Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

TÜİK Verilerine Göre Türkiye'de 2009 ve 2016 Yılları Arasındaki Ölüm Oranları ve Nedenleri

Yıl 2019, Cilt: 11 Sayı: 1, 9 - 16, 25.03.2019
https://doi.org/10.18521/ktd.506407

Öz

Amaç: Ölüm istatistikleri; toplumdaki ölüm eğilimini ve farklılıklarını, biyomedikal
araştırmalardaki öncelikleri, halk sağlığı programlarını, finansman kaynaklarının
dağıtımına ilişkin kararları ve epidemiyolojik çalışmaların yönlerini belirlemede
yararlıdır. Farklı kaynaklardan elde edilen ölüm istatistiklerinin belirli aralıklarla bir
araya getirilip tasnif edilerek sağlıkta kanun koyucularla ve sağlık profesyonelleriyle
paylaşılması, dünyada gelişmiş ülkelerde sık kullanılan bir yöntemdir. Bu çalışmada
Türkiye'deki ölüm oranlarını ve yaygın ölüm nedenlerini tespit etmeyi, böylelikle
sağlıkta kanun koyuculara ve sağlık profesyonellerine günlük pratiklerinde ve sağlık
hizmeti sunumunun planlanmasında kullanabilecekleri önemli bir kaynak sağlamayı
amaçladık.
Gereç ve Yöntem: Çalışmamızda, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’in web
sitesinden faklı zamanlarda ve farklı kaynaklardan paylaştığı istatistiksel veriler
kullanılmıştır. TÜİK veri tabanından, 2009-2016 yılları arasındaki ölüm nedenleri,
ölüm oranları ve nüfus verileri toparlanıp, analiz edilerek tasnif edilmiştir.
Bulgular: Türkiye'de ölüm oranı her iki cinsiyette de 2009 ve 2016 yılları arasında
artma eğiliminde olduğu saptanmıştır. En sık ölüm nedeni dolaşım sistemi hastalıkları
olarak belirlenmiştir. Ölümlerin çoğu kış aylarında meydana gelmiştir. Bölgesel
hastalık dağılımı incelendiğinde, dolaşım ve solunum sistemlerine bağlı ölümlerin
Karadeniz bölgesinin Batı ve Doğu bölgelerinde daha yüksek olduğu tespit edilmiştir.
Her iki cinsiyet göz önüne alındığında, dolaşım sistemi bozuklukları, maligniteler ve
solunum sistemi bozukluklarının en sık ölüm nedenleri olduğu saptanmıştır.
Sonuç: Ölüm oranlarının ve ölüm nedenlerinin belirlenmesi, sağlık harcamalarını
azaltarak sağlık alanında geliştirilen politikaların ve sağlığa ayrılan bütçenin daha
rasyonel oluşturulmasına yardımcı olmaktadır.

