VALUES EDUCATION GROUP WORK WITH CHILDREN WHO HAVE SPECIAL NEEDS AS SOCIAL WORK PRACTICE

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 5, 761 - 776, 10.01.2019

Melike Tekindal Elif Negiz

https://doi.org/10.26809/joa.2018548686

Öz

In the context of human rights and social justice
principles and objectives of the social work profession, the trainings to be
held within the scope of common and universal values with children with special
needs; will help the child to create life and to create positive social
interaction processes and to create a better society. In this context, the aim
of the study is to examine the values education group work practices in the
literature and to make them a whole. It is a source of interest for the professionals
who want to work in this direction especially with individuals/children with
special needs. In this context, literature review was conducted in the focus of
group study on children and values education with special needs. In the group
work; values, social work and value, with children / individuals with special
needs under the title of value education group work and; The purpose of the
study, the participants, who will be the structure, how to create the group
process and method, how to structure and how to evaluate the process was
emphasized. After that, sample group work was given.

Anahtar Kelimeler

Values Education, Group Work, Universal Values, Children With Special Needs, Social Work

SOSYAL HİZMET UYGULAMASI OLARAK ÖZEL GEREKSİNİME SAHİP ÇOCUKLARLA DEĞERLER EĞİTİMİ GRUP ÇALIŞMASI

Öz

Sosyal hizmet mesleğinin insan hakları ve sosyal adalet ilke ve amaçları
kapsamında özel gereksinimli çocuklar ile ortak ve evrensel değerlerle
yapılandırılacak olan eğitimler; çocuğun hayattan zevk almasında, bireysel ve toplumsal
olumlu sosyal etkileşim süreçlerini yaratabilmesinde ve daha iyi bir toplumun
oluşmasında kaynaklık edecektir. Bu kapsamda çalışmanın amacı, öncelikle
literatürde yer alan değerler eğitimi grup çalışması uygulamalarının
incelenerek, bir bütün haline getirilmesidir. Özellikle özel gereksinime sahip
bireylerle/çocuklarla bu yönde çalışma yapmak isteyen meslek elemanlarına bir
kaynak oluşturmakla birlikte, grup çalışmasının bu alanı ile ilgili merak
uyandırmaktır. Bu kapsamda özel gereksinimli çocuklar ve değerler eğitimi grup
çalışması odağında literatür taraması yapılmıştır. Grup çalışmasının
içeriğinde; değerler, sosyal hizmet ve değer, özel gereksinime sahip
çocuklarla/bireylerle değerler eğitimi grup çalışması ve başlığı altında; grup
çalışmasının amacı, katılımcılarının kimler olabileceği, yapısının nasıl
meydana getirileceği, grup sürecinin ve yönteminin nasıl yapılandırılacağı,
nasıl değerlendirileceği üzerinde durulmuştur. Sonrasında örnek grup çalışması
yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Değerler Eğitimi, Grup Çalışması, Evrensel Değerler, Özel Gereksinimli Çocuk, Sosyal Hizmet

Kaynakça

• ACAR, H. ve diğ., 2013, Sosyal Politika ve Kamu Yönetimi Bileşenleriyle Sosyal Hizmet Temelleri ve Uygulama Alanları, Maya Akademi Yayını, Ankara, 978-605-4515-37-0.
• AKÇEMETE, G. ve diğ., 2011, Özel Gereksinimli Çocuklar ve Özel Eğitime Giriş, Gündüz Eğitim ve Yayıncılık, Ankara, 978-975-6859-45-2.
• ATAMAN, A., 2011, Özel Gereksinimli Çocuklar ve Özel Eğitime Giriş, Gündüz Eğitim ve Yayıncılık, Ankara, 978-975-6859-45-2.
• AYDIN, İ., 2014, Eğitim Yönetimi, Denetimi ve Politikası Yazıları, Pegem Akademi Yay., Ankara, 978-605-364-932-8.
• AYDIN, M.Z., 2010, Okulda Değerler Eğitimi, Eğitime Bakış Eğitim-Öğretim ve Bilim Araştırma Dergisi, 6 (18), 16-19.
• BAYHAN, P. ve YÜKSELEN, A., 2007, Özel Gereksinimli Çocuklarda Drama modelleri ve Oyun, Yaratıcı Drama Dergisi, 3-4 (1), 45-55.
• BAYKOÇ DÖNMEZ. N., 2010, Öğretmenlik Programları için Özel Eğitim, Gündüz Eğitim ve Yayıncılık, Ankara, 978-605-55842-3-8.
• CAVKAYTAR, A., MELEKOĞLU, M. ve YILDIZ, G., 2016, Geçmişten Günümüze Özel Gereksinimli Olma ve Zihin Yetersizliği: Dünya’da ve Türkiye’de Kavramların Evrimi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (Eğitim Özel Sayısı), 111-122.
• ÇAĞLAR, S., 2011, Engelli Hakları Sözleşmesi’nde Ayrımcılık Yasağı Ve Türkiye’nin Uyum Sorunu, TBB Dergisi, (96), 149-178.
• ÇAMUR DUYAN, G., 2013, Sosyal Politika ve Kamu Yönetimi Bileşenleriyle Sosyal Hizmet Temelleri ve Uygulama Alanları, Maya Akademi Yayını, Ankara, 978-605-4515-37-0.
• ÇELİKKAYA, H., 2013, Fonksiyonel Eğitim Sosyolojisi Pedagojik Formasyon Amaçlı, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara, 978-605-133-103-4.
• ÇETİN, N. ve BALANUYE, Ç., 2015, Değerler ve Eğitim İlişkisi Üzerine, Kaygı Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi, (24), 191-203.
• ÇİFCİ, O. ve diğ., 2016, Gençlik Bilgilendirilmelerinde Yaygın Öğrenimin Kullanımı, Türkiye Ulusal Ajansı, Ankara.
• DİLMAÇ, B., 2007, Bir Grup Fen Lisesi Öğrencisine Verilen İnsani Değerler Eğitiminin İnsani Değerler Ölçeği İle Sınanması, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• DOĞANAY, A., 2006, Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi Yapılandırmacı Bir Yaklaşım, ( Edt: Cemil Öztürk), Pegem A Yayıncılık, Ankara, 9944-919-19-5.
• DUYAN, V., 2014, Sosyal Hizmet Temelleri Yaklaşımları Müdahale Yöntemleri, Sosyal Çalışma Yayınları, Ankara, 978-605-4688-29-6.
• ELMAS, A., 2018, 1923-2016 Yılları Arası Hükümet Programlarında Dezavantajlı Gruplar, Social Sciences Studies Journal, 4 (15), 945-953.
• Engelliler Hakkında Kanun, 7/7/2005, 25868 Sayılı, http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5378.pdf, (Erişim Tarihi: 3 Aralık 2018).
• ERİM, G. ve CAFEROĞLU, M., 2012, Görsel Sanatlar Eğitimi Dersinin Zihinsel Engelli Çocuklara Katkısının Özel Eğitim Öğretmenlerinin Görüşleriyle Belirlenmesi, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25 (2), 321-342.
• EVİN, İ. ve KAFADAR, O., 2004, İlköğretim Sosyal Bilgiler Programının Ve Ders Kitaplarının Ulusal Ve Evrensel Değerler Yönünden İçerik Çözümlemesi, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2 (3), 293-304.
