TÜRKİYE’DE KAMU HARCAMALARI ESNEKLİĞİ: 2000 SONRASI DÖNEM TAHLİLİ

Yıl 2012, Sayı: 57, 29 - 84, 10.03.2013

Gülay Akgül Yılmaz

Öz

Bu çalışmada, 2001-2012 döneminde Türkiye’de kamu harcamalarının esnekliği analiz edilmiştir. Kamu harcamaları artış oranı ile GSYH artış oranı arasındaki ilişki bu bağlamda da kamu harcamalarının, iki krizin yaşandığı inceleme döneminde ekonomideki hacmi ve istikrarın sağlamasındaki etkisi tahlil edilmeye çalışılmıştır. Esneklik analizi; genel devlet ve bunu oluşturan; merkezi yönetim, yerel yönetim, sosyal güvenlik kurumu ve döner sermayeli işletme ile fon harcamaları için yapılmıştır. Sonuçta; genel devlet ve merkezi yönetim harcamalarının kriz dönemlerinde esnek hale geldiği, konjonktürel yükselme dönemlerinde inelastik olduğu, Sosyal Güvenlik Kurumu ile döner sermaye harcamalarının dönem boyunca, yerel yönetim harcamalarının ise 2008 yılına kadar esnek olduğu tespit edilmiştir. Kamu kesiminin kriz dönemlerinde ekonomideki payının yükseldiği, krize rağmen Sosyal Güvenlik Kurumu, döner sermayeli ile özel bütçeli kuruluşların kamu kesimindeki paylarını yükselttikleri ve aynı zamanda krizden çıkışta olumlu etkiler yarattığı görülmüştür. Ayrıca, eğitim, sağlık, sosyal güvenlik ve sosyal yardım hizmetlerinin alanının genişlediği, krizden çıkışın aracı olarak kullanılmış olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

kamu harcamaları, ekonomik büyüme

Kaynakça

• AYTAÇ D., ve GÜVEN M.C., “Kamu Harcamaları Bileşimi Ekonomik Büyümeyi Etkiler mi? Türkiye İçin Bir Analiz”, Sosyoekonomi, Temmuz-Aralık 2010-2, ss.129-152.
• ARISOY İ., “Wagner ve Keynes Hipotezleri Çerçevesinde Türkiye’de Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 14, Sayı 2, 2005, ss.63-80.
• BAĞDİGEN M.ve BAŞER B.,”Ekonomik Büyüme ile Kamu Harcamaları Arasındaki Nedensellik İlişkisinin Wagner Tezi Kapsamında Bir Analizi: Türkiye Örneği”, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 5, Sayı 9, 2009, ss 1-17.
• BERKSOY T., “2003-2006 Bütçe Döneminin Harcama ve Gelir Esneklikleri Bazlı Değerlendirmesi”, Yaklaşım, Yıl:15, Sayı:172, Nisan 2007, ss.26-31.
• GÜL E., ve YAVUZ H., “Türkiye’de Kamu Harcamaları ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki:1963-2008 Dönemi, Maliye Dergisi, Sayı:160, Ocak-Haziran 2011, ss.72-85.
• IŞIK N. ve ALAGÖZ M. (2005), Kamu Harcamaları ve Büyüme Arasındaki İlişki, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve idari Bilimler Dergisi, Sayı: 24, Ocak-Haziran 2005, ss.63-75.
• TERZİ, H.,(1998), “Kamu Harcamaları ve Ekonomik Kalkınma İlişkisi Üzerine Ekonometrik Bir İnceleme”, İktisat İşletme ve Finans Dergisi, 142, ss.67-78.
• UZAY N., (2002), “Kamu Büyüklüğü ve Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği (1970-1999)”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19, ss.151-172.
• YAMAK N. ve KÜÇÜKKALE Y. (1997), “Türkiye’de Kamu Harcamaları Ekonomik Büyüme İlişkisi”, İktisat İşletme ve Finans Dergisi, 131, Yıl:12, ss.5-14.
• YÜKSEL C. ve SONGUR M., “Kamu Harcamalarının Bileşenleri ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Ampirik Bir Analiz (1980-2010), Maliye Dergisi, Sayı 161,Temmuz-Aralık 2011, ss.365-380.
• YILMAZ Ö.ve KAYA V., “Kamu Harcamaları Çeşitleri ve Ekonomik Büyüme İlişkisi”, SÜ, İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, ss.257-271.
• 2006 Yılı Bütçe Gerekçesi
• 2007 Yılı Bütçe Gerekçesi
• 2008 Yılı Bütçe Gerekçesi
• 2009 Yılı Bütçe Gerekçesi
• 2010 Yılı Bütçe Gerekçesi
• 2011 Yılı Bütçe Gerekçesi
• 2012 Yılı Bütçe Gerekçesi
• 2013 Yılı Bütçe Gerekçesi
• bumko.gov.tr
• dpt.gov.tr