Kaynakça

  • Kaynaklar
  • 1. Civil Registration: Why counting births and deaths is important? Media center. World Heralth Organization. (cited 2017 September 11). Available from: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs324/en/
  • 2. Sümbüloğlu V, Gören A, Sümbüloğlu K. Ölüm Raporu Yazım Kılavuzu, TC Sağlık Bakanlığı Sağlık Projesi Genel Koordinatörlüğü Sağlık Enformasyon Sistemleri Eğitim Dizisi No:3, Aydoğdu Ofset, Değiştirilmiş 2. Basım, Ankara 1995.
  • 3. The top 10 causes of death. Why do weneedtoknowthereasonspeopledie?. Media Center. World Health Organization. (cited 2017 September 11). Available from: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs310/en/index2.html
  • 4. Ruzick TL, Lopez AD. The Use Of Cause Of Death Statistics For Health Situation Assessment: National And International Experiences. Wid hlth statist. quart. 1990; 43:249-258.
  • 5. Redelings MD, Sorvillo F, Simon P. A Comparison of Underlying Cause and Multiple Causes of Death US Vital Statistics, 2000 –2001. Epidemiology. 2006 January;17(1): 100-103.
  • 6. Türkiye İstatistik Kurumu. (cited 2017 July 7). Available from: www.tuik.gov.tr.
  • 7. Mandıracıoğlu A. Dünyada ve Türkiye’de yaşlıların demografik özellikleri. Ege Tıp Dergisi. 2010;49(3):39-45.
  • 8.Hacettepe Üniversitesi. Nüfus Etütleri Enstitüsü, Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2008. (Cited 2017 September 10). Available from: http://www.hips.hacettepe.edu.tr/tnsa2008/.
  • 9.Adrese Dayılı Nüfus Kayıt Sistemi. Veritabanları. Türkiye İstatistik Kurumu. (cited 2017 September 10). Available from: https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr.
  • 10. Mokdad AH1, Ballestros K1, Echko M, et al. US Burden of Disease Collaborators. The State of US Health, 1990-2016: Burden of Diseases, Injuries, and Risk Factors Among US States. JAMA. 2018 Apr 10;319(14):1444-1472. doi: 10.1001/jama.2018.0158.
  • 11. Available From:https://ec.europa.eu/eurostat/statisticsexplained/index.php/Causes_of_death_statistics#Developments_between_2005_and_2015
  • 12. Akdağ R. Türkiye Sağlıkta Dönüşüm Programı: İlerleme Raporu. Ankara : Sağlık Bakanlığı, 2008 Ağustos.
  • 13. 2015 Yılı Bütçe Sunumu. Sağlık Bakanlığı. Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu. 2014. (cited 2017 September 11). Available from: https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/komisyon_tutanaklari.tutanaklar?pKomKod=17
  • 14. Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2015. Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü. Sağlık Bakanlığı. 2016. (cited 2017 September 12). Available from: http://www.saglik.gov.tr/TR,11588/istatistik-yilliklari.html.
  • 15. Üstü Y. Sağlıkta Dönüşüm Projesi Sonrası Sağlık Kurumlarına Başvuru Sıklıklarının Değerlendirilmesi. Konuralp Tıp Dergisi 2015;(2): 48-53.
  • 16. Duda-Pyszny D, Trzeciak P, Gąsior M. Coronary artery disease in women. Kardiochir Torakochirurgia Pol. 2018 Mar;15(1):44-48. doi: 10.5114/kitp.2018.74675
  • 17. Causes of death statistics. Statistics Explained. Eurostat. (cited 2017 September 11). Available from:http://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Causes_of_death_statistics
  • 18. Van Dyke M, Greer S, Odom E, et al. Heart Disease Death Rates Among Blacks and Whites Aged ≥35 Years - United States, 1968-2015.MMWR Surveill Summ. 2018 Mar 30;67(5):1-11.
  • 19. Excess Winter Mortality in England and Wales: 2014/15 (Provisional) and 2013/14 (Final). More people die in the winter than the summer. Wepresent data by sex, age, region and cause of death. Statistical bulletin. Office For National Statistics. (cited 2017 September 11). Available from:https://www.ons.gov.uk/peoplepopulationandcommunity/birthsdeathsandmarriages/deaths/bulletins/excesswintermortalityinenglandandwales/201415provisionaland201314final
  • 20. Onat A, Şenocak M, Örnek E, Gözükara A, et al. Türkiye'de Erişkinlerde Kalp Hastalığı ve Risk Faktörleri Sıklığı Taraması: 5. Hipertansiyon ve Sigara içimi (Türk Kardiyoloji Derneği ve T.C. Sağlık Bakanlığı Ortak Taraması). Türk Kardiyol. Dern. Arş. 1991;19:169-177.
  • 21. Cancer. World Health Organization. Erişim Adresi: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/cancer Erişim tarihi: 12.09.2018
  • 22. Wang J, Gao S, Wang Y, Zhou J, et al. Cancer incidence and mortality patterns in Luwan district of Shanghai during 2002-2011. Drug Discov Ther. 2018 Apr 22. doi: 10.5582/ddt.2018.01009.
  • 23. Ergör G. Türkiye Kronik Hastalılar ve Risk Faktörleri Sıklığı Çalışması: Diğer Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar ve Kazalar. Türkiye Cuhuriyeti Sağlık Bakanlığı. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Ankara. 2013.
  • 24. WHO Sepsis Technical Expert Meeting, 16-17 January 2018, Switzerland, 1-36.
  • 25. Sepsis. World Health Organization. Erişim adresi: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/sepsis. Erişim Tarihi. 24.12.2018
  • 26. Respiratory diseases in the World. Realities of Today – Opportunities for Tomorrow. Forum of International Respiratory Societies. African Journal of Respiratory Medicine. March 2014: 9(1); 4-13.
  • 27. Neurologıcal Dısorders. Public health challenges. World Health Organization. 2006.

