Investigation of School Administrators' Leadership Styles and Teachers' Attitudes Towards Peer Bullying

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 4, 581 - 586, 30.12.2024

İhsan Kuyulu , Hakkı Ulucan , Enes Beltekin , Ramazan Arslanboğa , Sümmani Ekici

https://doi.org/10.56639/jsar.1594195

Öz

The purpose of this study is to examine whether there is a relationship between teachers' attitudes towards peer bullying and school administrators' leadership styles. A total of 305 volunteer physical education and sports teachers, 102 women and 203 men, working in the Directorate of National Education in 2024-2025 participated in our study. In our study, the personal information form created by the researchers, the “Scale of Teacher Attitudes Towards School Bullying” developed by Yeşilyaprak and Dursun Balanuye (2012) and the “Leadership Style Behavior Scale” developed by Taş et al. According to the test results, Independent Sample T and One Way Anova tests were applied for variables with normal distribution. The results were evaluated at 95% confidence interval and significance at p<0.05 level.

Anahtar Kelimeler

Leadership, Peer Bullying, Physical Education and Sports Teachers, School Administrators

Okul Yöneticilerinin Liderlik Tarzları ile Öğretmenlerin Akran Zorbalığına İlişkin Tutumlarının İncelenmesi

Öz

Bu çalışmanın amacı, öğretmenlerin akran zorbalığına ilişkin tutumları ile okul yöneticilerinin liderlik tarzları arasında ilişkili olup olmadığının incelenmesidir. Çalışmamıza 2024-2025 yılında Milli Eğitim Müdürlüğünde görev yapan 102 kadın 203 erkek olmak üzere toplam 305 gönüllü beden eğitimi ve spor öğretmeni katılmıştır. Araştırmamız araştırmacılar tarafından oluşturulan kişisel bilgi forumu, Yeşilyaprak ve Dursun Balanuye (2012) tarafından geliştirilen ‘‘Okul Zorbalığına İlişkin Öğretmen Tutumları Ölçeği’’ ile Taş ve arkadaşları (2007) tarafından geliştirilen ‘‘Liderlik Tarzı Davranış Ölçeği’’ kullanılmıştır. Test sonuçlarına göre normal dağılım gösteren değişkenler için Bağımsız Örneklem T (İndependent Sample T) ve Tek Yönlü Varyans Analizi (One Way Anova) testleri uygulanmıştır. Sonuçlar %95 güven aralığında, anlamlılık p<0.05 düzeyinde değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Liderlik, Akran Zorbalığı, Beden eğitimi ve Spor Öğretmeni, Okul Yöneticileri

