Hemşirelik Öğrencilerinin Lisansüstü Eğitime Yönelik Düşünce ve Tutumları

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 2, 72 - 82, 31.07.2022

Özlem Demirel Bozkurt , Figen Kazankaya , Ayşegül Demirkol , Gizem Karakaş , Habibe Pekşen

Öz

Amaç: Bu araştırma, bir üniversitenin hemşirelik fakültesinde öğrenim gören son sınıf öğrencilerin lisansüstü eğitime yönelik düşüne ve tutumlarını belirlemek amacıyla tanımlayıcı tipte yapılmıştır.
Yöntem: Araştırmanın örneklemini, hemşirelik fakültesinde öğrenim gören son sınıf 315 öğrenci oluşturmuştur. Veriler “Öğrencilerin Tanıtıcı Özelliklerine Yönelik Anket Formu” ve “Lisansüstü Eğitime Yönelik Tutum Ölçeği” ile toplanmıştır. Veriler, SPSS 24.0 paket programında Student T Testi ve Anova Testi, ileri analiz için Bonferroni testi ile analiz edilmiştir.
Bulgular: Hemşirelik son sınıf öğrencilerinin yaş ortalaması 22.37±0.91 olup, %87’si kadın, %98’i bekar, %81.0’i Anadolu Lisesi mezunudur. Öğrencilerin çoğunluğunun (%68.9) hemşirelik mesleğini isteyerek seçtiği, %49.2’sinin ilk tercihi olduğu saptanmıştır. Öğrenciler hemşirelik mesleğini en çok (%54.6) iş bulma imkanı kolay olduğu için seçtikleri belirlenmiştir. Öğrencilerin ailesinde lisansüstü eğitim yapan kişi oranı %14.0 olarak saptanmıştır. Öğrencilerin çoğunun (%77.4) lisansüstü eğitim yapmak istedikleri bulunmuştur. Öğrenciler sırasıyla; Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği (%20.3), Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği (%18.7) ve Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği (%18.1) anabilim dallarında lisansüstü eğitim yapmak istediklerini belirtmişlerdir. Öğrenciler lisansüstü eğitimi çoğunlukla (%56.2) ilgisi olduğu için yapmak istediklerini belirtmişlerdir. Öğrencilerin lisansüstü eğitimin işlevine yönelik faktörün puan ortalaması 36.86±6.97, lisansüstü eğitim yapma istekliliklerine ilişkin faktörün puan ortalaması 22.19±5.66 olarak bulunmuştur. Öğrencilerin lisansüstü eğitime yönelik tutumlarının olumlu yönde olduğu, cinsiyet, mezun olunan okul türü, hemşireliği isteyerek seçme ve lisansüstü eğitim yapmayı isteme durumlarının tutumlarını anlamlı olarak etkilediği bulunmuştur (p<0.05). Kız öğrencilerin erkek öğrencilere göre daha olumlu tutum içinde oldukları belirlenmiştir.
Sonuç: Hemşirelik son sınıf öğrencilerin lisansüstü eğitime yönelik tutumlarının olumlu olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