Death Rates and Causes of Death in Turkey Between 2009 and 2016 Based on TUIK Data

Yıl 2019, Cilt: 11 Sayı: 1, 9 - 16, 25.03.2019
https://doi.org/10.18521/ktd.506407

Öz

Objective: Death statistics are useful in determining the trends and differences in
death in society, priorities in biomedical research, public health programs, decisions
on the distribution of funding resources, and aspects of epidemiological studies. The
death statistics obtained from different sources in regular intervals, and share them
with the health care administrators and health professions is a frequently used method
in developed countries. In this study, we aimed to provide an important resource,
including mortality rates and causes, that can be used by health care administrators
and health professions.
Methods: In our study, data from differents sources and time intervals were used,
which were shared by Turkey Statistical Institute (TUIK) 's. From the TUIK
database, the causes of death, death rates and population data between 2009-2016
were collected, analysed and classified
Results: Death rate tended to increase in both genders for each year between 2009
and 2016 in Turkey. The most common cause of death was circulatory system
diseases. The majority of deaths occurred in winter months. When regional
distribution of diseases was investigated, it was determined that death related to
circulatory and respiratory systems were higher in Western and Eastern parts of the
Karadeniz region. The circulatory system disorders, malignities and respiratory
system disorders were the most common causes of death in both genders.
Conclusion: Determining of death rates and causes of death help reduce the health
expenditures and create more rational policies for the health care services and health
budget.

