Okul Öncesi Eğitime Devam Eden Çocukların Mizaç Özelliklerinin Akademik Benlik Saygısına Etkisi

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 3, 886 - 909, 29.12.2022

Betül Demir , Elif Çelebi Öncü

https://doi.org/10.30900/kafkasegt.1003087

Öz

Bu araştırmada, okul öncesi eğitime devam eden 60-72 aylık çocukların mizaç özelliklerinin akademik benlik saygısına etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemini, İstanbul ili Ümraniye ilçesinde bulunan kamu ve özel ana sınıflarına ve anaokullarına devam eden 60-72 aylık okul öncesi dönem 370 çocuğun ebeveynleri ve öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmada kolay örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada çocuk ve ebeveynlere ilişkin bilgileri öğrenmek amacıyla “Ebeveyn Bilgi Formu”; çocuğun mizaç özelliklerinin belirlenmesi amacıyla “Çocuklar İçin Mizaç Değerlendirme Takımı-Gözden Geçirilmiş Ebeveyn Formu”; öğretmenlere ilişkin bilgileri öğrenmek amacıyla “Öğretmen Bilgi Formu” ve çocuğun akademik benlik saygısı düzeyinin belirlenmesi amacıyla “Akademik Benlik Saygısı Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin analizinde sosyal bilimler alanına yöneklik olarak geliştirilmiş bir istatistik programı programı kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, 60-72 aylık çocukların mizaç özelliklerinin bazı değişkenlere (çocuğun cinsiyetine, anne yaşına, anne eğitim durumuna, ailenin sosyo-ekonomik durumuna göre farklılaştığı, baba yaşı, baba eğitim durumu, anne çalışma durumu gibi bazı değişkenlere göre de farklılaşmadığı görülmüştür. Araştırmada, çocuğun mizaç özellikleri alt boyutlarından utangaçlık ve aktivite düzeyi değişkenlerinin akademik benlik saygısına negatif etki yapmakta iken sebat değişkeninin akademik benlik saygısına pozitif etki yaptığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Mizaç özellikleri, akademik benlik saygısı, okul öncesi dönem, çocuk, ebeveyn, öğretmen

The Effect of Temperament Characteristics of Preschool Children on Academic Self-Esteem

Öz

In this study, it is aimed to determine the effect of temperament characteristics of 60-72 months old children who continue preschool education on academic self-esteem. The sample of the study consists of the parents and teachers of 370 pre-school children aged 60-72 months old, who attend public and private kindergartens and kindergartens in Ümraniye district of Istanbul province. Easy sampling method was used in the research. In the research, “Parental Information Form” is used to learn information about children and parents, “Temperament Assessment Team for Children-Revised Parent Form” to determine the temperament characteristics of the child, “Teacher Information Form” to learn the information about teachers and the level of academic self-esteem of the child. “Academic Self-Esteem Scale” was used. SPSS program was used in the analysis of the data obtained from the research. As a result of the research, the temperament characteristics of children aged 60-72 months old differ according to some variables (child's gender, maternal age, educational status of the mother, socio-economic status of the family, people living in the home / relatives, the person who raised the child and the status of the child's brother). It was observed that there was no difference according to variables (age of father, education level of father, working status of mother, state of living together with father and birth order of child). However, it was observed that the academic self-esteem of the child did not differ according to any variable (the age of the teacher, the type of school where the teacher worked and the socio-economic status of the student). In the study, it was concluded that the shyness and activity level variables, which are among the sub-dimensions of the temperament characteristics of the child, have a negative effect on the academic self-esteem, while the persistence variable has a positive effect on the academic self-esteem.

Anahtar Kelimeler

Temperament characteristics, academic self-esteem, preschool term, child, parent, teacher, Mizaç özellikleri, akademik benlik saygısı, okul öncesi dönem

Kaynakça

• Referans1 Akçay, Ç., E. (2019). 60-72 Aylık çocukların mizaç özelliklerinin problem çözme becerilerine etkisinin incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Okan Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Referans2 Aksoy, P. (2018). Okul öncesi dönem çocukların annelerinin kişilik özelliği ve çocuk yetiştirme tutumu ile çocuğun mizaç ve davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Ufuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Referans 3 Arabacıoğlu, B. (2019). Okul öncesi dönem çocuklarının okula uyum düzeyleri ile ebeveyn tutumları ve çocuğun mizaç özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Referans 4 Atayeter, B. (2020). Ebeveynlerin bilişsel esneklik ve mükemmeliyetçilik düzeyleri ile okul öncesi dönem çocuklarının mizaç özellikleri arasındaki ilişki, Yüksek Lisans Tezi, Tez, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Referans 5 Aytar A. G, Aksoy A. B, ve Kaytez N. (2014). Anne kişiliği ve çocuğun mizaç özelliği, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(3): 237-251.
• Referans 6 Başbay, M, Senemoğlu N. (2009). Projeye dayalı öğretimin akademik benlik kavramı ve derse yönelik tutuma etkisi”, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, , 25: 55-66.
• Referans 7 Cevher, FN, ve Buluş M. (2006). Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 5-6 yaş çocuklarında akademik benlik saygısı, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 20: 28-39.
• Referans 8 Coopersmith, S, Gilberts R. Behavioral Academic Self-Esteem (1982): A Rating Scale, Consulting Psychologists Press, Palo Alto, CA.