KOCAELİ İLİNDEKİ KONAKLAMA İŞLETMELERİ YÖNETİCİLERİNİN ENGELLİ TURİZMİNİ DEĞERLENDİRMELERİNE YÖNELİK NİTEL BİR ARAŞTIRMA

Year 2018, Volume: 2 Issue: 2, 176 - 183, 03.01.2019

Hatice Güçlü Nergız Banu Saadet Ünsal Akbıyık

Abstract

Türkiye’de turizm konusunda engelli misafirlere yönelik yapılması gereken uygulamalar, otellerin

kapasitesine göre değerlendirilip yapılmıştır. Turizm Tesisleri Yönetmeliğinin 18. Maddesinde “bedensel

engellilere yönelik olarak tesis türünün asgari niteliklerinde belirtilen şekilde bedensel özürlülerin kullanımına

uygun düzenlemeler yapılır ve bu düzenlemeler özel işaretlerle belirtilir” ibaresi bulunmaktadır (Resmi Gazete,

2005d). Bu çalışmanın temel amacı, Kocaeli ilindeki konaklama işletmelerinin engelli bireylere yönelik fiziki

imkânlarını saptamaktır. Çalışmada, yöneticilerin engelli turizm hakkındaki farkındalık seviyeleri belirlenmeye

çalışılmış ve engelli bireylerin turizmde de var olduğuna dikkat çekmek hedeflenmiştir. Araştırmada verilerin

toplanmasında yarı yapılandırılmış görüşme yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen veriler doğrultusunda otel

işletmelerinde engellilere yönelik fiziki düzenlemelerinin çok sınırlı olduğu, var olan düzenlemelerinde sadece

bedensel engellilere yönelik olduğu saptanmıştır. Bu bağlamda sektöre yönelik çözüm önerileri geliştirilmeye

çalışılmıştır.