Kaynakça

  • Kaynaklar
  • 1. Civil Registration: Why counting births and deaths is important? Media center. World Heralth Organization. (cited 2017 September 11). Available from: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs324/en/
  • 2. Sümbüloğlu V, Gören A, Sümbüloğlu K. Ölüm Raporu Yazım Kılavuzu, TC Sağlık Bakanlığı Sağlık Projesi Genel Koordinatörlüğü Sağlık Enformasyon Sistemleri Eğitim Dizisi No:3, Aydoğdu Ofset, Değiştirilmiş 2. Basım, Ankara 1995.
  • 3. The top 10 causes of death. Why do weneedtoknowthereasonspeopledie?. Media Center. World Health Organization. (cited 2017 September 11). Available from: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs310/en/index2.html
  • 4. Ruzick TL, Lopez AD. The Use Of Cause Of Death Statistics For Health Situation Assessment: National And International Experiences. Wid hlth statist. quart. 1990; 43:249-258.
  • 5. Redelings MD, Sorvillo F, Simon P. A Comparison of Underlying Cause and Multiple Causes of Death US Vital Statistics, 2000 –2001. Epidemiology. 2006 January;17(1): 100-103.
  • 6. Türkiye İstatistik Kurumu. (cited 2017 July 7). Available from: www.tuik.gov.tr.
  • 7. Mandıracıoğlu A. Dünyada ve Türkiye’de yaşlıların demografik özellikleri. Ege Tıp Dergisi. 2010;49(3):39-45.
  • 8.Hacettepe Üniversitesi. Nüfus Etütleri Enstitüsü, Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2008. (Cited 2017 September 10). Available from: http://www.hips.hacettepe.edu.tr/tnsa2008/.
  • 9.Adrese Dayılı Nüfus Kayıt Sistemi. Veritabanları. Türkiye İstatistik Kurumu. (cited 2017 September 10). Available from: https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr.
  • 10. Mokdad AH1, Ballestros K1, Echko M, et al. US Burden of Disease Collaborators. The State of US Health, 1990-2016: Burden of Diseases, Injuries, and Risk Factors Among US States. JAMA. 2018 Apr 10;319(14):1444-1472. doi: 10.1001/jama.2018.0158.
  • 11. Available From:https://ec.europa.eu/eurostat/statisticsexplained/index.php/Causes_of_death_statistics#Developments_between_2005_and_2015
  • 12. Akdağ R. Türkiye Sağlıkta Dönüşüm Programı: İlerleme Raporu. Ankara : Sağlık Bakanlığı, 2008 Ağustos.
  • 13. 2015 Yılı Bütçe Sunumu. Sağlık Bakanlığı. Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu. 2014. (cited 2017 September 11). Available from: https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/komisyon_tutanaklari.tutanaklar?pKomKod=17
  • 14. Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2015. Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü. Sağlık Bakanlığı. 2016. (cited 2017 September 12). Available from: http://www.saglik.gov.tr/TR,11588/istatistik-yilliklari.html.
  • 15. Üstü Y. Sağlıkta Dönüşüm Projesi Sonrası Sağlık Kurumlarına Başvuru Sıklıklarının Değerlendirilmesi. Konuralp Tıp Dergisi 2015;(2): 48-53.
  • 16. Duda-Pyszny D, Trzeciak P, Gąsior M. Coronary artery disease in women. Kardiochir Torakochirurgia Pol. 2018 Mar;15(1):44-48. doi: 10.5114/kitp.2018.74675
  • 17. Causes of death statistics. Statistics Explained. Eurostat. (cited 2017 September 11). Available from:http://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Causes_of_death_statistics
  • 18. Van Dyke M, Greer S, Odom E, et al. Heart Disease Death Rates Among Blacks and Whites Aged ≥35 Years - United States, 1968-2015.MMWR Surveill Summ. 2018 Mar 30;67(5):1-11.
  • 19. Excess Winter Mortality in England and Wales: 2014/15 (Provisional) and 2013/14 (Final). More people die in the winter than the summer. Wepresent data by sex, age, region and cause of death. Statistical bulletin. Office For National Statistics. (cited 2017 September 11). Available from:https://www.ons.gov.uk/peoplepopulationandcommunity/birthsdeathsandmarriages/deaths/bulletins/excesswintermortalityinenglandandwales/201415provisionaland201314final
  • 20. Onat A, Şenocak M, Örnek E, Gözükara A, et al. Türkiye'de Erişkinlerde Kalp Hastalığı ve Risk Faktörleri Sıklığı Taraması: 5. Hipertansiyon ve Sigara içimi (Türk Kardiyoloji Derneği ve T.C. Sağlık Bakanlığı Ortak Taraması). Türk Kardiyol. Dern. Arş. 1991;19:169-177.
  • 21. Cancer. World Health Organization. Erişim Adresi: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/cancer Erişim tarihi: 12.09.2018
  • 22. Wang J, Gao S, Wang Y, Zhou J, et al. Cancer incidence and mortality patterns in Luwan district of Shanghai during 2002-2011. Drug Discov Ther. 2018 Apr 22. doi: 10.5582/ddt.2018.01009.
  • 23. Ergör G. Türkiye Kronik Hastalılar ve Risk Faktörleri Sıklığı Çalışması: Diğer Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar ve Kazalar. Türkiye Cuhuriyeti Sağlık Bakanlığı. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Ankara. 2013.
  • 24. WHO Sepsis Technical Expert Meeting, 16-17 January 2018, Switzerland, 1-36.
  • 25. Sepsis. World Health Organization. Erişim adresi: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/sepsis. Erişim Tarihi. 24.12.2018
  • 26. Respiratory diseases in the World. Realities of Today – Opportunities for Tomorrow. Forum of International Respiratory Societies. African Journal of Respiratory Medicine. March 2014: 9(1); 4-13.
  • 27. Neurologıcal Dısorders. Public health challenges. World Health Organization. 2006.
Toplam 28 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sağlık Kurumları Yönetimi
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Selçuk Akturan