hemşirelik, lisansüstü eğitim, tutum, düşünce

Kaynakça

• Altunkürek, Ş. Z., Gençbaş, D., Çiçek, H., Bebiş, H., ve Özdemir, S. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin mesleği tercih etme durumları ile mesleki kariyer planları arasındaki ilişkisinin belirlenmesi. Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi, 6(2), 74- 82.
• Amanak, K., Şeker, S., Canbay, F. Ç., ve Esen, E. (2020). Ebelik öğrencilerinin lisansüstü eğitim ve kariyer tercihlerinin belirlenmesi: bir karma yöntem çalışması. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(1), 58-67.
• Ardahan, M., ve Özsoy, S. (2015). Türkiye’de hemşirelik araştırmalarındaki eğilimler: Yüksek lisans ve doktora tezleri üzerine bir çalışma. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(4), 516-534.
• Aslan, C. (2010). Türkçe eğitimi programlarında lisansüstü öğrenim gören öğrencilerin akademik özyeterliklerine ilişkin görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 87-115.
• Atasoy, İ., ve Sütütemiz, N. (2014). Bir grup hemşirelik son sınıf öğrencisinin hemşirelik eğitimi ile ilgili görüşleri. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 22 (2), 94-104.
• Aydemir, S., ve Çam, Ş. (2015). Lisansüstü öğrencilerinin lisansüstü eğitimi almaya ilişkin görüşleri. Turkish Journal of Education, 4(4), 4-16.
• Aydın, G. (2019). Hemşirelikte Lisansüstü Eğitim Sürecinde ve Sonrasında Karşılaşılan Sorunların Belirlenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Beaird, G., Geist, M., & Lewis, E. J. (2018). Design thinking: Opportunities for application in nursing education. Nurse Education Today, 64, 115-118.
• Bozan, M. (2012). Lisansüstü eğitimde nitelik arayışları. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 4(2), 177-187.
• Çelik, S., Şahin, E., Dadak, F., Sıdal, S. G., ve Akyüz, F. (2014). Hemşirelik öğrencilerinin mesleki güdülenme düzeyleri ve etkileyen faktörler. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 1(2), 43-56.
• Edmunds, L., Ward, S., & Barnes, R. (2010). The use of advanced physical assessment skills by cardiac nurses. Br. J. Nurs. 19(5), 282-287. http://dx.doi.org/10.12968/bjon.2010.19.5.47058.
• Gijbels, H., O’Connell, R., Dalton-O’Connor, C., & O’Donovan, M. (2010). A systematic review evaluating the impact of post-registration nursing and midwifery education on practice. Nurse education in practice, 10(2), 64-69. http://dx.doi.org//10.1016/j.nepr.2009.03.011
• Gözüm, S. (2004). Hemşirelik öğrencilerinin çalışmak istedikleri alanlara ilişkin lisans eğitiminin başında ve sonundaki tercihleri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(1), 10-17.
• Güngör, İ. (2013). Kadın sağlığı hemşirelerinin rol yetki ve sorumluluklarının uluslararası düzeyde irdelenmesi. Florence Nightingale Journal of Nursing, 21(1), 49-56.
• Karadaş, A., Duran, S., ve Kaynak, S. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin kariyer planlamaya yönelik görüşlerinin belirlenmesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(1), 1-8.
• Kavurmacı, M., Tan, M., Arıkan, D., ve Yıldız, İ. (2021). Hemşirelik öğrencilerinin lisansüstü eğitime ve kariyer planlamaya yönelik görüşlerinin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 24(2), 192-201. http://dx.doi.org/10.17049/ataunihem.645821
• Kaya, A. ve Şendir, M. (2021). Hemşirelik eğitimi ve uygulamalarında eleştirel düşünme stratejileri ve boyutları. Hemşirelik Bilimi Dergisi, 4 (3), 163-168.
• Kaymaz, T. T., Çetinkaya, Ş. Ş., Bakır, E., Özçetin, Y. S. Ü., Gül., Ş., Şahin, N. E., … Tunçbilek, Z. (2017). Türkiye’deki hemşirelik lisans programlarının web sayfalarında bologna sürecinin yansımaları. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 7(1), 91-97. http://dx.doi.org/10.5961/jhes.2017.187
• Ng, L., Eley, R., & Tuckett, A. (2016). Exploring factors affecting registered nurses' pursuit of postgraduate education in Australia. Nursing & Health Sciences, 18(4), 435-441. http://dx.doi.org/10.1111/nhs.12289.
• Özkütük, N., Orgun, F., ve Akçakoca, B. (2018). Türkiye'de hemşirelik eğitimi veren yükseköğretim kurumlarına ilişkin güncel durumun incelenmesi. Yükseköğretim Dergisi, 8(2), 150–157. http://dx.doi.org/10.2399/yod.18.006
• Satır, G., ve Murat, M. (2021). Hemşirelik öğrencilerinin lisansüstü eğitime yönelik tutumlarının belirlenmesi: Vakıf üniversitesi örneği. EGEHFD, 37(1), 59-67.
• Sönmez, B., Önal, M., ve Yıldız, G. (2019). Hemşirelik son sınıf öğrencilerinin kariyer değerleri ve kariyer geleceği arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 6(1):127-35.
• Şen, S., Özdilek, S., ve Öz, E. N. (2021). Hemşirelik öğrencilerinde kariyer geleceği ile hemşirelik mesleğine yönelik imaj algısı arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetim Dergisi, 8(1), 21-30.
• Taşkıran, N., Kalı, N., Kıvrak, E. N., Türkseven, N., & Yıldırım, G. Ö. (2020). Son sınıf hemşirelik öğrencilerinin hemşirelik mesleğine, rollerine ve mesleğin geleceğine ilişkin görüşleri. Hastane Öncesi Dergisi, 5(1), 43-56.
• Toyoda, T., Kudo, Y., Hagi, N., Toyoshima, Y., & Kono, K. (2019). Predictors of female registered nurses' interest in enrolling in master's programs of nursing graduate schools in Japan. J Rural Med. 14(1), 26-35. http://dx.doi.org/10.2185/jrm.2985.
• Ünal, Ç., ve İlter, I. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının lisansüstü eğitime olan tutumları (Fırat, Erzincan ve İnönü Üniversitesi sınıf öğretmenliği ABD örneği). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 147-164.
• Ünsal, A. (2010). Lisansüstü eğitimlere ilişkin yapılan eğitimin hemşirelik öğrencilerinin bilgi düzeyleri üzerine etkisi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 5(15), 45-57.
• Wilkinson, J., Carryer, J., & Budge, C. (2018). Impact of postgraduate education on advanced practice nurse activity–a national survey. International Nursing Review, 65(3), 417-424. http://dx.doi.org/10.1111/inr.12437
• Yükseköğretim Kurulu. (2022). https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans-bolum.php?b=10248
• Zahran, Z. (2013). Master's level education in Jordan: A qualitative study of key motivational factors and perceived impact on practice. Nurse Education Today, 33(9), 1051-1056.