Kaynakça

• Aslan, H. (2012). Okul Müdürlerinin Liderlik Standartlarının geliştirilmesi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı. Yayımlanmış Doktora Tezi. Ankara.
• Baloğlu, İ., Sarıkaya, F., Ayılmazdır, B., & Kalkan Baloğlu, S. (2023). Temel eğitimde akran zorbalığına yönelik okul yöneticisi ve öğretmen görüşleri. Ulusal Eğitim Dergisi, 3(5), 794–813. https://www.uleder.com/index.php/uleder/article/view/251
• Beltekin, E. (2020). Lider-Üye Etkileşim Algısı ve Bireysel Performans: İşe Yönelik Motivasyonun Aracılık Rolü. Akademisyen Kitapevi, Ankara.
• Budak, S. (2000). Psikoloji sözlüğü. Bilim ve Sanat Yayınları Ankara.
• Cemaloğlu, N., & Erdemoğlu Şahin, D. (2007). Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Kastamonu Education Journal, 15(2), 463-484. https://dergipark.org.tr/en/pub/kefdergi/issue/49102/626583
• Cerit, Y. (2008). İlköğretim Okulu Müdürlerinin Hizmet Yönelimli Liderlik Davranışlarının Öğretmenlerin Tükenmişliklerine Etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 56(56), 547-570. https://dergipark.org.tr/en/pub/kuey/issue/10341/126692
• Dursun-Balanuye, I. (2007). Okul Zorbalığına İlişkin Öğretmen Tutumlarının İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• George, D., & Mallery, M. (2010). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference, 17.0 update (10a ed.) Boston: Pearson.
• Güneş, A. M., & Buluç, B. (2012). İlköğretim Okullarında Dönüşümcü Liderlik ile Örgütsel Adalet Arasındaki İlişki. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(3), 411-437. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tebd/issue/26095/274961
• Kocaoğlu, M., & Demirdağ, S. (2022). Okul Yöneticilerinin Liderlik Tarzları, Okul İklimi ve Öğretmenlerin Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişki. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 13(2), 28-40. https://dergipark.org.tr/tr/pub/aduefebder/issue/74592/1149834
• Kuyulu, İ. (2019). Spor Lisesi Yöneticilerindeki Vizyoner Liderliğin Öğretmen Motivasyonu ve Bağlılığına Etkisi. Akademisyen Kitapevi, Ankara.
• Morkan Şahin, M. & Aral, N. (2023). Ergenlerin akran zorbalığı algıları ile öğretmenlerin akran zorbalığına ilişkin tutumlarının incelenmesi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(3), 1106-1122. https://doi.org/10.33206/mjss.1159316
• Olweus, D. (1995). Bullying or peer abuse at school: Facts and intervention. Current directions in psychological science, 4(6), 196-200. https://doi.org/10.1111/1467-8721.ep10772640
• Pişkin, M. (2002). Okul zorbalığı: Tanımı, türleri, ilişkili olduğu faktörler ve alınabilecek önlemler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 2(2), 531-562.
• Osborne, J. W., & Overbay, A. (2019). The power of outliers (and why researchers should always check for them). Practical Assessment, Research, and Evaluation, 9(1), 6. https://doi.org/10.7275/qf69-7k43
• Özbilen, F. M., Canbulat, T., & Soylu, Y. (2017). Okul Zorbalığı ve Sınıf İçi İstenmeyen Davranışlara İlişkin Öğretmen Tutumlarının Değerlendirilmesi. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 7(47), 1-15. https://dergipark.org.tr/en/pub/tpdrd/issue/42743/515877
• Özdemir, Z., Yelmen, M., Kaplan, Ö., Bodukcu, E., & Nakas, E. (2024). İdareci ve öğretmen görüşlerine göre ilkokullarda akran zorbalığı: Nitel Bir Çalışma. Academic Social Resources Journal, 8(52), 3314-3323. http://dx.doi.org/10.29228/ASRJOURNAL.71122
• Peterson, M. F., & Hunt, J. G. (1997). International perspectives on ınternational leadership. Leadership Quarterly, 8(3), 203-231. https://doi.org/10.1016/S1048-9843(97)90002-3
• Tan, Ç. (2016). İlköğretim Okul Yöneticilerinin Takım Liderlik Davranışlarının Öğretmenlerin İş Doyumu, Örgütsel Adanmışlık ve Örgütsel Vatandaşlık Düzeylerine Etkisi. Ekev Akademi Dergisi, (68), 65-80. https://dergipark.org.tr/en/pub/sosekev/issue/71359/1147306
• Taş, A., Çelik, K., & Tomul, E. (2007). Yenilenen ilköğretim programının uygulandığı ilköğretim okullarındaki yöneticilerin liderlik tarzları1. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(22), 85-98. https://dergipark.org.tr/en/pub/pauefd/issue/11121/133009
• Tuğrul, B., & Çelik, U. P. E. (2002). Normal Çocuklarla Çalişan Anaokulu Öğretmenlerinde Tükenmişlik. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(12), 1-11. https://dergipark.org.tr/en/pub/pauefd/issue/11131/133126
• Yaman, E., & Çuha, N. C. (2014). Sınıf öğretmenlerinin okul zorbalığına ilişkin tutumları ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Bartın University Journal of Faculty of Education, 3(2), 435-448. https://dergipark.org.tr/en/pub/buefad/issue/3815/51197
• Yeşilyaprak, B., & Balanuye, I.D. (2012). Okul zorbalığına ilişkin öğretmen tutumları ölçeği, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(37), 38-48.