Burak Gümüş 0000-0002-2331-7196

Ömer Özer Bu kişi benim 0000-0002-9034-4805

Hüseyin Balandız Bu kişi benim 0000-0002-8619-8550

Ali Kemal Erenler Bu kişi benim 0000-0002-2101-8504

Yayımlanma Tarihi 25 Mart 2019
Kabul Tarihi 5 Mart 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2019 Cilt: 11 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Akturan, S., Gümüş, B., Özer, Ö., Balandız, H., vd. (2019). TÜİK Verilerine Göre Türkiye’de 2009 ve 2016 Yılları Arasındaki Ölüm Oranları ve Nedenleri. Konuralp Medical Journal, 11(1), 9-16. https://doi.org/10.18521/ktd.506407
AMA Akturan S, Gümüş B, Özer Ö, Balandız H, Erenler AK. TÜİK Verilerine Göre Türkiye’de 2009 ve 2016 Yılları Arasındaki Ölüm Oranları ve Nedenleri. Konuralp Medical Journal. Mart 2019;11(1):9-16. doi:10.18521/ktd.506407
Chicago Akturan, Selçuk, Burak Gümüş, Ömer Özer, Hüseyin Balandız, ve Ali Kemal Erenler. “TÜİK Verilerine Göre Türkiye’de 2009 Ve 2016 Yılları Arasındaki Ölüm Oranları Ve Nedenleri”. Konuralp Medical Journal 11, sy. 1 (Mart 2019): 9-16. https://doi.org/10.18521/ktd.506407.
EndNote Akturan S, Gümüş B, Özer Ö, Balandız H, Erenler AK (01 Mart 2019) TÜİK Verilerine Göre Türkiye’de 2009 ve 2016 Yılları Arasındaki Ölüm Oranları ve Nedenleri. Konuralp Medical Journal 11 1 9–16.
IEEE S. Akturan, B. Gümüş, Ö. Özer, H. Balandız, ve A. K. Erenler, “TÜİK Verilerine Göre Türkiye’de 2009 ve 2016 Yılları Arasındaki Ölüm Oranları ve Nedenleri”, Konuralp Medical Journal, c. 11, sy. 1, ss. 9–16, 2019, doi: 10.18521/ktd.506407.
ISNAD Akturan, Selçuk vd. “TÜİK Verilerine Göre Türkiye’de 2009 Ve 2016 Yılları Arasındaki Ölüm Oranları Ve Nedenleri”. Konuralp Medical Journal 11/1 (Mart 2019), 9-16. https://doi.org/10.18521/ktd.506407.
JAMA Akturan S, Gümüş B, Özer Ö, Balandız H, Erenler AK. TÜİK Verilerine Göre Türkiye’de 2009 ve 2016 Yılları Arasındaki Ölüm Oranları ve Nedenleri. Konuralp Medical Journal. 2019;11:9–16.
MLA Akturan, Selçuk vd. “TÜİK Verilerine Göre Türkiye’de 2009 Ve 2016 Yılları Arasındaki Ölüm Oranları Ve Nedenleri”. Konuralp Medical Journal, c. 11, sy. 1, 2019, ss. 9-16, doi:10.18521/ktd.506407.
Vancouver Akturan S, Gümüş B, Özer Ö, Balandız H, Erenler AK. TÜİK Verilerine Göre Türkiye’de 2009 ve 2016 Yılları Arasındaki Ölüm Oranları ve Nedenleri. Konuralp Medical Journal. 2019;11(1):9-16.

Cited By