Gelişmekte Olan Ülkelerde İnovasyonun Sürdürülebilir Büyüme ve Kalkınmaya Etkisi

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 2, 113 - 128, 28.12.2020

Gülçin Adıyaman Pınar Hayaloğlu

Öz

İnovasyon mikro ve makro iktisatta tarih boyunca önem arz eden bir kavram olmuştur. Gelişmekte olan ülkeler küresel piyasada rekabet avantajı elde edebilmek, daha yüksek bir refah seviyesine ulaşabilmek ve sürdürülebilir bir büyüme performansı yakalayabilmek için inovasyona yönelmektedirler. İnovasyonun en önemli göstergelerinden biri ise araştırma ve geliştirme (Ar-Ge) faaliyetleri olarak kabul edilmektedir. Bununla birlikte gelişmekte olan ülkelerin Ar-Ge faaliyetleri açısından halen gelişmiş ülkelerin gerisinde kaldıkları söylenebilir. Söz konusu ülkelerde inovasyonun ekonomik büyüme ve kalkınma sürecinde oynadığı rolün ortaya konulması ve inovasyon sürecini destekleyici politikaların uygulanması önem arz etmektedir. Bu doğrultuda çalışmanın amacı, inovasyonun sürdürülebilir büyüme ve kalkınma üzerindeki etkisini üst orta ve alt orta gelir grubunda bulunan 30 gelişmekte olan ülke için araştırmaktır. Panel veri analizi yönteminin kullanıldığı çalışmada, 1995-2018 dönemi verileri kullanılmış olup veriler Dünya Bankasından elde edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, inovasyonun göstergesi olarak kullanılan Ar-Ge harcamaları ekonomik büyümeyi olumlu yönde etkilemektedir.

Anahtar Kelimeler

inovasyon, R&D, ekonomik büyüme

The Impact Innovation on Sustainable Growth and Development in Developing Countries

Öz

Innovation has been an important concept in micro and macro economics throughout history. Developing countries tend towards innovation to gain competitive advantage in the global market, achieve a higher level of well-being and achieve a sustainable growth performance. One of the most important indicators of innovation is considered as research and development (R&D) activities. However, it can be said that developing countries still lag behind developed countries in terms of R&D activities. It is important to reveal the role of innovation in the economic growth and development process in these countries and to implement policies that support the innovation process. In this direction, the aim of the study is to investigate the impact of innovation on sustainable growth and development. The study covers 30 countries in the upper middle and lower middle income groups. In the study, in which panel data analysis method was used, data for the period 1995-2018 were used and the data were obtained from the World Bank. According to the findings obtained, R&D expenditures affect the economic growth positively.

