BOZKIRDAKİ ÇİÇEKLER: CUMHURİYET ERKEKLİĞİNİN KRİZİ

Yıl 2017, Sayı: 14, 17 - 29, 21.12.2017

İtır Erhart Hande Eslen Ziya

Öz

Cumhuriyet Türkiye'sinin ilk yıllarında, eşitlik kisvesi
altında, kadınlık ve erkeklik vurgusu çok belirgindir. Kadınlar Türk
modernleşme sürecinin kursal sembolleri, totemleri, olarak konumlandırılırken
erkeklere de kadınların modernleşmesini sağlama, Türk milletini muasır
medeniyetler seviyesine taşıma görevi verilmiştir. Cumhuriyet erkekliği
rasyonalite, batılılık, Aydınlanmacılık ve elitizm ile karakterize edilebilir.
Bu makalede Cumhuriyet erkekliğini ve bu erkekliğin krizini Nuri Bilge
Ceylan'ın Kış Uykusu (2014)
filmindeki orta yaşlı, kibirli Aydın karakteri üzerinden incelemeye
çalışacağız.  Bu tür erkekliğin, artık
egemen söylemin parçası olmadığı için, çözülmeye başladığını iddia
edeceğiz.  Aydın'ın kişisel olarak
yaşadığı erkeklik krizini, Cumhuriyet erkekliği projesine, bu projenin
çıkmazlarına ve bunların makro düzeyde yarattığı erkeklik krizine değinerek
açıklamaya çalışacağız.  Son olarak da
makro düzeyde yaşanan erkeklik krizinin nasıl bazı erkekleri Cumhuriyet
ideallerini sorgulamaya ittiğini ve farklı erkeklik ve modernitelere kapı
açtığını tartışacağız. 

Anahtar Kelimeler

Cumhuriyet Erkekliği, Kırılgan Erkeklik, Erkeklik Krizi, Nuri Bilge Ceylan, Kış Uykusu

BLOSSOMS IN THE STEPPES: REPUBLICAN MASCULINITY PROJECT IN CRISIS

Öz

The gendered model of the Republican era emphasized
masculinities and femininities under the guise of equality. While women were
seen as the sacred symbol, totems, of modernization and men were given the duty
of modernizing women and civilizing the Turkish nation. The Republican
masculinity was Westernized and characterized by rationalism, enlightenment
values and elitism. In this paper, we will examine Republican masculinity and
its crisis as represented in Nuri Bilge Ceylan’s bitter, arrogant middle-aged
character Aydın in Winter Sleep
(2014).   We will argue that such
masculinities, because they are no longer part of the dominant discourse, are
now dissolving. We will try to account for Aydın’s own masculinity crisis with
reference to the Republican masculinity project, its challenges, how it reached
an impasse and led to a masculinity crisis at the macro level. Finally, we will
examine how the masculinity crisis at the macro level has led some men to
question the ideals set forward by the Republic and opened the way for
alternative masculinities and modernities.

Anahtar Kelimeler

Republican Masculinity, Fragile Masculinity, Masculinity Crisis, Nuri Bilge Ceylan, Winter Sleep

Kaynakça

• Alemdaroğlu, A., & Demirtaş, N. (2004). Biz Türk Erkeklerini Böyle Bilmezdik!: Mynet’te Erkeklik Halleri. Toplum ve Bilim 101, 206–24.
• Altheide, D. L. (1987). Ethnographic Content Analysis. Qualitative Sociology 10, 65-77.
• Arat, Z. (1994). Turkish Women and the Republican Reconstruction of Tradition. In F. M. Gökçeçiçek & S. Balaghi (Eds), Reconstructing Gender in the Middle East: Tradition, Identity and Power, (pp. 57-87). New York: Columbia University Press.
• Arber, S., Davidson, K. & Ginn, J. (2003). Changing approaches to gender and later life. In S. Arber, K. Davidson & J. Ginn (Eds), Gender and ageing: Changing Roles and Relationships, (pp. 1−14.) Buckingham: Open University Press.
• Berktay, F. (2003), Tarihin Cinsiyeti (Gender of the History). İstanbul:Metis Yayınları. Boratav, H. B., Güler, O. F., & Eslen Z. H. (2014). Unpacking Masculinities in the Context of Social Change Internal Complexities of the Identities of Married Men in Turkey. Men and Masculinities 17 (3): 299-324.
• Ceylan, N.B. (Director). (2014). Winter Sleep [Motion picture]. Turkey: Zeyno Film.
• Connell, R. W. (2005). Masculinities. Cambridge: Polity Press.
• Eslen‐Ziya, H. & Korkut, U. (2010). Political religion and politicized women in Turkey: hegemonic republicanism revisited. Totalitarian movements and political religions 11 (3-4), 311-326.
• Kabachnik, P., Grabowska, M., Regulska, J., Mitchneck, B., & Mayorova, O. V. (2013). Traumatic masculinities: the gendered geographies of Georgian IDPs from Abkhazia. Gender, Place & Culture 20(6), 773-793.
• Kandiyoti, D. (1997). Cariyeler Bacılar Yurttaşlar Kimlikler ve Toplumsal Dönüşümler. İstanbul: Metis Yayınları.
• Kandiyoti, D. (1987). Emancipated but unliberated? Reflections on the Turkish case. Feminist Studies 13 (2): 317-338.
• Kimmel, M. S. & Messner, M. (2008). Introduction. In M. S. Kimmel (Eds), Men’s Lives, (pp 3-10). Boston, MA: Pearson Allyn and Bacon.
• Kimmel, M. S. (1994). Masculinity as Homophobia: Fear, Shame, and Silence in the Construction of Gender Identity. In Harry Brod (Eds), Theorizing Masculinities (pp 213-19). Thousand Oaks, CA: SAGE Publications.
• Özbay, C. (2013). Türkiye’de hegemonik erkekliği aramak. Doğu Batı 63: 185-204.
• Sunar, D., & Güler, O. F. (2005). Contemporary Turkish Families. In J. L. Roopnarine & U. Gielen (Eds), Families in Global Perspective, (pp 169–83). Boston, MA: Pear- son/Allyn and Bacon.