WORK STRESS AND TEACHING PATHWAYS IN TEACHERS AS A OCCUPATIONAL HEALTH ISSUE: FIELD RESEARCH

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 5, 637 - 652, 10.01.2019

Emine Yetim Derya Demirdizen Çevik

https://doi.org/10.26809/joa.2018548676

Öz

Stress is considered one of the serious problems in
the workplace that extremely affects all employees. Stress may have a negative
impact on employees both in their private and business lives, and can reduce
their quality of lives and their success as well. In this study, we aimed to
investigate the potential stress factors of teachers who are well known to have
a high level of stress. In this context, our research was planned as a field
study through structured survey questionnaires with 92 teachers working in
public schools affiliated with the Ministry of National Education in Kocaeli.
The result of the study might provide a potential resource for teachers
experiencing work-related stress and looking for ways to cope with work related
stress as well. Our study would also be important for contributing to the
occupational stress literature which is understudied.

Anahtar Kelimeler

Work Stress, Occupational Health, Work Stress of Teachers, Stress, Dealing With Stress

BİR İŞ SAĞLIĞI KONUSU OLARAK ÖĞRETMENLERDE İŞ STRESİ VE BAŞA ÇIKMA YOLLARI: ALAN ARAŞTIRMASI

Öz

Stres tüm çalışanları derinden etkileyen çalışma yaşamının en temel
problemlerinden biridir. Çalışanları gerek özel gerekse iş yaşamında olumsuz
etkileyerek hem yaşam kalitelerini hem de başarılarını düşürebilmektedir. Bu
çalışmada, iş stresinin yüksek olduğu bilinen öğretmenlerin işten kaynaklanan
stresleri araştırılmak istenmiştir. Bu kapsamda araştırmamız bir alan
araştırması olarak planlanmış ve Kocaeli’de Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı
kamu okullarında görev yapan 92 öğretmene tam yapılandırılmış anket soruları
uygulanmıştır. Araştırmanın sonucu, bu alanda çalışan ve iş stresiyle nasıl
başa çıkabileceği konusunda arayış içinde olan öğretmenler için bir kaynak
niteliği taşıyacaktır. Ayrıca hali hazırda yetersiz olan mesleki stres
alanındaki araştırma yazınına katkı sağlaması bakımından da önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

İş Stresi, İş Sağlığı, Öğretmenlerde İş Stresi, Stres, Stresle Başa Çıkma Yolları

Kaynakça

• AIS(The American Institute of Stress) 2011, Stress Effects, https://www.stress.org/stress-effects/ (Alıntılanma Tarihi: 16.12.2018).
• Aktaş, A., 2001, Bir Kamu Kuruluşunun Üst Düzey Yöneticilerinin İş Stresi ve Kişilik Özellikleri, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 56(4), 26-42.
• Altınok, V., 2009, İş Stresinin Ortaöğretim Öğretmenleri Üzerindeki Etkisi, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29 (2), 513-532.
• Aydın, İ., 2008, İş Yaşamında Stres, Pegem Yayınevi, Ankara, ISBN 975-6802-11-1.
• Aytaç, S. 2009, İş Stresi Yönetimi El Kitabı İş Stresi: Oluşumu, Nedenleri, Başa Çıkma Yolları, Yönetimi.
• Balcı, A., 2014, Çalışanlarda Stres Kaynakları, Stresle Başa Çıkma Yöntemleri Ve Sağlık Sektörü, Yüksek Lisan Tezi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Baltaş, Acar ve Zuhal Baltaş. Stres ve Başa Çıkma Yolları. İstanbul: Remzi Kitabevi, 21. Basım, 2002.
• Bozkurt N., İlköğretim Öğretmenlerinde, Stres Yaratan Yaşam Olayları ve Stresle Başa çıkma Tarzlarının Çeşitli Değişkenlerle İlişkisi, XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz 2004, İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.
• Buluş M.,1999, Öğretmenlerde Stres: Belirtileri, Nedenleri ve Başa Çıkma Teknikleri, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı:5, 66 – 70.
• Chandola, T., 2010, Stress at Work, British Academy, London, ISBN 978-0-85672-589-0.
• Çardak, Mehmet. “İlköğretim Okullarında Çalışan Öğretmenlerin İş Doyumu ile Stresle Basa Çıkma Yolları’’. Yüksek Lisans Tezi, Niğde: Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2002.
• Çivildağ, A., 2003, Anadolu Lisesi ve Özel Lise Öğretmenlerinin İş Tatmini, İş Stresi ve Algılanan Sosyal Destek Düzeylerinin Karşılaştırılmasına Yönelik Bir Analiz, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ekinci, Y., 2006, İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Sosyal Beceri Düzeylerine Göre Öğretmenlerin İş Doyumu ve İş Stresinin Karşılaştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Erdoğan, İ., 1996, İşletme Yönetiminde Örgütsel Davranış, İşletme Fakültesi Yayını, Avcıol Basım Yayın, İstanbul
• Erken, B., 2006, Özel Ve Resmi İlköğretim Okullarında Çalışan Öğretmenlerin İş Tatmini ve İş Streslerinin Karşılaştırılması, Yüksek Lisans Dönem Projesi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Güçlü N., 2001, Stres Yönetimi, G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt 21, Sayı 1 91-109.
• Kayhan, S., 2015, Lise Öğretmenlerinde Stresin Nedenleri, Yüksek Lisans Tezi, Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• ILO., 2016, ILO işyerinde stres ile ilgili farkındalığın artırılması ve bu konuda ortak çaba gösterilmesi çağrısında bulunuyor, http://www.ilo.org/ankara/news/WCMS_475262/lang--tr/index.htm (Alıntılanma Tarihi: 01.12.2018).
• Özdayı, N., 1990, Resmi ve Özel Liselerde Çalışan Öğretmenlerin İş Tatmini ve İş Stresinin Karşılaştırmalı Analizi, Doktora Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• NIOSH. (The National Institute for Occupational Safe and Health), 1999, Stress at Work. Pub. No: 99-101 https://www.cdc.gov/niosh/docs/99-101/ (Alıntılanma Tarihi: 05.12.2018).
• Payne, M.A. ve Furnham A. 1987, “Dimentions of Occupational Stress in West Indian Secondary School Teachers”, British Journal of Educational Psychology, 57.sayı. ss.141-150.
• Özel Y. ve Karabulut A.,2018, Günlük Yaşam ve Stres Yönetimi, Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, 1(1), 48-56.
• Özer A., 2012, Çalışanlar İçin Verimlilik Anahtarı: Stres Yönetimi, TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi Cilt: 24 Sayı: 1 - 2 Şubat
• Vogel F. R., 2006, Stress In The Workplace: The Phenomenon, Some Key Correlates and Problem Solving Approaches, Submitted in partial fulfilment of the requirements for the degree of Philosophiae Doctor in the Faculty of Humanities, University of Pretoria.
• Yıldız B., 2013, İlkokul ve Ortaokul Öğretmenlerinin İş Stresi, Örgütsel Bağlılık ve İş Doyumuna Yönelik Algılarının İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi.