Türkiye’de Erken Çocukluk Döneminde Baba Çocuk İlişkisi Konusunda Hazırlanan Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi

Year 2019, , 1 - 8, 27.09.2019

Halil Uzun , Ahmet Simsar Nezahat Hamiden Karaca

https://doi.org/10.30900/kafkasegt.578894

Cited By: 2

Abstract

Çocukların sağlıklı yetişkinler
olmaları, sağlıklı ilişkilerin olduğu bir aile ortamında büyümelerine bağlıdır.
Çocuklar birçok beceriyi ebeveynlerini gözlemleyerek ve onlardan yardım ve
destek alarak öğrenirler. Çocukların gelişiminde anneler kadar babaların
katkısı da çok büyüktür. Erken çocukluk döneminde çocuklar babalarının
kendilerini izlemelerinden, fikir vermelerinden, yeni şeyler öğretmelerinden,
onlarla oynamaktan, kısacası babalarıyla birlikte olmaktan keyif almaktadırlar.
Ayrıca bu dönemde babalarıyla birlikte olan çocuklar gelişimleri için gerekli
olan birçok bilgiyi, beceriyi ve duygusal desteği elde etmektedirler. Baba
çocuk ilişkisinin hem nitelik, hem de nicelik olarak anne çocuk ilişkisinden
farklıdır. Araştırmacılar, babanın özellikle erkek çocuğun erkeksi davranışları
kazanması açısından önemli olduğunu ortaya koymakta ve erkek çocukların
babaları ile özdeşleşerek erkek gibi davranmayı öğrendiklerini ileri
sürmektedirler. Bu doğrultuda baba- çocuk ilişkisinin niteliğinin çocuğun
birçok alandaki gelişiminin desteklenmesi açısından önemli bir yere sahip
olduğu ifade edilebilir. Dolayısıyla bu çalışmada, Türkiye’de erken çocukluk
eğitimi alanında 2008-2017 yılları arasında baba-çocuk ilişkisi konusunda
yapılmış lisansüstü tezlerin incelenmesi amaçlanmıştır. Yapılan analizler
sonucunda; ilgili tarihler arasında baba-çocuk ilişkisi konusunda 15 yüksek
lisans, 5 doktora tezi olmak üzere toplam 20 tane lisansüstü tez yapıldığı,
tezlerde en fazla tarama modelinin benimsendiği, en fazla lisansüstü tezin 2016
yılında tamamlandığı ve en fazla tezin Gazi Üniversitesi’nde yapıldığı
belirlenmiştir.

