Examination of mental training levels of athletes interesting in different sports branches

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 2, 56 - 63, 31.12.2021

Öznur Yüksel Özlem Orhan

Öz

The purpose of this research is to study of mental training levels of the athletes, which deal with the different sports branches according to some variables. In total, 504 athletes, 256 women (50.8%) n 248 men (49.2%), participated in the research voluntarily. “The Sport Mental Training Questionnaire-SMTQ” adapted into Turkish by Yarayan and İlhan (2018) and a personal information form prepared by the researcher were used to collect data from the research group. To data analysis made use of the SPSS 25 program. Descriptive statistics, t-test, and ANOVA tests were used to analyze and interpret the obtained data. In the results of the data analysis, the mental training levels of the athletes dealing with different sports branches; It was observed that there were differences according to the variables of age, gender, being a national athlete, and the sports branch they played. Male athletes’ mental performance and mental basic skill scores are higher than female athletes, while female athletes’ self-talk scores have been found higher than male athletes. It has been originated that the self-talk scores of the athletes who are interested in basketball, ice hockey, football, wrestling, and volleyball branches are higher than other sports branches. It has been identified that the visualization scores of the athletes who are interested in athletics, basketball, ice hockey, wrestling, archery, and volleyball branches are higher than other sports branches (p<0.05). As a result, it can be said that variables such as gender, age, being a national athlete and the type of sport have positive effects on mental training skills.

Anahtar Kelimeler

Training, Mental Training, Sports Branch

Farklı spor dalları ile ilgilenen sporcuların zihinsel antrenman düzeylerinin incelenmesi

Öz

Bu araştırmanın amacı farklı spor dalları ile uğraşan sporcuların zihinsel antrenman düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesidir. Toplamda, araştırmaya 256’sı kadın (% 50,8), 248’i erkek (% 49,2) olmak üzere 504 sporcu gönüllü olarak katıldı. Araştırma grubundan veri toplamak için Yarayan ve İlhan (2018) tarafından Türkçe ‘ye uyarlaması yapılan “Sporda Zihinsel Antrenman Envanteri (SZAE)” ve araştırmacı tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu kullanıldı. Verilerin analizi için SPSS 25 programından faydalanıldı. Elde edilen verilerin çözümlenmesi ve yorumlanması için tanımlayıcı istatistik, t-testi ve ANOVA testleri kullanıldı. Veri analizi sonuçlarında farklı spor dalları ile uğraşan sporcuların zihinsel antrenman düzeylerinde; yaş, cinsiyet, milli sporcu olma durumu ve yaptıkları spor dalı değişkenlerine göre farklılıklar oluşturduğu gözlemlendi. Erkek sporcuların zihinsel performans ve zihinsel temel becerileri puanlarının kadın sporculara göre daha yüksek olduğu, kadın sporcuların ise kendinle konuşma puanlarının erkek sporculara göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Basketbol, buz hokeyi, futbol, güreş ve voleybol dallarıyla ilgilenen sporcuların kendinle konuşma puanlarının diğer spor dallarına göre daha yüksek olduğu ortaya çıkmıştır. Atletizm, basketbol, buz hokeyi, güreş, okçuluk ve voleybol dallarıyla ilgilenen sporcuların ise zihinde canlandırma puanlarının diğer spor dallarına göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir (p<0,05). Sonuç olarak cinsiyet, yaş, milli sporcu olma ve yapılan spor türü gibi değişkenlerin zihinsel antrenman becerileri üzerinde olumlu etkileri olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Antrenman, Zihinsel Antrenman, Spor Branşı