Anahtar Kelimeler

Innovation, R&D, Economic Growth

Kaynakça

• Alp, İ. Öztel A. ve Köse, M. S. (2015). Entropi Tabanlı Maut Yönetimi ile Kurumsal Sürdürülebilirlik Performansı Ölçümü: Bir Vaka Çalışması. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(2), 65-81.
• Arı A. ve Özcan B. (2012). Hollanda Hastalığı: Gelişmekte olan Ülkeler Üzerine bir Uygulama. Sosyoekonomi, 18(2), 153-171.
• Artan, S., Hayaloğlu, P. ve Baltacı, N. (2014). Bilgi ve İletişim Teknolojilerindeki Gelişmelerin İktisadi Büyüme Üzerindeki Etkisi: Geçiş Ekonomileri Örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 28(1), 199-214.
• Ayar, B. ve Erbil, T. S. (2018). İnovasyon ve Ar-Ge Faaliyetlerinin İhracat Performansına Etkisi: Türk İşletmeleri Üzerine Algısal bir Araştırma. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(49), 45-68.
• Ballı, E. ve Güreşçi G. (2017). İnovasyon ve Ekonomik Büyüme: Üst ve Üst-Orta Gelirli Ülkeler Örneği. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 15(1), 99-112. Bozkurt, C. (2015). R&D Expenditures and Economic Growth Relationship in Turkey. International Journal Economics and Financial Issues, 5(1), 188-198.
• Coe, T. D., Helpman, E. ve Hofmaister, W. A. (1995), International R&D Spillovers and Institutions. IMF Working Paper. Çakmak, E. ve Yıldız, G. (2018). Teknolojik İnovasyonun İhracat Üzerindeki Etkisi: Türkiye-AB (15) ülkeleri örneği. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 19(2), 1-16.
• Dam, M. M. ve Yıldız, B. (2016). BRICS-T Ülkelerinde Ar-Ge ve İnovasyonun Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Ekonometrik bir Analiz. Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 16(33), 220-236.
• Dünya Bankası (2020). World Development Indicators Veri Tabanı. https://databank.worldbank.org/source/world-development-indicators
• Falvey, R., Foster, N. ve Greenaway, Da. (2006). Intellectual Property Rights and Economics Growth. Review of Development Economics, 10(4), 700-719.
• Freire-Seren, M. J. (1999). Aggregate R&D Expenditure and Endogenous Economic Growth. UFAE and IAE Working Papers, 1-31.
• Goel, K. R. ve Ram, R. (1994). Research and Development Expenditures and Economic Growth: A Cross-Country Study. Economic Development and Cultural Change, 42(2), 403-411.
• Göral, F. (2015). Doğalgaz Fiyatlarını Etkileyen Faktörler: Panel Veri Analizi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Grossman, G. ve Helpman, M. E. (1991). The New Growth Theory: Trade, Innovation and Growth. Journal of Economics Library, 2(1), 32-38.
• Gujarati, D. N. (2004). Basic Econometrics. Forth Edition. McGraw-Hill.
• Gülmez, A. ve Akpolat, G. A. (2014). Ar-Ge & İnovasyon ve Ekonomik Büyüme: Türkiye ve AB Örneği için Dinamik Panel Veri Analizi. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 1-17.
• Gülmez, A. ve Yazıcıoğlu, F. (2012). OECD Ülkelerinde Ar-Ge Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Eşbütünleşme ve Panel Nedensellik Analizi (1990-2010). Maliye Dergisi, 163(1), 335-353.
• Güloğlu, B. ve Tekin, B. (2012). A Panel Causality Analysis of the Relationship Among Research and Development, Innovation and Economic Growth in High-Income OECD Countries. Eurasion Economic Review, 2(1), 32-47.
• Horvath, R. (2011). Research and Development and Growth: A Bayesion Model Averaging Analysis. Economic Modelling, 28(6), 2669-2673. Işık, C. (2014). Patent Harcamaları ve İktisadi Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği. Sosyoekonomi, 21(21), 69-86.
• Jones, I. C. (1995). R&D Based Models of Economic Growth. Journal of Political Economy, 103(4), 759-784.
• Kıral, G. ve Çelik C. (2018). Panel Veri Analizi ve Kümeleme Yöntemi ile Türkiye'de Konut Talebinin İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 32(4), 1009-1026.
• Kline, J. S. ve Rosenberg, N. (1986). An Overview of Innovation, Landau R., N. Rosenberg (Eds.), The Positive Sum Strategy: Harnessing Technology for Economic Growth National Academy Press, Washington, DC. (pp. 275-305).
• Kuşat, N. (2012). Sürdürülebilir İşletmeler için Kurumsal Sürdürülebilirlik ve İçsel Unsurları. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 227-242.
• Lichtenberg, R. F. (1993). R&G Investment and International Productivity Differences. NBER, Working Paper Series Working Paper No: 4161.
• Loury, C. G. (1979). Market Structure and Innovation. Journal of Economics, 395-410.
• Markides, C. (1997). Strategic Innovation. Sloan Management Review, 38, 9-24. Nalan, I. (2017). Bankacılık ve Sermaye Piyasası Araştırmaları Dergisi. Bankacılık ve Sermaye Piyasası Araştırmaları Dergisi- BSPAD, 1(2), 53-66.
• Narula, R. ve Zanfei, A. (2003). Globalisation of Innovation: The Role of Multinational Enterprises, J. Fagerber, D. Mowery & R. Nelson (Der.), The Oxford Handbook of Innovation. Oxford University Press, 12, 318-345.
• Rice, R. ve Rogers, M. E. (1980). Reinvention in the Innovation Process. Knowledge: Creation, Diffusion, Utilization, 1(4), 499-514. Shane, S. (1993). Cultural Influences on Natıonal Rates of Innovation. Journal of Busıness Venturing, 8(1), 59-73.
• Sylwester, K. (2001). R&D and Economic Growth. Knowledge, Teknology & Policy, 13(4), 71-84. Tüylüoğlu, Ş. ve Saraç, Ş. (2012). Gelişmiş ve Gelişmekte olan Ülkelerde İnovasyonun Belirleyicileri: Ampirik bir Analiz. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 7(1), 39-74.
• Uzkurt, C. (2010). İnovasyon Yönetimi: İnovasyon Nedir, Nasıl Yapılır ve Nasıl Pazarlanır. Ankara Sanayi Odası Yayın Organı, 39, 37-51.
• Wang, C. E. (2007). R&D Efficiency and Economics Performance: A Cross-Country Analysis Using the Stochastics Frontier Approach. Journal of Policy Modeling, 29(2), 345-360.
• Yılmaz, M. (2008). Gelişmekte olan Ülkelerde Doğrudan Yabancı Yatırımlar-Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Veri Analizi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Zachariadis, M. (2004). R&D Indiced Growth in the OECD? Review of the Development Economics, 8(3), 423-439.