YUMUŞAK PORSELEN ÜRETİMİNDE EŞ EKSENLİ PRES ATIKLARININ VE BİSKÜVİ ATIKLARININ GERİ KAZANIMI

Yıl 2020, Sayı: 001, 1 - 16, 30.06.2020

Bülent Büyükkıdan Nurgün Büyükkıdan Yavuz Çiçek

Öz

Bu çalışmada, seramik fabrikalarında üretimde eş eksenli pres makinelerinde kullanılan yumuşak porselen pres çamuru granüllerinin ve bisküvi mamullerinin, işletmede herhangi farklı bir üretim aşamasında kullanılmayan atıklarının değirmen ve mikserler yardımıyla geri kazanımını sağlanmıştır. Öğütülüp, belirli oranlarda karıştırılarak geri kazanılan bu çamurların, kimyasal (XRF, DTA-TG) ve fiziksel (mukavemet, renk ölçümü, yoğunluk, akma zamanı, elek bakiyesi, tane boyutu, küçülme, deformasyon, çarpma ve parçacık kopma dayanımı) analizleri yapılarak yeniden işletme prosesine kazandırılmıştır. Pres çamuru granüllerinin atıklarının ve atık bisküvilerin çeşitli öğütme parametreleri(bisküvi ve granül atıklarının aynı anda, ayrı veya aşamalı olarak öğütülmesi) fiziksel özellikleri, kimyasal özellikleri ve bunlarla birlikte reçete çalışmaları yapılıp pişme davranışları incelenmiştir. Yapılan bu incelemeler ışığında, atık numunenin kimyasal ve fiziksel özelliklerinin yumuşak porselene benzerliklerinden dolayı atıkların geri kazanımı sağlanarak işletmeye alınmasında herhangi bir sorunla karşılaşılmamıştır. Eş eksenli preslerle yaklaşık %80 oranında üretim yapan bir seramik fabrikasında aylık ortalama 700 ton yumuşak porselen granülü kullanılmaktadır. Eş eksenli presle üretimden kaynaklanan %20’lik zayiatın geri kazanımı düşünülürse aylık 140 ton atığın tekrar üretime alınması söz konusu olacaktır. Yapılan deneyler sonunda elde edilen verilerle yapılan bu geri kazanım sayesinde, ortalama ton başına granül maliyetinin 150 euro olduğunda elde edilecek ekonomik kazanım aylık 20000 euronun üzerinde olacaktır. Doğal olarak bu miktar firma için ekonomik getirisinin yanı sıra, bu dövizin yurtdışından hammadde alımında kullanılmayacağı için ulusal bir kazanım olarak geri dönecektir ve döviz çıkışını azaltacaktır.

Anahtar Kelimeler

Geri kazanım, granül, öğütme, yumuşak porselen

RECYCLING OF CO-AXIAL PRESS WASTE AND BISCUIT WASTE IN SOFT PORCELAIN PRODUCTION

Öz

In this study, the recovery of soft porcelain press mud granules and biscuit products used in coaxial press machines in ceramic factories and wastes that are not used at any different production stage in the enterprise were provided with the help of mills and mixers. Chemical (XRF, DTA-TG) and physical (strength, color measurement, density, flow time, sieve balance, grain size, shrinkage, deformation, impact and particle rupture strength) of these muds that are ground and recycled by mixing at certain rates has been added to the business process. Various grinding parameters of waste sludge granules and waste biscuits (simultaneous, separate or progressive grinding of biscuit and granule wastes) physical properties, chemical properties, along with recipe studies and cooking behaviors were examined. In the light of these examinations, no problems were encountered in recycling the wastes and putting them into operation due to the similarity of the chemical and physical properties of the waste sample to soft porcelain. In a ceramic factory producing approximately 80% with coaxial presses, an average of 700 tons of soft porcelain granules are used monthly. Considering the recovery of 20% waste from co-axial press production, 140 tons of waste per month will be put back into production. Thanks to this recovery with the data obtained at the end of the experiments, the economic gain to be achieved when the average cost of granules per ton is 150 euro, will be over 20000 euros per month. Naturally, this amount will return as a national gain and reduce the foreign currency outflow, as this foreign currency will not be used to purchase raw materials from abroad, as well as its economic return for the company.

Anahtar Kelimeler

Recycling granule, grinding, soft porcelain

Kaynakça

• [1] Yanga, Y., Fenga, M., Lingb, X., Maoa, Z., Wanga, C., Sunc, X. ve Guo, M. (2005), Microstructural analysis of the color-generating mechanism in Ru Ware, Modern Copies and its Differentiation with Jun Ware, J. of Arc.Sci., 32,301 310.
• [2] Cooper, J.J. (1995), Bone for Bone China ,Br. Ceram. Trans., 94 (4), 165-168.
• [3] Uda, M., Kanno, H. ve Mukoyama, T. (1999) , Preliminary report on porcelain in Meissen (Germany) and Arita (Japon), Nuclear Instruments and Methods in Physics Research B, 150, 597-600.
• [4] Iqbal, Y. ve Lee E. W. (2000), Microstructural Evolution in Triaxial Porcelain, Jour. Am. Ceram. Soc., 83, 3121– 3127.
• [5] Arcasoy, A., (1995), Seramik Teknolojisi, Güzel Sanatlar Fakültesi Seramik Ana Sanat Dalı Yayınları, İstanbul.
• [6] Ryan, W. ve Redford C. (1997), Whitewares: production, testing and quality control, Institute of Ceramics, Pergamon Press, Oxford.
• [7] Güngör, F., (2012), Daha az enerji ile yumuşak porselen üretiminin incelenmesi, Doktora Tezi, Anadolu Üniveritesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.