Evli Bireylerde Evlilik Doyumu ile Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkide Benlik Saygısının Aracılığı

Yıl 2016, , 0 - 0, 20.04.2016

Mehmet Ali Yıldız , Kemal Baytemir

https://doi.org/10.17679/iuefd.17181627

Cited By: 6

Öz

Bu ilişkisel nitelikteki araştırmanın amacı evli bireylerin evlilik doyumları ile yaşam doyumları arasındaki ilişkide benlik saygısının aracı rolünün incelenmesidir. Araştırmanın çalışma grubunu, Adıyaman ilinde ikamet eden, 123 (% 41.8) kadın ile 171 (% 58.2) erkek olmak üzere toplam 294 evli birey oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama araçları olarak, bireylerin evlilik doyum düzeylerini belirleyebilmek için Tezer (1986; Akt. Çağ ve Yıldırım, 2013, s. 16) tarafından geliştirilen Evlilik Yaşam Ölçeği, benlik saygısı düzeyini belirleyebilmek için Rosenberg tarafından geliştirilen ve Çuhadaroğlu (1986; Akt. Yıldız ve Duy, 2015, s. 526-527) tarafından Türkçeye uyarlanan Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği, yaşam doyumu düzeyini belirleyebilmek için ise Diener ve diğ. (1985) tarafından geliştirilen ve Türkçe uyarlaması Köker (1991) tarafından gerçekleştirilen Yaşam Doyumu Ölçeği ve sosyo-demografik bilgiler için Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmada, Pearson korelasyon analizi, betimsel istatistikler ve test edilen modelin aracılık etkilerinin istatistiksel olarak önemli olup olmadığı Sıradan En Küçük Kareler Regresyona dayalı yaklaşım ve Bootstrap Yöntemi ile incelenmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre evlilik doyumu ile yaşam doyumu arasında benlik saygısının aracılığı istatistiksel açıdan önemli (p<.001) bulunmuştur. Tüm modelin anlamlı düzeyde olduğu (F_(5-288)= 36.71, p<.001) ve yaşam doyumundaki toplam varyansın % 39’unu açıkladığı görülmektedir. Benlik saygısı, evlilik doyumu ile ilişkili ve yaşam doyumunun önemli belirleyicilerinden biri olarak düşünülebilir. Evlilik doyumunu ve benlik saygısını arttırmaya yönelik programların daha çok yaygınlaştırılması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Evlilik, evlilik doyumu; yaşam doyumu; benlik saygısı; aracılık

A Mediation Role of Self-Esteem in the Relationship Between Marital Satisfaction and Life Satisfaction in Married Individuals

Öz

The aim of this correlational study was to examine the mediation of the self-esteem in the relationships between the life satisfaction and marital satisfaction. The participants of this study were 294 married individuals residing in the Adıyaman province of Turkey, 41.8 % of whom (N=123) are male and 58.2 % of whom (N=171) are female. Participants completed the Marital Life Scale developed by Tezer (1986 as cited in Çağ and Yıldırım, 2013, p. 16) which measures individuals' marital satisfaction levels, Self-Esteem Scale developed by Rosenberg and adapted to Turkish by Çuhadaroğlu (1986 as cited in Yıldız and Duy, 2015, p. 526-527) that measures the self-esteem level and  Life Satisfaction Scale developed by Diener et al. (1985) and adapted to Turkish by Köker (1991) that used to assess  life satisfaction level; and  the personal Information form that used to obtain socio-demographic information about the participants. In the current study, descriptive statistics and the Pearson product-moment correlation coefficients were reported. The effects of the model tested by using statistically significant Ordinary Least Squares regression and bootstrap method-based approach. According to the findings of the study, the mediation self-esteem between the marital satisfaction and life satisfaction was statistically significant (p<.001). The whole model was significant (F_(5-288)= 36.71, p<.001) and it was observed that it explained 39% of the total variance in the life satisfaction. Self-esteem was positively associated with marital satisfaction and considered one of the most important determinants of life satisfaction. The dissemination of programs to improve the marital satisfaction and self-esteem are recommended considering the results of the current study.

