Türkçe Öğretmen Adaylarının Dinleme Stillerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi (Kafkas Üniversitesi Örneği)

Yıl 2016, Cilt: 3 Sayı: 3, 9 - 25, 15.12.2016

Berna Ürün Karahan

Öz

Dilin
temel becerileri, dil edinim sürecinin yapı taşlarını oluşturur. Dinleme
becerisi bu yapı taşlarından biridir. Özellikle öğrenme-öğretme süreçlerinin
sağlıklı bir şekilde yürütülebilmesi diğer beceriler gibi bu becerinin doğru
edinimi ile ilgilidir. Bu nedenle bu becerinin öğrenme-öğretme süreçlerinde
aktif olarak bulunan Türkçe öğretmenlerinin dinleme ile ilgili duygu ve
düşünceleri dikkate alınmalıdır. Bu çalışmada Türkçe öğretmen adaylarının
dinleme stillerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Veriler; Jianying Lu (2005)
tarafından geliştirilen, Maden ve Durukan (2011) tarafından Türkçe’ye çevrilen
“Dinleme Stilleri Anketi (DSA)” ile toplanmıştır. Çalışmanın örneklemini Kafkas
Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümü 3. ve 4. sınıflarda okuyan
98 öğrenci oluşturmuştur. Elde edilen sonuçlara göre: Türkçe öğretmen
adaylarının; 17’si katılımcı dinleyici, 72’si pasif dinleyici, 9’u ise tarafsız
dinleyicidir. Ancak, Türkçe öğretmen adaylarından herhangi bir öğrenci aktif
dinleyici kategorisine girmemiştir. Ayrıca, sınıf, yaş ve cinsiyet
değişkenlerine göre dinleme stilleri açısından anlamlı bir farklılık tespit
edilmemiştir.

Anahtar Kelimeler

Türkçe öğretimi, dinleme stilleri, öğretmen adayı, beceri

Examination Of The Listening Styles Of Turkish Teacher Candidates In Terms Of Various Variables (Case Of Kafkas University)

Öz

The main skills of the language
constitute the milestones of the language acquisition process. Listening skill
is one of these milestones. Like the other skills, the execution of
learning-teaching processes in a healthy manner is related to the accurate
acquisition of this skill. This is why listening-related feelings and thoughts
of the Turkish teachers who are actively involved in the learning-teaching
processes of this skill should be taken into account. The purpose of this study
is to determine the listening styles of Turkish teacher candidates. The data
were collected by using the “Listening Style Inventory” (LSI) developed by
Jianying Lu (2005) and translated into Turkish by Maden and Durukan (2011). The
sample of the study consisted of 98 students studying in 3rd and 4th year of
the Turkish Language Department of Kafkas University, Faculty of Education.
According to the results obtained, 17 of the Turkish teacher candidates were
involved listeners, 72 were passive listeners and 9 were detached listeners.
However, any student among Turkish teacher candidate did not fall into the
category of active listener. In addition, a significant difference was not
found in terms of listening styles based on year, age and gender variables.

Anahtar Kelimeler

Turkish education, listening styles, teacher candidate, skill

Kaynakça

• Akyol, H. (2006). Türkçe öğretim yöntemleri. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Cihangir Çankaya, Z. (2012). Dinleme becerisi ölçeği’nin yeniden incelenmesi: Psikolojik danışma ve rehberlik öğrencilerinin dinleme becerilerinin çeşitli değişkenlere göre karşılaştırılması. Ege Üniversitesi Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(4).
• Çetinkaya, Z. (2011). Türkçe öğretmen adaylarının iletişim becerilerine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2), 567-576.
• Demirel, Ö. ve Şahinel, M. (2006). Türkçe ve sınıf öğretmenleri için Türkçe öğretimi. Ankara: Pegem Yayıncılık.