Hemodiyaliz Hastalarının Beslenme Bilgi Düzeylerinin Beslenme Durumlarına Etkisi

Yıl 2019, Cilt: 11 Sayı: 3, 384 - 391, 23.10.2019

Burkay Yakar Mustafa Demir Ömer Canbolat

https://doi.org/10.18521/ktd.539350

Cited By: 1

Öz

Amaç: Hemodiyaliz hastalarındaki beslenme bozuklukları mortalite ve morbitidenin en

önemli belirleyicilerindendir. Hemodiyaliz hastalarının diyetlerine uyumunu

sağlamanın ve onları beslenme bozukluğundan korumanın en etkili yollarından birisinin

hastaların beslenme hakkında ki bilgi düzeylerinin arttırılması olduğu bilinmektedir.

Araştırmamızda beslenme bilgi düzeyinin hemodiyaliz hastalarında ki beslenme

bozukluğu durumuna etkisinin araştırılması amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem: Kesitsel tipteki ki araştırmamızın evrenini bir üniversite

hastanesinin hemodiyaliz ünitesinde takip edilen hastalar oluşturmuştur.

Araştırmamızda ki veriler Mini nutrisyonel değerlendirme anketi, beslenme bilgi düzeyi

anketi ve sosyodemografik anket formu ile elde edilmiştir. Kategorik verilerin

istatistiksel analizinde Ki-kare testi kullanılmıştır. Normal dağılım gösteren sürekli

değişkenlerin analizinde Student-t testi kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesi %95

güven aralığında ve p <0.05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir.

Bulgular: Araştırmamıza katılan 109 kişinin yaş ortalaması 52,76±14,14 idi.

Katılımcıların %20,2’sinde malnutrisyon, %32,1’inde malnutrisyon riski, %47,7’si ise

malnutrisyon riski taşımayan grupta idi. Eğitim düzeyi (p=0.01) ve beslenme bilgi

puanı arttıkça (p<0.001) katılımcıların beslenme bozukluğu azalırken, Hemodiyaliz

süresi uzadıkça beslenme bozukluğunun arttığı görüldü (p= 0.03).

Sonuç: Katılımcıların beslenme bozukluğunun eğitim durumu ve beslenme bilgi

düzeyleri ile ilişkili olması hemodiyaliz hastalarının bilgi düzeylerinin arttırılması ile

beslenme bozukluklarının azaltılabileceğini düşündürmüştür.

Anahtar Kelimeler

Hemodiyaliz, Beslenme Bozukluğu, Bilgi Düzeyi

The Effect of Nutritional Knowledge Levels of Hemodialysis Patients on Nutritional Status

Öz

Objective: Nutritional disorders in hemodialysis patients are among the most important

determinants of mortality and morbidity. It is known that one of the most effective ways

of ensuring the adaptation of hemodialysis patients to their diets and protecting them

from malnutrition is to increase the knowledge level of patients about nutrition. In our

study, it was aimed to investigate the effect of nutritional information level on the

nutritional status of hemodialysis patients.

Methods: The population of our cross-sectional study was composed of patients

followed in the dialysis unit of a university hospital. The data were obtained by Mini

Nutritional Assessment Questionnaire, Nutrition Knowledge Level Questionnaire and

Sociodemographic Questionnaire. Chi-square test was used in the analysis of

categorical data. Student’s t-test was used to compare two independent groups for

normal distributed data. Data were evaluated with a 95% confidence interval and p

<0.05 was considered statistically significant.

Results: The average age of 109 participants was 52.76 ± 14.14. 20.2% of the

participants had malnutrition, 32.1% had malnutrition and 47.7% had no malnutrition

risk. As the educational level (p = 0.01) and nutritional information score increased (p

< 0.001), it was seen that the malnutrition decreased while It was seen that malnutrition

increased with increasing hemodialysis period (p = 0.03).

Conclusions: The fact that the nutritional disorders of the participants were related to

educational level and nutritional knowledge levels suggested that nutritional disorders

could be reduced by increasing the knowledge level of hemodialysis patients.