• FİCHTER, J., 2011, Sosyoloji Nedir, (Çev. Edt: Nilgün Çelebi), Anı Yayıncılık, Ankara, 978-605-443-469-5.
• GENÇ, Y., 2015, Engellilerin Sosyal Sorunları Ve Beklentileri, Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 35 (2), 65-92.
• GREENSPAN, S., 2016, Özel Gereksinimli Çocuklar Zihinsel ve Duygusal Gelişim, (Çev. İsmail Ersevim), Özgür Yayınları, İstanbul, 975- 447-199-1.
• GÜNGÖR, E., 2010, Değerler Psikolojisi Üzerinde Araştırmalar, Ötüken Yay., İstanbul, 978-975-437-271-7.
• IFSW, 2014, https://www.ifsw.org/sosyal-hizmet-nedir/, (Erişim Tarihi: 26 Kasım 2018).
• ILDIZ, G.İ., 2018, Türkiyede Engelli Bireylere Yönelik Tutumlara İlişkin Çalışmaların İncelenmesi, Uluslararası Bilimsel Araştırma Dergisi, 3 (2), 599-609.
• İÇLİ, G., 2011, Sosyolojiye Giriş, Anı Yayıncılık, Ankara, 978-605-4434-72-5.
• KAYA, Y. ve ANTEPLİ S., 2018, Okul Öncesi Dönemde Yaratıcı Drama Yoluyla Değerler Eğitimi, Yaratıcı Drama Dergisi, 13 (2), 237-250.
• KAYA, Y. ve diğ., 2015, Okul Öncesi Eğitimde Drama Yöntemi İle İşlenen Değerler Eğitimi Derslerinin Farkındalık Düzeyi Üzerindeki Etkisi, Sakarya University Journal of Education, 6 (1), 23-37.
• KOÇ, S., 2016, Ortaokul Öğretmenlerinin Değerler Eğitimi Konusundaki Görüşleri, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (1), 377-396.
• KUÇURADİ, İ., 1998, İnsan ve Değerleri (Değer Problemi), Türkiye Felsefe Kurumu, Ankara, 975-7748-19-6.
• KURTDAŞ, E. M., 2017, Değerlerin Kaynağı ve Anlamlandırılması, Turkish Studies, 12 (21), 349-366.
• Milletlerarası Sözleşme, 14 Temmuz 2009 tarihli, 27288 sayılı, Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2009/07/20090714-1.htm (Erişim Tarihi: 3 Aralık 2018).
• ÖZTÜRK SAMUR, A., 2011, Değerler Eğitimi Programının 6 Yaş Çocuklarının Sosyal Ve Duygusal Gelişimlerine Etkisi, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• TAHİROĞLU, M. ve AKTEPE, V., 2015, Değerler Eğitimi Yaklaşımlarına Göre Geliştirilen Etkinliklerin Demokratik Algı ve Davranışlar Üzerine Etkisi, Değerler Eğitimi Dergisi, 12 (30), 309-345.
• TİLLMAN, D., 2014, 8-14 Yaş Grubu Öğrencileri İçin Yaşayan Değerler Eğitimi Etkinlikleri, (Çev. Edt: Vedat Aktepe), Eğitim Yayınevi, Konya, 978-605-5176-60-0.
• TUNÇ TEKİNDAL, M., 2016, Feminist Grup Çalışması Bir Sosyal Hizmet Uygulaması Olarak Engelli Çocuğa Sahip Kadınların Deneyimi, Nobel Bilimsel Eserler, Ankara, 978-605-9663-27-4.
• ULUSOY, K. ve DİLMAÇ, B., 2016, Değerler Eğitimi, Pegem Akademi Yay., Ankara, 978-605-364-340-1.
• YASUL, A.F. ve SAMANCI, O., 2015, Sınıf Öğretmenlerinin ‘Grup Çalışmaları’ na İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (7), 131-156.
• YAZICI, K., 2006, Değerler Eğitimi’ne Genel Bir Bakış, Türklük Bilimi Araştırmaları, (19), 499-522.
• YILMAZ, M., 2014, Değerler Eğitimi ve Okul Etkinlikleri, Dem Yayınları, İstanbul, 978-605-4036-39-4.
• ZASTROW, C., 2014, Sosyal Hizmete Giriş, (Çev. Edt: Durdu Baran Çiftçi), Nika Yayınevi, Ankara, 978-605-86463-1-5.