Spor Lisesi ve Fen Lisesi Öğrencilerinin Mutluluk Düzeyleri ile Yaşam Doyumlarının İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 4, 548 - 555, 30.12.2024

Yilmaz Başdemir , Mustafa Kaya

https://doi.org/10.56639/jsar.1576534

Öz

Lise öğrencilerinin spor yapma ve spor yapma sürelerinin birey üzerindeki etkilerinin yaşam doyumu ile mutluluk düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapılan çalışmada 116 erkek 136 kız toplamda 252 lise öğrencisine ulaşılmıştır. Araştırmanın örnekleminde yer alan öğrenciler spor ve fen lisesinde okuyan öğrenciler arasından seçilmiştir. Araştırmanın amacı doğrultusunda çalışma nicel araştırma yöntemleri arasında yer alan ilişkisel tarama modeli ile desenlenmiş ve örneklem seçiminde rastgele örneklem seçme yöntemi tercih edilmiştir. Araştırmada anket yöntemi ile elde edilen veriler SPSS 22.0 programı ile analiz edilmiştir. Verilerin analizinde çarpıklık ve basıklık değerleri doğrultusunda parametrik testlerin kullanılmasına karar verilmiştir. Yapılan araştırma neticesinde öncelikli olarak öğrencilerin yaşam doyumları ile mutluluk düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca katılımcıların cinsiyetleri, okudukları okul türü ve günlük spor yapma süreleri ile mutluluk düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir. Öğrencilerin sınıf düzeyleri ve haftalık spor yapma süreleri ile yaşam doyumları arasında anlamlı farklılığın olduğu tespit edilmiştir. Bu bulgular doğrultusunda önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Mutluluk, Yaşam Doyumu, Lise Öğrencileri, Ergenlik

Examination of Happiness Levels and Life Satisfactions of Sports High School and Science High School Students

Öz

In the study conducted to determine the relationship between life satisfaction and happiness levels of high school students, 252 high school students were reached. The students in the sample of the study were selected among the students studying in sports and science high schools. In line with the purpose of the study, the study was patterned with the relational screening model, which is among the quantitative research methods, and random sample selection method was preferred in sample selection. In the study, the data obtained by the survey method were analyzed with SPSS 22.0 program. In the analysis of the data, it was decided to use parametric tests in line with the skewness and flatness values. As a result of the research, it was determined that there was a significant relationship between the life satisfaction of the students and their happiness levels. In addition, it was found that there was a significant difference between the genders of the participants, the type of school they studied, the duration of daily sports and their happiness levels. It was determined that there was a significant difference between the grade levels and weekly sports duration of the students and their life satisfaction. Recommendations were made in line with these findings.