Anahtar Kelimeler

Hemodialysis, Malnutrition, Level of Knowledge

Kaynakça

• 1. Chitra, U. & Premalatha, K. S. Nutritional management of renal transplant patients. Indian J of Transpl. 2013;7(3): 88-93.
• 2. Torun S, Ovayolu N. Hemodiyaliz hastalarında beslenmenin önemi. Çınar Dergisi 2003; 9(2): 38-42
• 3. iBailey, J. L, Franch, H. A. Nutritional Considerations in Kidney Disease: Core Curriculum. Am J Kidney Dis. 2010;55:1046-1061
• 4. Beto, A. J., Fand, L. D., Ramirez, E. W., Bansal, K. V. Medical Nutrition Therapy in Adults with Chronic Kidney Disease: Integrating Evidence and Consensus into Practice for the Generalist Registered Dietitian Nutritionist. J Acad Nutr Diet. 2014;114:1077-1087.
• 5. Elmas ve ark. oHemodiyaliz hastalarında beslenme ile Klinik ve Lab. İlişkisi. Medical Journal of Kocaeli. 2012;3:23-26
• 6. Persson MD, Brismar KE, Katzarski KS, Nordenstrom J, Cederholm TE. Nutritional status using mini nutritional assessment and subjective global assessment predict mortality in geriatric patients. J Am Geriatr Soc. Dec 2002;50(12):1996-2002.
• 7. Omran ML, Morley JE. Assessment of protein energy malnutrition in older persons, part I: History, examination, body composition, and screening tools. Nutrition. Jan 2000;16(1):50-63.)
• 8. Guigoz Y. The Mini Nutritional Assessment (MNA) review of the literature--What does it tell us? J Nutr Health Aging. Nov-Dec 2006;10(6):466-485; discussion 485-467.
• 9. Kondrup J, Allison SP, Elia M, Vellas B, Plauth M. ESPEN guidelines for nutrition screening 2002. Clin Nutr. Aug 2003;22(4):415-421.
• 10. Guigoz Y, Vellas B. The Mini Nutritional Assessment (MNA) for grading the nutritional state of elderly patients: presentation of the MNA, history and validation. Nestle Nutr Workshop Ser Clin Perform Programme. 1999;1:3-11; discussion 11-12.
• 11. Sarıkaya D. Geriatrik hastalarda mini nütrisyonel değerlendirme (mna) testinin uzun ve kısa (mna-sf) formunun geçerlilik çalışması. Uzmanlık tezi. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı. Ankara 2013.12. Kocamış RN, Türker PF, Köseler E, Kızıltan G, Ok MA. Hemodiyaliz Hastalarında Beslenme Bilgi Düzeyi ile Beslenme Durumları Arasındaki İlişki. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2016,1(1):15-31
• 13. Oliveria GTC, Andrade EIG, Acur FA, Cherchiglia ML, Correia MITD. Nutritional assessment of patients undergoing hemodialysis at dialysis centers in Belo Horizonte, MG, Brazil. Rev Assoc Med Bras 2011; 58(2):240-247
• 14. Avarenga LA, Andrade BD, Moreira MA, et al. Nutritional profile of hemodialysis patients concerning treatment time. J Bras Nefrol. 2017;39(3):283-28615. Oygar DD, Altıparmak MR, et al. Hemodiyaliz hastalarında yaşam süresi ve yaşam süresini etkileyen faktörler. Türk Nefroloji Diyaliz ve Transplantasyon Dergisi. 2003;12(1): 52-60.
• 16. Kaya T, Sipahi S, Karacaer C, et al. Malnutrition-inflammation score, anthropometric indices, and erythropoietin requirement in geriatric hemodialysis patients. Turkish Journal of Geriatrics. 2015;18(1): 3-9.
• 17. Belasco AG, Sesso R. Burden and quality of life of caregivers for hemodialysis patients. Am J Kidney Dis. 2002;39:805-12.
• 18. Kurt YT, Erdem E, Kaya C, Karataş A, Arık N. Hemodiyaliz Hastalarına Verilen Eğitimin Kan Basıncı ve Kilo Alımına Etkisi. Turk Neph Dial Transpl 2012; 21(1): 39-44.
• 19. Meyer KB, Espindle DM, DeGiacomo JM, Jenuleson CS, Kurtin PS, Davies AR: Monitoring dialysis patients’ health status. Am J Kidney Dis 1994; 24(1): 267-279.
• 20. Eren Z, Bakır EA, Kaspar EÇ, Bakır S, Balsak F, Özbilir S. Hemodiyaliz Hastalarının Yaşamında Neleri Değiştirebiliriz? Bir Projenin Sonuçları. Türk Nefroloji Diyaliz ve Transplantasyon Dergisi. 2012; 21 (3): 273-281.
• 21. Tsay SL: Self-efficacy training for patients with end-stage renaldisease. JAdv Nurs 2003; 43: 370-375.
• 22. Ünlüoğlu G, Özden A, İnce E. Diyaliz hastalarının bilgilendirilme gereksinimleri. Türk Nefroloji Diyaliz ve Transplantasyon Dergisi. 1997; 3(4): 125-130.