Keywords

Engelli bireyler, Engelli turizmi, otel endüstrisi, nitel araştırma, Kocaeli

References

• Aitchison, C. (2003). From leisure and disability to disability leisure: Developing data definitions and discourses. Disability and Society, 18(7), 955–969.
• Akıncı, Z. ve Sönmez, N. (2015). Engelli Bireylerin Erişilebilir Turizm Beklentilerinin Değerlendirilmesine Yönelik Nitel Bir Araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 26 (1), 97-113.
• Aral, N. ve Gürsoy, F. (2009). Özel Eğitim Gerektiren Çocuklar ve Özel Eğitime Giriş. İstanbul: MMP Baskı Tesisleri.
• Aslan, E. ve Güneş, G. (2014). Avrupalı Seçkin Destinasyonlar (EDEN) Kapsamında Engelsiz Şehirler ve Turizm: “Ulusal Yazılı Medyada Engelsizlik Üzerine Bir Tarama”. Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi 15. Ulusal Turizm Kongresi Bildiriler Kitabı, 1-15.
• Baş, M. (2012). Duygusal Emek- Müşteri Memnuniyeti İlişkisi: Engelli Turizm Pazarinda Bir Araştrma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Muğla: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Bilir, Ş., (1986) Zeka Gerilikleri ve Nedenleri. Ankara, Ayyıldız Matbaası, 6-15.
• Birdir, K. ve Karacaoğlu, S. (2014). Türkiye’de Engelli Turizm Pazarının Swot Analizi Yöntemiyle Değerlendirilmesine Yönelik Kavramsal Bir Çalışma.Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi 15. Ulusal Turizm Kongresi Bildiriler Kitabı, 1566-1576.
• Birdir, K., Karakan, H.İ., Çolak, O. ve Kan, N. (2014). Gaziantep’in Engelli Turizmine İlişkin Durumunun Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi 15. Ulusal Turizm Kongresi Bildiriler Kitabı, s. 43-61.
• Bizjak, B., Knezevic, M. ve Cvetreznik, S., (2011) “Attitude Change Towards Guests with Disabilities Reflections from Tourism Students”, Annals of Tourism Research, 38(3): 842– 857.
• Bozok, D., Kaya, Ç. ve Açıksözlü, Ö. (2014). Alanya’nin Engelli Turizmine İlişkin Durumunun Belirlenmesine Yönelik Bir Çalişma. Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi 15. Ulusal Turizm Kongresi Bildiriler Kitabı, 16-31.
• Buhalis, D. ve Darcy, S. (2011). Conceptualising Disability. (Aspects of Tourism) Accessible Tourism: Concepts and Issues (pp. 38-45). Editors Dimitrios Buhalis and Simon Darcy. UK: Channel View Publication.
• Cavinato, J.L. ve Cuckovich, M.L. (1992). Transportation and Tourism for the Disabled: An Assessment, Transportation Journal,s:46-53.
• Chang, Y. C. ve Chen, C. F. (2011). Identifying Mobility Service Needs for Disabled Air Pessengers. Tourism Management, 32: 1214-1217.
• Chang, Y. C. ve Chen, C. F. (2012). Meeting the Needs of Disabled Air Pessengers: Factors that Faciliate Help From Airlines and Airports. Tourism Management, 33: 529-536.
• Daniels, M. J., Brenda, E. B., Wiggins, P. (2005). “Travel Tales”: an interpretive analysis of constraints and negotiations to pleasure travel as experienced by persons with physical disabilities. Tourism Management, 26 (6), 919-930.
• Darcy, S. (2010). Inherent Complexity: Disability, Accessibility Tourism and Accommodation Information Preferences. Tourism Management, 33: 816-826.
• Darcy, S., Cameron, B. ve Pegg, S. (2010). Accessible Tourism and Sustainability: A Discussion and Case Study. Journal of Sustainable Tourism, 18(4): 515-537.
• Drotz R. ve W. Moska. (2009). Disbaled Persons and Tourism Policy in Poland.. Geo Journal of Tourism and Geosites, 4 (2), 118-124.
• Driedger, D. (1987). Disabled People and International Air Travel. Journal of Leisurability s: 13–19.
• Freeman I. ve Selmi N., (2010), French versu sCanadian tourism: Response to the disabled. Journal of Travel Research, 49 (4), 471-485.
• Gleeson, B.J. (1997). Disability Studies: A Historical Materialist View. Disability and Society, 12 (2), 179–202.
• Holden, B. R. J. (2010) Inches From Paradise: A Documentary Film Exploring How Caregivers of Mobility- Challenged Family Members Experience, California State University. Presented to the Department of Anthropology.
• Israeli A.A. (2002). ‘A Preliminary Investigation of the Importance of Site Accessibility Factors For Disabled Tourists. Journal of Travel Research, 41, 101-104.
• Karasar, Niyazi. Bilimsel Araştırma Yöntemleri Kavramlar İlkeler Teknikler, Nobel Yayıncılık, Ankara 2016.
• Kim, S. E. ve Lehto, X. Y. (2012). The Voice of Tourists with Mobility Disabilities: Insights From Online Customer Complaint Websites. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 24(3): 451-476.
• McKercher, B., Packer, T., Yau, M., & Lam, P. (2003). Travel agents: Facilitators or inhibitors of travel for people with disabilities. Tourism Management, 24, 465–474.
• Mesci, M., Öztürk, E. ve Mesci, Z. (2015). Akçakoca’nın Engelli Turizm Potansiyelinin Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi 15. Ulusal Turizm Kongresi Bildiriler Kitabı, 33-42.
• Miles, B. M. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Source Book. California: Sage Yayınları.
• Muloin, S. (1992). Wilderness access for persons with a disability. In G. Harper & B. Weiler (Eds.), Ecotourism, (pp. 20–25). Canberra: Australian Bureau of Tourism Research.
• Murray, M. ve Sproats, J. (1990). The Disabled Traveler: Tourism and Disability in Australia, Journal of Tourism Studies, 1(1), 9-14.
• Öndül, G. (2015). Engelli Bireylerin Konaklama İşletmesi Odaklı Turizm Algıları ve Engelli Turizm Pazarına İlişkin Öneriler: Antalya İli Örneği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ray, N.M. ve Ryder, M.E. (2003). Abilities” Tourism: An Exploratory Discussion of the Travel Needs and Motivations of the Mobility-Disabled. Tourism Management, 24 (1), 57-72.
• Small, J., Darcy, S. ve Packer, T. (2012). The Embodied Tourist Experiences of People with Vision Impairment: Management Implications Beyond the Visual Gaze. Tourism Management, 33: 941-950.
• Smith, R., (1987),Leisure of disabledtourists: barrierstoparticipation, Annals of Tourism Research, 14, 376–389.
• Stewart, C. J. ve Cash, W. B. (1985). Interviewing: Pinciples and Practices. Dubuque, IO: C. Brown Pub.
• Takeda, K. ve Card, J. A. (2002). U.S. Tour Operators and Travel Agencies. Journal of Travel & Tourism Marketing, 12(1): 47-61.
• Var, T., Yeşiltaş, M., Yaylı, A. ve Öztürk, Y. (2011): A Study on the Travel Patterns of Physically Disabled People. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 16 (6), 599-618.
• Yau, M.K., McKercher, B. ve Packer, T.L. (2004). Traveling with a Disability: More than an Access Issue. Annals of Tourism Research, 31 (4), 946-960.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Dünya Engellilik Raporu (2011). https://eyh.aile.gov.tr/uploads/pages/dunya-engellilik-raporu-basilan/dunya-engellilik-raporu-yonetici-ozeti-indirmek-icin-tiklayin.pdf (Erişim Tarihi: 10.10.2018)
• http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5378.pdf (Son Erişim: 18.03.2018).
• http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=18617 (Erişim Tarihi: 20.10.2018)
• http://ethics.unwto.org/en/content/global-code-ethics-tourism (Erişim Tarihi: 10.10.2018)
• ÖZİDA (Özürlüler İdaresi Başkanlığı) Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Sözleşmesi, http://www.ozida.gov.tr/ulasilabilirlik/Belgeler/2_MEVZUATSTANDART/ULUSLARARASI_SOZLESME/BM_ENGELLIHAKLARISOZLESMESI.pdf, Erişim tarihi: 1 Eylül 201.
• TUİK (Türkiye İstatistik Kurumu). Türkiye Özürlüler Araştırması 2002, http://kutuphane.tuik.gov.tr/pdf/0014899.pdf, Erişim tarihi: 08.05. 2018).