Keywords

Baba eğitimi, erken çocukluk dönemi, okul öncesi eğitim

References

• AÇEV (2017). Turkiye’ de ilgili babalık ve belirleyicileri özet araştırma raporu. Taymaz Matbaacılık, İstanbul, Türkiye.
• Adler, A. (2005). Çocuk eğitimi. Çev: Kamuran Şipal; 3.Baskı, İstanbul:Cem Yayınevi.
• Aydın, M. (2000). Kurumlar Sosyolojisi, Ankara: Vadi Yayınları.
• Barnett, R. C. ve Baruch, G. K. (1987). Determinants of father’s participation in family work. Journal of Marriage and the Family, 49, 29-40.
• Büyüköztürk, S., Kılıç Çakmak, E., Akgün,O.E., Karadeniz,S. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Can Toprakçı, N. (2006). Kurumda eğitim alan zihinsel engelli öğrencilerin annelerine genişletilmiş aile eğitim programının uygulanmasının öğrencilerin matematik ders amaçlarını edinmelerinde, sürdürme ve genellemelerine etkisi. Ankara: Gazi Üniversitesi. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Çağdaş, A. (2008). Anne-baba-çocuk iletişimi. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Cowan, C.P. ve Bronstein, P. (1988) Father’s roles in the family, implications for research, New York:A Wiley-Interscience publication.
• Coltrane, S. (1988). Father-child relationships and status of women. A cross-cultural study. American Journal of Sociology, 93(5), 1060-1095.
• Coltrane, S. (1995). The future of fatherhood: Social, demographic and economic influence on men’s family involvement. (Ed: W. Marsiglio, Fatherhood contemporary theory, research and social policy. Thousand Oaks, California Sage
• Diler Sönmez, N. (2008). Eve dayalı gündüz tuvalet kontrolü aile eğitimi programının anneler ve zihinsel engelli çocuklarında beklenen davranış değişikliklerini gerçekleştirmede etkisi. Ankara: Gazi Üniversitesi. Basılmamış Doktora Tezi.
• Ekşi, A. (1990). Çocuk, genç, ve anababalar. İstanbul: Bilgi yayınevi.
• Erkan, S. ve Durmuşoğlu, M.C. (2006). Anne eğitimi programının annenin çocuk yetiştirme tutumlarına etkisinin incelenmesi. Avrupa Birliği Sürecinde Okul Öncesi Eğitimin Geleceği Sempozyumu, İstanbul:Ya-Pa Yayın Pazarlama, s. 349-360.
• Evans, C. (1996). Düşük sosyo-ekonomik örneklemli Türk babaların rollerine yönelik tutumları ve katılımları. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Feldman, S.S., Nash, S.C. ve Aschenbrenner, B.C. (1983). Antecedents of fathering. Child Development, 54, 1628- 1363.
• Gökçe, B. (1990) Aile ve Aile Tipleri Üzerine Bir İnceleme:Aile Yazıları I-Temel Kavramlar, Yapı ve Tarihi Süreç, Ankara: T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı Yayınları, Bilim Serisi 5/1, , s. 205-223
• Ho, Y. F. ve Lamb, M. E. (1987). The father's role: Cross-cultural perspective. New Jersey: Lawrence Erlbaum.
• Karasar, N. (2007). Bilimsel araştırma yöntemi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım Lt.Şti.
• Kaya, Ö. M. (2002). Okul öncesi eğitim kurumlarında uygulanan programlara ailelerin ilgi ve katılımları ile okul öncesi eğitim kurumlarının aile eğitimine katkısı konusunda anne-baba görüşleri. Anadolu Üniversitesi Eskişehir: Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Koçak, A. A. (2004). Baba destek programı değerlendirme raporu. http://www.acev.org/kaynaklarimiz/arastirmalarimiz-ve-yayinlarimiz.Erişim tarihi: 23/07/2017.
• Kurt, A. (2006). Dünden bugüne Türk ailesi: Dünden bugüne Türkiye’ nin toplumsal yapısı, Ed., Zincirkıran M, Ankara: Nova Basın Yayın.
• Kuzucu, Y. (2011) Değişen babalık rolü ve çocuk gelişimine etkisi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4 (35), 79-91.
• Mc Bride, B.A. ve Mc Bride, R.J. (1990). Rethinking the role of fathers: Meeting their needs through support programs. Illinois Teacher. 33; 89-93.
• Morrison, G. S. (2006). Fundamentals of early childhood education. New Jersey: Pearson Prentice Hall.
• Onur, B. (2001). Çocuk ve ergen gelişimi. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Öz, İ. (2005). Çocuk ve iletişim, Ankara: KÖK Yayıncılık.
• Özel, E. ve Zelyurt, H. (2016). Anne baba eğitiminin aile çocuk ilişkilerine etkisi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, (36).
• Pehrson, K. L. ve Robinson, C. C. (1990). Parent education: Does it make a diference? Child Study Journal, 20(4), ss. 221-236.
• Riley, R. W., Peterson, T. K., Moreno, M. G., ve Goode, W. W. (2000). Strengthening participation of fathers in children’s learning and development. Fathers mather ınvolving fathers in children’s learning. A kit for educators and other professionals. ED, 442, 580. Involving fathers in children’s learning, A kit for educators and other professionals, USA.
• Sayın, Ö. (1990). Aile Sosyolojisi - Ailenin Toplumdaki Yeri, İzmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları No: 57.
• Segrin C. ve Flora, J. (2005). Family communication, London: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
• Tezel Şahin F. (1998). Destekleyici eğitim programlarının 5-6 yaş grubunda çocuğu olan babalar üzerindeki etkilerinin incelenmesi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi.
• Uzun H. (2016). Baba eğitim programının baba-çocuk ilişkisine ve anaokuluna devam eden çocukların sosyal becerilerine etkisinin incelenmesi, Ankara Üniversitesi, Ankara: Fen Bilimleri Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi.
• Varol N. (2005). Aile eğitimi, (4. Basım). Ankara: Kök Yayıncılık.
• Yenilmez, Ç. (2012). Aile ilişkileri, Aile yapısı ve ilişkileri (s. 20-41). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin yayınevi