Kaynakça

• Baumeister, R. F., Campbell, J. D., Krueger, J. I., & Vohs, K. D. (2003). Does high self-esteem cause better performance, interpersonal success, happiness, or healthier lifestyles?. Psychological Science in the Public Interest, 4(1), 1-44.
• Bélanger, C., Di Schiavi, M. F., Sabourin, S., Dugal, C., El Baalbaki, G., & Lussier, Y. (2014). Self-esteem, coping efforts and marital adjustment. Europe's Journal of Psychology, 10(4), 660-671.
• Celenk, O., & van de Vijver, F. J. (2013). What makes couples happy? Marital and life satisfaction among ethnic groups in the Netherlands. Journal of Cross-Cultural Psychology, XX (X), 1-19.
• Cumins, R. (2000). Personal income and subjective well-being: A review. Journal of Happiness Studies, 1(2), 133-158.
• Çelik, M., & Tümkaya, S. (2012). Öğretim elemanlarının evlilik uyumu ve yaşam doyumlarının iş değişkenleri ile ilişkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 223-238.
• Çetinkaya, S. K., & Gençdoğan, B. (2014). The relationship between marital quality, attitudes towards gender roles and life satisfaction among the married individuals. Psychology, Society, & Education, 6(2), 94-112.
• Çuhadaroğlu, F. (1986). Adolesanlarda benlik saygısı. Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fak, Psikiyatri ABD, Ankara.
• Diener, E. (2000). Subjective well-being. Psychological Bulletin, 95(3), 542-575.
• Diener, E., & Diener, M. (1995). Cross-cultural correlates of life satisfaction and self-esteem. Journal of Personality and Social Psychology, 68(4), 653-663.
• Diener, E., & Suh, E. (1997). Measuring quality of life: Economic, social, and subjective indicators. Social Indicators Research, 40(1-2), 189-216.
• Doğan, T., & Eryılmaz, A. (2013). Benlik saygısı ve öznel iyi oluş arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(33), 107-117.
• Fincham, F. D., & Bradbury, T. N. (1987). The assessment of marital quality: A reevaluation. Journal of Marriage and the Family, 49(4), 797-809.
• Greeff, A.P., & Bruyne, T.D. (2000). Conflict management style and marital satisfaction. Journal of Sex & Marital Therapy, 26(4), 321-334.
• Guindon, M. H. (2009). What is self-esteem?, M.H. Guindon (Ed.), Self-esteem across the lifespan: Issues and interventions (pp. 3-25). Newyork: Taylor & Francis.
• Haseley, J. L. (2006). Marital satisfaction among newly married couples: Associations with religiosity and romantic attachment style. Doctoral Dissertation, University Of North Texas, USA.
• Hayes, A. F. (2013). Introduction to mediation, moderation, and conditional process analysis: A regression-based approach. Newyork: Guilford Press.
• Hayes, A. F. (2014). PROCESS: A versatile computational tool for observed variable mediation, moderation, and conditional process modeling. 24 Şubat 2013 tarihinde http://www.afhayes.com/public/process2012.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Hawkins, D. N., & Booth, A. (2005). Unhappily ever after: Effects of long-term, low-quality marriages on well-being. Social Forces, 84(1), 451-471.
• Heller, D., Watson, D., & Ilies, R. (2006). The dynamic process of life satisfaction. Journal of Personality, 74(5), 1421-1450.
• Hong, S. M., & Giannakopoulos, E. (1994). The relationship of satisfaction with life to personality characteristics. The Journal of Psychology, 128(5), 547-558.
• Khan, F., & Aftab, S. (2013, December). Self-esteem as the mediator between marital satisfaction and depression. International Conference on the Modern Development of Humanities and Social Science, Atlantis Press.