Anahtar Kelimeler

Happiness, Life Satisfaction, High School Students

Kaynakça

• Arıkan, R. (2004). Araştırma Teknikleri ve Rapor Hazırlama, Asil Yayıncılık. Ankara.
• Avşaroğlu, S., Deniz, M. & Kahraman, A. (2005). Teknik öğretmenlerde yaşam doyumu iş doyumu ve mesleki tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (14), 115-129.
• Aydıner, B. B. (2011). Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Amaçlarının Alt Boyutlarının Genel Öz-Yeterlik Yaşam Doyumu ve Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Başar, S. & Sarı, İ. (2018). Düzenli egzersizin depresyon, mutluluk ve psikolojik iyi oluş üzerine etkisi. İnönü Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(3), 25-34.
• Çetin, B. (2007). Yeni ilköğretim programı (2005) uygulamalarının ilköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin çalışma alışkanlıkları ile öz-yeterliliklerine etkisi ve öğrencilerin program hakkındaki görüşleri, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Çelebi, Y. G. & Çelebi, B. (2018). Lise Öğrencilerinin Yaşam Doyumu Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi, Ercıyes Journal Of Educatıon, 2(2), 1-15. https://doi.org/10.32433/eje.421904
• Chow, P. H. (2005). Life Satisfaction Among University Students in A Canadian Prairie City: A Multivariate Analysis. Social Indicators Research, 70(2), 139-150.
• Dağlı, A., & Baysal, N. (2016). Yaşam Doyumu Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanmasi: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalişmasi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59). https://doi.org/10.17755/esosder.75955
• Damasio, F.B., Melo, R.L& Silva, J.P. (2013). Meaning in Life, Psychological Well-Being And quality Of Life in Teachers. Paidéia (Ribeirão Preto), 23(54), 73-82. http://dx.doi.org/10.1590/1982-43272354201309
• Demir, K. & Duman, S. (2019). Bireylerin Spor Yapma Durumlarıyla, Benlik Saygıları ve Mutluluk Düzeyleri Arasındaki İlişkisinin İncelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 4(4), 437-44. https://doi.org/10.31680/gaunjss.567126
• Demir, R., & Murat, M. (2017). Öğretmen Adaylarının Mutluluk, İyimserlik, Yaşam Anlamı ve Yaşam Doyumlarının İncelenmesi. OPUS International Journal of Society Researches, 7(13), 347-378. https://doi.org/10.26466/opus.347656
• Demirel, C. (2018). Yetişkinlerde Bağlanma Stillerinin Mutluluk, Yaşam Doyumu ve Depresyon ile İlişkisinin İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Işık Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Diener, E. (2000). Subjective Well-Being: The Science Of Happiness and A Proposal For a National İndex. American Psychologist, 55(1), 34.
• Diener, E., Suh, E., & Lucas, E. (1999). Öznel Esenlik: Otuz Yıllık İlerleme. Psikoloji Bülteni, 125(2), 276-302.
• Doğan, T., & Çötok, N. A. (2011). Oxford Mutluluk Ölçeği Kısa Formunun Türkçe Uyarlaması: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması [Adaptation of the short form of the Oxford happiness questionnaire into Turkish: A validity and reliability study]. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(36), 165-172.
• Erdoğan, E. (2015). Tanrı algısı, dini yönelim biçimleri ve öznel dindarlığın psikolojik dayanıklılıkla ilişkisi: Üniversite örneklemi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(29), 223-246.
• Ergün G., & Meriç M. (2020). Üniversite Öğrencilerinin İnternet Kullanımı İle Mutluluk ve Yaşam Doyumu Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 233-240. https://doi.org/10.17049/ataunihem.524124
• Etiler, E. İ. (2017). Sekiz Haftalık Antrenmanda Sözel Geribildirimin, Basketbolda Turnike, Top Sürme, Yaşam Doyumu ve Özyeterlik, Üzerine Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi, Mersin.
• Ezer, H.İ. (2017). Ergenlik Döneminde Yaygın Kullanılan Savunma Mekanizmaları ile Psikolojik Sağlamlık ve Mutluluk Düzeyi Arasındaki İlişki: Hatay İl Merkezi Örneği, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Çağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Gönener, A., Öztürk, A., &Yılmaz, O. (2017). Kocaeli Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Mental (psikolojik) İyi Olma Düzeylerinin Mutluluk Düzeylerine Etkisi. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(1), 44-55.
