The analysis of mothers’ support for their children’s education according to some variables

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 3, 553 - 573, 30.12.2021

İrem Nur Taşer Nihan Demirkasımoğlu

https://doi.org/10.30900/kafkasegt.956780

Öz

Bu çalışmada annelerin çocuklarının eğitimlerine sundukları desteğin düzeyi, cinsiyet, sınıf, kardeş sayısı, doğum sırası, annenin yaşı, çalışma durumu ve eğitim düzeyine göre anlamlı farklılıklar gösterip göstermediği incelenmiştir. Annelerin çocuklarının eğitimlerine desteği “Annenin İlgisi ve Desteği”, “Annenin Evdeki Öğretmen Rolü” ve “Dışarıdan Destek Alma ve Öğrenciyi Özendirme” olmak üzere üç boyutta incelenmiştir. Ankara’da, 2018-2019 eğitim-öğretim yılında, tabakalı örnekleme yöntemiyle seçilen 384 ortaokul öğrencisine “Annenin Çocuğun Eğitimine Sunduğu Destek Ölçeği” uygulanmıştır. Veriler Sosyal Bilimler için İstatistik Paket Programı 23’te yüzde, frekans ve fark testleri ile analiz edilmiştir. Anne desteğine ilişkin öğrenci görüşleri öğrencinin cinsiyetine göre anlamlı farklılık göstermemektedir. Annenin İlgisi ve Desteği” ve “Annenin Evdeki Öğretmen Rolü” boyutlarında sınıf ve kardeş sayısına göre anlamlı farklılıklar bulunmaktadır. Beşinci ve altıncı sınıf öğrencilerinin, tek çocuk olan veya bir kardeşi olan öğrencilerin ve ailenin ilk çocuğu olan öğrencilerin anneleri, diğerlerine göre çocukların daha çok destek olmaktadır. Annenin yaşı, çocuğun annesinden aldığı desteğe ilişkin algılarında farklılık yaratmazken, annenin çalışma durumu ve eğitim düzeyi “Annenin İlgisi ve Desteği” ve “Annenin Evdeki Öğretmen Rolü” boyutlarında anlamlı fark yaratmaktadır. Çalışan anneler ile eğitim düzeyi yüksek olan anneler, çalışmayan ve eğitim düzeyi düşük olanlara göre daha fazla çocuklarına destek sağlamaktadır. Annenin eğitim düzeyi aynı zamanda onun sosyoekonomik düzeyi ile yakından ilişkili olup, çocuğun eğitimine destek sağlamada olumlu fark yaratan önemli bir değişkendir. Öğrencilerin daha üst sınıflara devam etmesiyle derslerinin anneleri için ağırlaşması, annelerin çocuklarına sınıfları arttıkça daha az destek sunmaları ile sonuçlanabilmektedir. Annelerin çocuklarının dersleri hakkında bilgi sahibi olmaları ve bu çerçevede çocuklarına yardım etmeleri ve yol göstermeleri için okullar tarafından annelere yönelik akademik destek sunulabilir.

Anahtar Kelimeler

Mother’s support to education, mother’s contribution to education, support to education, mother’s involvement in education, maternal involvement in education

Annelerin çocuklarının eğitimlerine sundukları desteğin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi

Öz

Bu çalışmada annelerin çocuklarının eğitimlerine sundukları desteğin düzeyi, cinsiyet, sınıf, kardeş sayısı, doğum sırası, annenin yaşı, çalışma durumu ve eğitim düzeyine göre anlamlı farklılıklar gösterip göstermediği incelenmiştir. Annelerin çocuklarının eğitimlerine desteği “Annenin İlgisi ve Desteği”, “Annenin Evdeki Öğretmen Rolü” ve “Dışarıdan Destek Alma ve Öğrenciyi Özendirme” olmak üzere üç boyutta incelenmiştir. Ankara’da, 2018-2019 eğitim-öğretim yılında, tabakalı örnekleme yöntemiyle seçilen 384 ortaokul öğrencisine “Annenin Çocuğun Eğitimine Sunduğu Destek Ölçeği” uygulanmıştır. Veriler Sosyal Bilimler için İstatistik Paket Programı 23 kullanılmıştır. Veri analizinde yüzde, frekans ve fark testleri kullanılmıştır. Anne desteğine ilişkin öğrenci görüşleri öğrencinin cinsiyetine göre anlamlı farklılık göstermemektedir. “Annenin İlgisi ve Desteği” ve “Annenin Evdeki Öğretmen Rolü” boyutlarında sınıf ve kardeş sayısına göre anlamlı farklılıklar bulunmaktadır. Beşinci ve altıncı sınıf öğrencilerinin, tek çocuk olan veya bir kardeşi olan öğrencilerin ve ailenin ilk çocuğu olan öğrencilerin anneleri, diğerlerine göre çocukların daha çok destek olmaktadır. Annenin yaşı, çocuğun annesinden aldığı desteğe ilişkin algılarında farklılık yaratmazken, annenin çalışma durumu ve eğitim düzeyi “Annenin İlgisi ve Desteği” ve “Annenin Evdeki Öğretmen Rolü” boyutlarında anlamlı fark yaratmaktadır. Çalışan anneler ile eğitim düzeyi yüksek olan anneler, çalışmayan ve eğitim düzeyi düşük olanlara göre daha fazla çocuklarına destek sağlamaktadır. Annenin eğitim düzeyi aynı zamanda onun sosyoekonomik düzeyi ile yakından ilişkili olup, çocuğun eğitimine destek sağlamada olumlu fark yaratan önemli bir değişkendir. Öğrencilerin daha üst sınıflara devam etmesiyle derslerinin anneleri için ağırlaşması, annelerin çocuklarına sınıfları arttıkça daha az destek sunmaları ile sonuçlanabilmektedir. Annelerin çocuklarının dersleri hakkında bilgi sahibi olmaları ve bu çerçevede çocuklarına yardım etmeleri ve yol göstermeleri için okullar tarafından annelere yönelik akademik destek sunulabilir.

Anahtar Kelimeler

Annenin eğitime desteği, annenin eğitime katkısı, eğitime sunulan destek, annenin eğitime katılımı, eğitime katılım

Kaynakça

• Adelman, H. S. (1992). Parents and Schools: An Intervention Perspective. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED350645.pdf adresinden 20.01.2019 tarihinde erişilmiştir.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2010). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: SPSS uygulamalı (6. Baskı). Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Awan, A. G. ve Kauser, D. (2015). Impact of educated mother on academic achievement of her children: A case study of district Lodhran-Pakistan. Journal of Literature, Languages and Linguistics, 12, 57-66.
• Baker, D. P. ve Stevenson, D. L. (1986). Mothers' strategies for children's school achievement: Managing the transition to high school. Sociology of education, 156-166.
• Balcı, A. (2013). Sosyal bilimlerde araştırma: yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem Akademi.
• Bayrak, H. U., Gözüm, A. İ. C., ve Altınkaynak, Ş. Ö. (2021). Investigation of ther of preschooler parents as teachers. Bulletin of Education and Research, 43(1), 155-179.
• Becker, G. S., & Tomes, N. (1986). Human capital and the rise and fall of families. Journal of Labor Economics, 4(3), 1-39.
• Bempechat, J. (1992). The role of parent involvement in children’s academic achievement. The School Community Journal, 2(1), 31-41.
• Bianchi, S. M., Robinson, J. P. ve Milkie, M. A. (2006). Changing Rhythms of American Family Life. New York, United States of America: Russel Sage Foundation.
• Brooks-Gun, J. ve Duncan, G. J. (1997). The effects of poverty on children. The Future of Children, 7(2), 55-71.
• Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: istatistik, araştırma desteni SPSS uygulamaları ve yorum. (8. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Cheairs, S. E. (2015). Perceptions of parental involvement among rural parents, teachers, and administrators. (Doctoral dissertation). Walden University, Minnesota.
• Ceka, A. ve Murati, R. (2016). The role of parents in the education of children. Journal of Education and Practice, 7(5), 61-64.
• Coleman J. S.; Campbell E. Q.; Hobson C.J.; McPartland J.; Mood, A. M.; Weinfeld W. D. ve York, R.L (1966). Equality of educational opportunity. Washington: National Center for Educational Statistics.
• Crosnoe, R. (2010). Two-generation strategies and involving immigrant parents in children’s education. Washington: Urban Institute.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: Spss ve lisrel uygulamaları. Ankara, Türkiye: Pegem Akademi.
• Ferguson, C. ve Rodrîguez, V. (2005). Engaging families at the secondary level: What schools can do to support family involvement. Southwest Educational Development Laboratory. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED486338.pdf adresinden 04.06.2019 tarihinde erişilmiştir.
• Guryan, J.; Hurst, E. ve Kearney, M. S. (2008). Parental education and parental time with children. National Bureau of Economic Research, Working Paper 13993, 1-61.
• Hernandez, D. J. ve Napierala, J. S. (2014). Mother’s education and children’s outcomes: How dual- generation programs offer increased opportunities for America’s families. The University of Texas School of Public Affairs, RMC Study of Human Resources, The Foundation for Child Development Research Brief, 1-24.
• Hill, N. E. ve Tyson, D. F. (2009). Parental involvement in middle school: a meta-analytic assessment of the strategies that promote achievement. Developmental Psychology, 45(3), 740.
• James, M. L. (2008). Parent involvement in their child’s education. (Doctoral dissertation) . Capella University School of Education, Minnesota.
• Jarrett, R. L. ve Coba-Rodriguez, S. (2015). “My Mother Didn’t Play about Education”: Low-income, African American Mothers’ Early School Experiences and Their Impact on School Involvement for Preschoolers Transitioning to Kindergarten. The Journal of Negro Education, 84(3), 457-472.
• Kalaycı, Ş. (2010). SPSS uygulamalı çok değişlenli istatistik teknikleri. (5. Baskı). Ankara: Asil Yayın Dağıtım Ltd. A.Ş.
• Karasar, N. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar İlkeler Teknikler. (30. Baskı) Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık ve Eğitim Danışmanlık Tic. Ltd. Şti.
• Kaushal, N. (2014). Intergenerational payoffs of education. ın helping parents, in helping children:two generation mechanisms, The Future of Children, 24(1), 61-78.
• King, C., Glover, C. ve Smith, T. (2012). Dual-generation strategy initiative. The University of Texas School of Public Affairs. RMC Study of Human Resources, The Foundation for Child Development Research Brief, 1-4.
• Kotaman, H. (2008). Türk ana babalarının çocuklarının eğitim öğretimlerine katılım düzeyleri. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 135-149.
• LaBahn, J. (1995). Education and parental involvement in secondary schools: Problems, solutions, and effects. Educational Psychology Interactive, 1(1).
• LaRocque, M., Kleiman, I. ve Darling, S. M. (2011). Parental involvement: The missing link in school achievement. Parenting School Failure, 55(3), 115-122.
• Livingston, G. ve Parker, K. (2019). 8 facts about American dads. Pew Research Center. https://www.pewresearch.org/fact-tank/2019/06/12/fathers-day-facts/ adresinden erişilmiştir.
• Magwa, S. ve Mugari S. (2017). Factors effecting parental involvement in the schooling of children. International Journal of Academic Research and Reflection, 5 (1), 74-81.
• Marcon, R. A. (1999). Positive relationships between parent school involvement and public school inner-city preschoolers’ development and academic performance. School Psychology Review, 28 (3), 395-412.
• Martin, T. C. (1995). Women's education and fertility results from 26 demographic and health surveys. Studies in Family Planning, 26 (4), 187-202.
• Moreno, R. P. ve Lopez, J. A. (1999). Latina mothers’ involvement in theirchildren’s schooling: The role of maternaleducation and acculturation. The Julian Samora Research Institute, Michigan State University, Working Paper, 44, 1-11.
• OECD, 2009 Results: What Students Know and Can Do - Student Performance in Reading, Mathematics and Science (Volume I). OECD. http://dx.doi.org/10.1787/9789264091450-en adresinden erişilmiştir.
• OECD, 2010. PISA 2009 Results: What Students Know and Can Do - Student Performance in Reading, Mathematics and Science (Volume I). OECD. http://dx.doi.org/10.1787/9789264091450-en adresinden 01.02.2029 tarihinde erişilmiştir.
• OECD. (2017). Education at a Glance 2017: OECD Indicators. https://www.hm.ee/sites/default/files/eag2017_eng.pdf adresinden erişilmiştir.
• OECD. (2017). PISA 2015 Results (Volume III): Students' Well-Being, PISA, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/9789264273856-en adresinden erişilmiştir.
• Parlak, B. (2019). Akademik Becerilerin İzlenmesi ve Değerlendirilmesi ABİDE 2018 4. Sınıflar Raporu. Milli Eğitim Bakanlığı Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara, Türkiye.
• Reay, D. (2000). A useful extension of Bourdieu’s conceptual framework?: Emotional capital as a way of understanding mothers’ involvement in their children’s education? The Sociological Review, 4, 568-585.
• Reese, L., Balzano, S.; Gallimore, R. ve Goldenberg, C. (1995). The concept of educaciôn: Latino family values and American schooling. International Journal of Education Research, 21(1), 57-81.
• Schultz, T. M. (2000). School – family partnerships and children’s academic development: teacher and parent perspectives. (doctoral dissertation). University of Illionis, Illionis.
• Smith, T. B. (2008). A comparison of parent and teacher perceptions of parental involvement in elementary schools. (Doctoral dissertation). Capella University, Minnesota.
• Soner, O. (2000). Aile uyumu, öğrenci özgüveni ve akademik başarı arasındaki ilişkiler. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğilim Bilimleri Dergisi. 12, 249-260.
• Suaréz-Orozco, M. M. (2001). Children of immigration. 4th Policy Forum of the Strength through Diversity Project. https://www.oecd.org/education/school/Children-of%20-Immigration.pdf adresinden 03.01.2019 tarihinde erişilmiştir.
• Vandergrift , J. A. ve Greene, A. L. (1992). Rethinking parent involvement. Educational Leadership,50 (1), 57-59.
• Villicana, A. J., Garcia, D. M. ve Biernat, M. (2017). Gender and parenting: Effects of parenting failures on evaluations of mothers and fathers. Group Processes & Intergroup Relations, 20(6), 867-878.
• Weinberger, M, B. ve Lloyd, C. Blanc, A. K. (1989). Women’s education and fertility: A decade ofchange in four Latin American countries. International Family Planning Perspectives, 15 (1), 4-14.
• Yıldırım, A. ve Özgürlük, B. (2019). Akademik Becerilerin İzlenmesi ve Değerlendirilmesi ABİDE 2018 8. Sınıflar Raporu. Milli Eğitim Bakanlığı Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara, Türkiye.