• Kim, H. K., & McKenry, P. C. (2002). The relationship between marriage and psychological well-being a longitudinal analysis. Journal of Family Issues, 23(8), 885-911.
• Köker, S. (1991). Normal ve sorunlu ergenlerin yaşam doyumu düzeylerinin karşilaştirilmasi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Lyons, M. D., Huebner, E. S., Hills, K. J., & Shinkareva, S. V. (2012). The dual-factor model of mental health further study of the determinants of group differences. Canadian Journal of School Psychology, 27(2), 183-196.
• Lyubomirsky, S., Tkach, C., & DiMatteo, M. R. (2006). What are the differences between happiness and self-esteem. Social Indicators Research, 78(3), 363-404.
• Lucas, R. E., Diener, E., & Suh, E. (1996). Discriminant validity of well-being measures. Journal of Personality and Social Psychology, 71(3), 616-628.
• Myers, D. G., & Diener, E. (1995). Who is happy?. Psychological Science, 6(1), 10-19.
• Ng, K. M., Loy, J. T. C., Gudmunson, C. G., & Cheong, W. (2009). Gender differences in marital and life satisfaction among Chinese Malaysians. Sex Roles, 60(1-2), 33-43.
• Perrone-McGovern, K. M., Boo, J. N., & Vannatter, A. (2012). Marital and life satisfaction among gifted adults. Roeper Review, 34(1), 46-52.
• Roach, A. J., Frazier, L. P., & Bowden, S. R. (1981). The marital satisfaction scale: Development of a measure for intervention research. Journal of Marriage and the Family, 43(3), 537-546.
• Rosenberg, M. (1986). Conceiving the self. New York: Basic Books.
• Rosenberg, M. (1965). Society and the adolescent self-image, Princeton NJ: Princeton University Press.
• Sacco, W. P., & Phares, V. (2001). Partner appraisal and marital satisfaction: the role of self‐esteem and depression. Journal of Marriage and Family, 63(2), 504-513.
• Schneewind, K. A., & Gerhard, A. K. (2002). Relationship personality, conflict resolution, and marital satisfaction in the first 5 years of marriage. Family Relations, 51(1), 63-71.
• Shackelford, T. K. (2001). Self-esteem in marriage. Personality and Individual Differences, 30(3), 371-390.
• Shavanas, P., & Venkatammal, P.V. (2014). A study on determinants of marital adjustment. Online International Interdisciplinary Research Journal, 4(4), 261-269.
• Seligman, M. E. P. (2007). Gerçek mutluluk (çev. S. Kunt). Ankara: HYB Yayınları.
• Seligman, M. E., & Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology an introduction. American Psychologist, 55(1), 5- 14.
• Spanier, G. B., & Lewis, R. A. (1980). Marital quality: A review of the seventies. Journal of Marriage and the Family, 42(4), 825-839.
• Tezer, E. (1986). Evli eşler arasındaki çatışma davranışları: Algılama ve doyum. Yayınlanmamış Doktora Tezi, HÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Tosang, M. A., Maleki, H., Ahmadimehr, Z., Hariri, M., & Shooshtari, M. (2013). Relationships between self-esteem with emotional intelligence and marital satisfaction among women. World of Sciences Journal, 1(11), 123-130.
• Turanlı, P. (2010). Orta yetişkinlikte evlilik uyumu ile benlik saygısı ve bağlanma stilleri arasındaki ilişkinin saptanması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Psikoloji Anabilim Dalı, İstanbul.
• Voss, K., Markiewicz, D., & Doyle, A. B. (1999). Friendship, marriage and self-esteem. Journal of Social and Personal Relationships, 16(1), 103-122.
• Yadalijamaloye, Z., Naseri, E., Shoshtari, M., Khaledian, M., & Ahrami, R. (2013). Relationships between self-esteem and marital satisfaction among women. Psychology and Behavioral Sciences, 2(3), 124-129.