Kaynakça

• Akman, D. (2019). Yetişkin Sporcuların İmgeleme, İçsel Konuşma ve Stresle Başa Çıkma Biçimlerinin Zihinsel Dayanıklılık ile İlişkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, İstanbul.
• Aktop, A. (2008). Biyolojik Geribildirimle Zihinsel Antrenman Yönteminin Dart Performansına Etkisinin İncelenmesi. Doktora Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Spor Bilimleri Anabilim Dalı, Antalya.
• Altıntaş, A. & Akalan, C. (2008). Zihinsel Antrenman ve Yüksek Performans. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 6(1), 39-43. https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000131
• Altunkalem, S. (2020). Elit Düzeydeki Atletlerde Uygulanan Zihinsel Antrenmanların Zihinsel Dayanıklılığa Etkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Antrenörlük Eğitimi Anabilim Dalı, Hareket ve Antrenman Bilimleri Bilim Dalı, İstanbul.
• Connaughton, D., Wadey, R.., Hanton, S., & Jones, G. (2008). The Development and Maintenance of Mental Toughness: Perceptions of Elite Performers. Journal of Sports Sciences, 26(1), 83-95.
• Erdoğan, S.B. & Gülşen, D.B.A. (2020). Spor Bilimleri Fakültesinde Öğrenim Gören Sporcuların Zihinsel Antrenman Düzeylerinin Belirlenmesi, Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 3 (1), 220-228. https://doi.org/10.38021/asbid.753967
• Gülşen, D., Yıldız, A., Bayköse, N. & Eryücel, M. (2018). Bireysel ve Takım Sporu Yapan Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Kendinle Konuşma Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 1(2) , 58-66.
• Hasırcı, S., Seiler, R. & Stock, A. (2018). Performans Sporcularında Zihinsel Antrenman: Sporcu ve Antrenörler İçin El Kitabı, Girne: Uluslararası Final Üniversitesi, 17-19.
• Kara, Ö. & Hoşver, U.P. (2019). Play-Off Müsabakalarında Yer Alan Kadın Voleybolcuların Zihinsel Antrenman Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Uluslararası Spor Bilimleri Öğrenci Çalışmaları, 1(1), 35-42.
• Karageorghis, C. I. & Terry, P. C. (2015). Spor Psikolojisi (Çev.: Erdal Demir), Ankara: Nobel/Human Kinetics, 1-3.
• Konter, E. (2003). Spor Psikolojisi Uygulamalarında Yanılgılar ve Gerçekler, Ankara: Dokuz Eylül Yayınları, 7-37.
• Kulak A. (2011). Zihinsel Antrenman Yönteminin 10-12 Yaş Futbolcularda Teknik Beceri Performansına Etkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Harran Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Şanlıurfa.
• Öner, Ç. & Cankurtaran, Z. (2020). Elit Okçuların Zihinsel Beceri ve Tekniklerinin Atış Performanslarını Belirleyici Rolü. Uluslararası Egzersiz Psikolojisi Dergisi, 2(1), 1-9.
• Tabachnick, B.G. & Fidell, L.S. (2013). Using Multivariate Statistics. Allyn & Bacon, Boston.
• Turgut, M. & Yaşar, O.M. (2020). Mental Training of College Student Elite Athletes. Journal of Education and Learning, 9(1). 51-59. https://doi.org/10.5539/jel.v9n1p51
• Urfa, O. & Aşçı, H. (2018). 10 Haftalık Psikolojik Beceri Antrenman Programının Genç Futbolcuların Kaygı, Özgüven, Güdülenme, Dikkat ve Şut İsabet Oranı üzerine Etkisi. Hacettepe Spor Bilimleri Dergisi,29 (3), 131–146. https://doi.org/10.17644/sbd.313892
• Yarayan, Y. & İlhan, E. (2018a). Sporda Zihinsel Antrenman Envanterinin (SZAE) Uyarlama Çalışması. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23 (4) , 205-218.
• Yarayan, Y. & Ayan, S. (2018b). Farklı Takım Spor Dallarında Olan Sporcuların İmgeleme Biçimlerinin İncelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(60), 1417- 1421. DOI:10.17719/jisr.2018.2889
• Yılmaz, O. (2019). Zihinsel Antrenman Uygulaması: Otojenik Antrenman. Özdenk, S. & Yılmaz, O. (Ed.), Spor ve Rekreasyon Araştırmaları Kitabı, ss. 69-85, Çizgi Kitabevi Yayınları, Konya.
• Zekioğlu, A., Tatar, A., Bahadır, E. & Afacan, E. (2017). Zihinsel Hazır Oluşun Ölçülmesi: Ölçek Geliştirme Çalışması. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 15(2), 57-64. https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000308