç, E. (2017). Yabancıların Konut Talebinin Türkiye’deki Bölgesel Konut Talebi Üzerine Etkisi: Mekânsal Ekonometrik Analiz. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , Cilt 4 - Sayı 4 (2017) , 292-306 . DOI: 10.30803/adusobed.355485
• Yanar, R. ve Demir, C. Ş. (2022). Döviz Kurundaki Değişimlerin Yabancı Konut Talebine Etkileri: Türkiye Örneği. İşletme Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 5 (2) , 295-310. DOI: 10.33416/baybem.1127414