• Gülcan, A., & Bal, N. P. (2014). Genç Yetişkinlerde İyimserliğin Mutluluk ve Yaşam Doyumu Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi, Asya Öğretim Dergisi, 2(1), 41-52.
• Hanbay E., Keskin, B., & Kahrıman, M. (2017). Spor Yapan Bireylerin Yaşam Doyumlarının Araştırılması, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(51), 1307-9581. https://doi.org/10.17719/jisr.2017.1858
• Hills, P., & Argyle, M. (2002). The Oxford Happiness Questionnaire: a Compact Scale For The Measurement Of Psychological Well-Being. Personality And Individual Differences 33, 1073–1082
• İnandı, T., Savaş, N., Arslan, E., Yeniçeri, A., Erdem, M., Durmaz, E., Peker, E., & Alışkın, Ö. (2016). Hatay’da Akraba Evliliği Sıklığı, Nedenleri, Çocuk Sağlığı, İlişkilerde Mutluluk ve Yaşam Doyumu. Turkish Journal of Public Health, 14, 43-55.
• Kabakçı, Ö. F., & Totan, T. (2013). Sosyal Ve Duygusal Öğrenme Becerilerinin Çok Boyutlu Yaşam Doyumuna Ve Umuda Etkisi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 6(1), 40-61.
• Kağan, M. & Atalay, M. (2018). Lise Öğrencilerinin Mizah Kullanım Durumları İle Öznel İyi Oluşları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Journal of Social And Humanities Sciences Research, 5(29), 3957-3965.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Keser, A. (2003). Çalışmanın Anlamı, İnsan Yaşamındaki Yeri ve Yaşam Doyumu Üzerine Bir Uygulama, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Mallı, Y.A. (2018). Ortaöğretim Kurumlarında Okul Spor Yarışmalarına Katılan ve Katılmayan Öğrencilerin Öznel İyi Oluş Düzeylerinin İncelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Erzincan.
• Özcan, B. (2017). Egzersiz Yapan ve Yapmayan Obez Kadınların Yaşam Doyumu ve Öz Yeterlik Düzeyleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi, Mersin.
• Özdemir, E. (2017). Sporcuların ve Sedanterlerin Psikolojik Sağlamlık, Benlik Saygısı, İyimserlik ve Kontrol Odağı Düzeylerinin Karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Muğla.
• Özer, M., & Özsoy-Karabulut, Ö. (2003). Yaşlılarda Yaşam Doyumu. Geriatri, 6(2), 72-74.
• Ryan, R.M. & Deci, E.L. (2001). On Happiness And Human Potentials: A Review Of Research On Hedonic And Eudaimonic Well-Being. Annual Review of Psychology, 52, 141–166.
• Ryff, C. D., & Keyes, C. L. M. (1995). The Structure of Psychological Well-Being Revisted. Journal of Personality and Social Psychology, 69, 719-727.
• Sandıkçı, M. (2014). Üniversite Öğrencilerinin Psikolojik İyi Olma Düzeyleri ile İlişkili Değişkenlerin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi. Haliç Üniversitesi.
• Sapmaz, F., & Doğan, T. (2013). İyimserliğin Mutluluk ve Yaşam Doyumuna Etkisinin İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(3), 63-69.
• Söner, O., & Yılmaz, O. (2018). Lise Öğrencilerinin Sosyal Medya Bağımlılığı ve Psikolojik İyi Oluş Düzeyleri Arasındaki İlişki. Ufuk Bilimler Üniversitesi Sosyal Enstitüsü Dergisi, 7(13), 59-73.
• Şahin, M. Yetim, A.A., & Çelik, A. (2012). Psikolojik Sağlamlığın Gelişiminde Koruyucu Bir Faktör Olarak Spor Ve Fiziksel Aktivite. The Journal of Academic Social Science Studies, 5(8), 373-380. https://doi.org/10.9761/jasss_405
• Tekeli, N.T. (2022). Gelecek Kaygısının Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Doyumu ve Romantik İlişkilere Etkisinin İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Tingaz, E.O., & Hazar, M. (2014). Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği İle Bazı Öğretmen Adaylarının Duygusal Zekâ ve Mutluluklarının Karşılaştırılması, International Journal of Science Culture and Sport, (Special Issue 1), 745-756. https://doi.org/10.14486/IJSCS144
• Toprak, H. (2014). Ergenlerde Mutluluk ve Yaşam Doyumunun Yordayıcısı Olarak Psikolojik Sağlamlık ve Psikolojik İhtiyaç Doyumu, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Yarar, Y. (2019). Lise Öğrencilerinin İyi Oluş Düzeyleri ile Siber Zorbalık Siber Mağduriyetleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.